چهل هزارتن در ولايت بامیان که شصت درصد شان را زنان و دختران تشکيل ميدهند، از دورۀ سه سالۀ سوادآموزی، فارغ شدند. رياست معارف باميان ميگويد که اين عده سوادآموزان، از ١٥ الی ٤٠ سال دارند و صنوف سوادآموزی را در سراسر اين ولايت، از طرف صندوق وجهى اطفال ملل متحد(یونسف)، سازمان فرهنگى ملل متحد(یونسکو) و شبکۀ انکشافى آغاخان(اکیدین) با همکاری ریاست معارف، پشت سر گذاشته اند. محمدرضا ادا ریيس معارف بامیان گفت که اين چهل هزارتن، از صنف اول تا سوم در مکاتب سوادحياتى آموزش دیده اند.

وى افزود که شصت درصد اين افراد را طبقۀ اناث تشکيل ميدهند و حالا خواندن و نوشتن را یاد گرفته اند و میتوانند مشکلات خود را در زمینۀ خواندن و نوشتن حل کنند.

ادا افزود: هدف ما اين است که افراد بیسواد، حداقل قادر به خواندن و نوشتن باشند.

رييس معارف باميان علاوه کرد که شمارى از آنها به علت فقر و مشکلات اقتصادى و تعداد ديگر بر اثر جنگ هاى گذشته به کشورهاى همسايه و داخل کشور بيجا گرديده و از نعمت سواد محروم مانده بودند.

فارغين، آموختن سواد را براى رفع مشکلات شان، مفيد ميدانند.

مهدیه ٣٥ ساله باشندۀ مرکز بامیان که امسال از مکتب سواد حياتى فارغ گردیده گفت: مه وختى که از بازار سودا ميگرفتم، تاريخش تير شده مى بود و از اينکه سواد نداشتم، نمى فاميدم که تاريخش تير شده.

اين خانم خانه افزود: حالا تشخیص داده ميتواند که چه زمانى از تاريخ آن سپرى شده، ساخت کجا است و کیفیت آن چطور است؟

مهديه علاوه کرد که وى از بیسوادى، خيلى رنج ميبُرد و حالا اطفال خود را به مکتب شامل نموده تا درس بخوانند و در آينده به خانواده و کشور خود مصدر خدمت شوند.

وى با ذکر اينکه در گذشته به اثر جنگها از سواد محروم بود؛ اما از طريق شوراى محل ثبت نام کرد و توسط استادان اناث سواد آموخته است، گفت: برایم خیلی خوب شد حالا میتوانم خط بخوانم وخط نوشته هم بکنم.

حاجی اکبر باشندۀ ديگر باميان که دخترش در بخش سوادآموزی درس خوانده است، گفت که اين برنامه، براى باسواد شدن مفيد است و ابراز امیدواری کرد که ادامه یابد.

وی افزود که سن دخترش از مکتب گذشته بود؛ اما بعد از سپرى کردن دورۀ سوادآموزى، حالا ميتواند خوب بنویسد و کتاب بخواند.

ریيس معارف بامیان افزود که اين برنامه، چهار سال قبل در باميان آغاز گرديده و هنوزهم ٨٠ هزار مرد و زن در دوره هاى سوادآموزى، از صنف اول الى پنجم مصروف درس هستند.

وى علاوه کرد که اين عده افراد، سال آينده از صنف پنجم فارغ ميشوند و بدين ترتيب، تعداد مجموعى سوادآموزان به ١٢٠ هزار تن خواهد رسيد.

به گفتۀ موصوف، نه تنها سطح سوادآموزى امسال نسبت به سالهای قبل رشد قابل ملاحظه ای داشته است، بلکه معارف در مقایسه با ده سال گذشته نيز تحول چشمگيرى پيدا کرده است.

قرار معلومات رييس معارف باميان، شمار مکاتب در سال ١٣٨٠ با کميت ٦٥هزار شاگرد، به ١٨٠ باب ميرسيد؛ اما حالا با داشتن ١٢٥ هزار شاگرد، به ٣٤١ مکتب افزایش یافته است.

همچنان در بخش تعلیمات اسلامی، هفت مدرسۀ دينى فعال است که در آن ١٢٠٠ طلبه مشغول فراگیری علم و دانش می باشند.

اما رئیس معارف بامیان در کنار اين دستاوردها، کمبود معلمین مسلکی، کمبود دوهزار صنف درسی، نداشتن تعمیر برای ١٢٤ مکتب در سطح ولایت را، از عمده ترین چالش ها فرا راه معارف دانسته، خاطرنشان کرد که هنوزهم، ٦٠ هزار شاگرد در فضای باز و بدون تعمير درس ميخوانند.