در حالی که کابل و واشنگتن تا حال در مورد سند همکاری های دراز مدت استراتیژیک میان دو کشور به توافق نرسیده اند، برخی از کارشناسان و تحلیلگران افغان می گویند: در صورت که این سند در چهارچوب یک اعلامیه یا پیمان هم تنظیم شود به نفع افغانستان خواهد بود.

با آن که قرار است دور بعدی بحث ها در خصوص تهیه سند تازه همکاری های دراز مدت استراتیژیک بین کابل و واشنگتن میان مشاورین امنیت ملی افغانستان و ایالات متحده در ماه سپتمبر سال جاری دنبال شود، شماری از آگاهان افغان به این باور اند که تامین روابط دراز مدت استراتیژیک میان امریکا و افغانستان در هر حالت برای افغانستان از مفاد و اهمیت برخورد دار است.

داکتر فاروق بشر استاد پوهنځی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل و یکی از کارشناسان مسایل سیاسی می گوید که این سند بین دو شخص نه بلکه میان دو حکومت به امضا می رسد و به گفته او موادی که در سند چه به شکل اعلامیه و یا معاهده جا داده می شود، نیز عملی خواهد بود.

وی گفت: این یک موافقه بین دو شخص نه، بلکه بین دو دولت می باشد. اگر یک دولت همان وجایب خود را انجام نمی دهد این موضوع بالای شهرت بین المللی آن دولت بسیار تاثیر وارد می کند، روی این دلیل اگر این به شکل تفاهمنامه هم باشد این در حقیقت به این معنی نیست که آنها ارادهء تطبیق آن را ندارند، بلکه آنها می خواهند از کشمکش های قانونی که بین قوهء مقننهء دو کشور به میان می آید، جلو آن را گرفته باشند.

این در حالیست که حکومت افغانستان تاکید دارد که روابط درازمدت استراتیژیک میان افغانستان و امریکا بر اساس یک پیمان برقرار شود. اما راین کراکر سفیر ایالات متحده در افغانستان به تازه گی گفته است که این روابط در چوکات یک اعلامیه تامین خواهد شد.

داکتر رنگین دادفر سپنتا مشاور امنیت ملی افغانستان اخیراً گفت: در صورت که این سند در چوکات اعلامیه تنظیم شود، تطبیق آنچه روی آن توافق می شود الزامی نخواهد بود. کارشناسان و تحلیلگران افغان به روز سه شنبه در نشستی در این مورد بحث کردند که از سوی بنیاد فکری محمود طرزی در کابل راه اندازی شده بود.

عبدالرحمن هوتکی یکی دیگر از این آگاهان گفت که حکومت افغانستان باید در راستای تهیه سند همکاری های درازمدت ستراتیژیک با امریکا از دقت لازم کار بگیرد و روی مسایل به توافق برسد که منافع این کشور در آن نهفته باشد.
وی افزود: در بخش های صلح، امنیت، رشد اقتصادی و تقویهء سکتور امنیتی باید مشخصاً ماده های گنجانیده شود. موقعیت افغانستان در سطح منطقه باید مشخصاً گنجانیده شود، فشار بین المللی باید به وجود آید و تضمینات بین المللی منطقوی گرفته شود که عدم مداخلهء شان در افغانستان باشد.

این تحلیلگران افغان در شرایط فعلی موجودیت یک متحد قوی در کنار افغانستان را در صورت که امتیازاتی به افغانستان نیز داده شود و به منفعت های این کشور توجه گردد یک نیاز اساسی می دانند. حکومت افغانستان برای امضای سند همکاری های درازمدت استراتیژیک با امریکا شماری شروط را به جانب امریکا ارایه کرده است که شامل، برقراری صلح در افغانستان، قانون مند شدن حضور نیرو های امریکایی در این کشور، واگذاری مسوولیت زندان ها و توقیف خانه ها از نیرو های امریکایی به افغان ها و برخی مسایل دیگر می شود.

گفته می شود که روی برخی از این شرایط میان امریکا و افغانستان اختلاف نظر وجود دارد. اما رییس جمهور کرزی اخیراً یک بار دیگر تاکید کرد، تا زمانی که پیش شرط های افغانستان در زمینهء ایجاد روابط درازمدت ستراتیژیک از سوی مقام های امریکایی پذیرفته نشود، سند همکاری های درازمدت را با امریکا امضاء نخواهند کرد.