برنامه‌هاي ماين‌پاکي در افغانستان به دليل کاهش کمک‌هاي بين‌المللي و افزايش شورشگري با تاخير مواجه اند. هنوز هم در زمين‌هاي زيادي ماين‌هاي زمان اشغال افغانستان توسط شوروي سابق و جنگ‌هاي داخلي فرش است.
قرار بود برنامه‌هاي ماين‌پاکي افغانستان که براي احياي اقتصاد اين کشور حياتي است، در سال 2013 به اتمام برسد و حالا تنها نزديک به چهار پنجم خاک افغانستان از وجود ماين پاک‌سازي شده است.
آهسته بودن برنامه‌هاي ماين‌پاکي باعث شد که مهلت تعيين شده توسط جامعه بين‌المللي ده سال به تاخير انداخته شود و حتي اين هدف نيز براي افغانستان که يکي کشورهاي با بيشترين زمين‌هاي ماين‌گذاري شده در سطح جهان است، بلندپروازانه به نظر ميرسد.
محمد شفيق يوسفي، رئيس اداره انسجام ماينپاکي حکومت افغانستان گفت: «به هر اندازه که زمينهاي ماينگذاري شده بيشتر دوام بياورند، به همان اندازه هزينه بشري آن زياد است.» او افزود: «اين ماينها مردم را کشته و معيوب ميسازند، از پيشرفت اقتصادي، سرمايهگذاري و توريسم جلوگيري ميکنند، زمينههاي امرار معيشت مردم را آسيب ميزنند و ترس رواني ايجاد ميکنند که تا زمان پاکسازي اين زمينها از وجود ماين، اين ترس ازبين نميرود.»
به گفته ملل متحد، نزديک به 600 کيلومتر مربع از ميدانهاي جنگي و زمينهاي ماين فرش شده بايد پاکسازي شوند که اين ساحه شامل سه هزار محله است و 1570 اجتماع محلي از آن متاثر شده اند.
افزايش خطرها
آمار حکومت افغانستان نشان ميدهد که از ماه اپريل تا جون سال جاري ميلادي در اثر انفجار ماين و ديگر مهمات منفجر نشده دست کم 28 تن کشته و 53 تن زخمي شدند.
اين رقم به مراتب کمتر از سال 2001 است. در آن زمان رقم متوسط تلفات ماين در ربع سال 507 مورد بود؛ اما تلفات ربع دوم سال جاري نسبت به همين دوره زماني سال گذشته افزايش را نشان ميدهد که در آن 38 تن کشته و زخمي شده بودند.
آمار ملل متحد نشان ميدهد که نزديک به 80 فيصد تلفات ناشي از انفجار ماينها و ديگر مواد انفجاري را کودکان تشکيل ميدهند.
ماينپاکي هميشه يک وظيفه خطرناک است، اما افزايش شورشگري و خشونت در افغانستان باعث شده است که عمليات ماينپاکي به ساحات کمتري محدود شود و ماينپاکان حالا با خطرات بيشتري مواجه اند.
ماينپاکان در نيمه نخست سال 2016 ميلادي با 25 حادثه امنيتي مواجه شدند که در نتيجه آن، شش کشته و نه زخمي دادند. 67 ماينپاک ديگر اختطاف شده و سپس رها گرديدند. ارقام سال گذشته شامل 35 حادثه امنيتي، هشت کشته، 34 زخمي و 63 مورد اختطاف ميشود. يوسفي ميگويد: «ناامني يک مشکل رو به افزايش است.»
کاهش منابع مالي
کمکهاي بينالمللي براي ماينپاکي در افغانستان در سال 2016 ميلادي 22 ميليون دالر تعيين شده است که به گفته مقامهاي ملل متحد، فقط بخشي از 85 ميليون دالر مورد نياز است.
در سال 2011 تمويلکنندگان مبلغ 97 ميليون دالري را براي ماينپاکي تدارک ديدند و بعد از آن اين کمکها همواره کاهش يافته است. در عين زمان، نيازمندي سالانه به کمکها به دليل کشف زمينهاي بيشتر فرش شده از ماين افزايش يافته است.
سال گذشته 65،9 ميليون دالر براي برنامههاي ماينپاکي نياز بود، اما تنها 38 ميليون دالر فراهم شد. مقامهاي افغان و ملل متحد نگران اند که مبلغ تعهد شده براي سال جاري ممکن است کافي نباشد، در حالي که توجه جامعه بينالمللي به ديگر مناطق درگير منازعه مانند سوريه و عراق جلب شده است.
رئيس اداره انسجام ماينپاکي حکومت افغانستان اضافه کرد: «اگر اين نگرانيها ادامه داشته باشند، خطر اين وجود دارد که ما نتوانيم به هدف خود مبني بر پاکسازي کشور از موجوديت ماين تا سال 2023 نايل آييم.»
ايالات متحده امريکا که بزرگترين تمويل کننده برنامههاي ماينپاکي است، گفته است که به ادامه حمايت سالانه 20 ميليون دالري خود متعهد است و بايد ديگر تمويل کنندگان نيز به ادامه اين کمکها تشويق شوند. (دويچه وله)