صاحب امتیاز: داکتر حسین یاسا

مدیر مسوول: محمد رضا هویدا

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

عوامل فساد

-

فساد بحیث مهمترین عامل عدم موفقیت دولت در عرصه های مختلف اقتصادی – اجتماعی سیاسی ... در شرایط کنونی، هر چند یک پدیده نو در افغانستان نیست، اما هیچگاهی هم در تاریخ این کشور با این ابعاد و حجم وجود نداشته است.

شاید برای پدیداری این پدیده در اداره دولت افغانستان، بتوان فهرستی از عوامل را ذکر کرد، از قبیل فقر، عدم آگاهی کافی؛ قطب بندی های حزبی، قومی و منطقوی؛ بی باوری به آینده، تداوم جنگ، عدم تطبیق قانون، عدم پایبندی به ارزشهای دینی و اخلاقی و چندین عامل دیگر. ولی به نظر بسیاری از کارشناسان یکی از عوامل مهم فساد در اداره دولت افغانستان، سودجویی ها و ثروت اندوزی های رهبران جامعه بوده است.

دست بدست شدن و تغییر در نظام ها خواهی نخواهی اسباب تضعیف و زوال برخی از ارزشها را در پی دارد. مخصوصاً در افغانستان که با جنگ بر کابل، هست و بود این شهر به شمول فرش مساجد به غنیمت گرفته شد. دیگر به قانون پشیزی اهمیت داده نشد زیرا قانون نظام سابق مانند خودش به زباله دادن تاریخ فرستاده شد و قانون جدید و حتی طرزالعملی که بتوان این همه آشوب را کاهش دهد، اصلاً وجود نداشت و مجالی برای آن مساعد نگردید. پس جامعه در یک طولانی مدت در نبود قانون شاهد ناملایمات بسیاری بود. اشخاصی با استفاده از تفنگ بجان مردم و مملکت افتادند و غیر از هستی و امتعه مادی، بسیاری از ارزشهای معنوی را نیز شکار کردند.

نه تنها در کابل که در بسا از شهرها، ولایات و ولسوالی ها، قوماندانان بیت المال، ملکیت های عامه و حتی ملکیت شخصی مردم را از مال خویش فرق نکردند.

بدین ترتیب همه کس در پی منفعت شخصی و پیدا کردن پول شدند، ولو این پول به قیمت جان و ناموس مردم تمام می شد. بعد همین ها در راس ادارات دولتی منسوب شدند. حالا ماموری که خانه اش بارها در جریان اندک مدتی چور شده است، کدام التزامی دارد که زیر دست یک کسی که هیچ ارزشی را نمی شناسد، پایبند ارزشهایی چون مردم، وطن و خدمت برای همنوعان باشد. رئیس اداره رشوت می گیرد، پس مامور را چگونه می توان ممانعت کرد که تو رشوت نستان. بارها در اداره دولت چنین کاری صورت گرفته است پیوسته مامورین پایین رتبه، بخاطر اخذ رشوت از وظایف شان سبکدوش شده اند. هیچگاه کسی پیدا نشد که زورآوران را به چالش فراخواند.

نمی دانم اینرا چی نام باید گذاشت؟ خانه های مردم، موتر و زندگی مردم ربوده شده است، مال دولت را که مال خالص خودشان پنداشتند. حالا از مامورین پایین رتبه چی توقعی باید داشت که به خاطر تامین خانواده اش پنجاه افغانی رشوت نگیرد.

طرفه اینکه همین حالا بر آنانیکه سالهای سال بر مردم حکومت کرده و برای خویش خانه و جایدادی نساخته اند، تجارت خانه یی نداشته اند و یک پس اندازی که حداقل تا یکماه آنانرا تمویل کند، مورد تمسخر قرار می گیرند که گویا اینها سگرت و شورنخود می فروشند.

باید بر این برداشتها دقت کرد. آیا زمانی فرا خواهد رسید که در حضور مردم از اعمالی که صورت گرفته است، پاسخ داده شود؟ نه این تاریخ چنان سفله پرور است که عده یی از این مردم با ظلم و بهره برداری عادت کرده اند و در کنار همانهایی خواهند ایستاد که همیشه مورد سوء استفاده آنان قرار داشته اند.

دولت هیچ راهی بجز از یک تصفیه حساب با تمامی خاینین و دزدان ندارد تا وقتیکه دولت نتواند جلو دزدی های کلان و خیانت های بزرگ را بگیرد، فساد همچنان در سرتاسر کشور بیداد خواهد کرد و هیچکس نخواهد توانست جلو آن را بگیرد.

دیدگاه شما