صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

افزایش بی‌رویه حفر چاه‌های‌ آب؛سـکوت دولت و نگرانی فعالان محیط زیست

 افزایش بی‌رویه حفر چاه‌های‌ آب؛سـکوت دولت و نگرانی فعالان محیط زیست

همه ساله با رسیدن ماه سرطان و اسد و گرم شدن هوا، تقاضا برای حفر چاههای آب آشامیدنی در شهر کابل افزایش مییابد. در این ماههای سال، در هر کوچهای چند دستگاه مشغول حفر چاه است.
بر اساس قانون آب، تنظیم و انکشاف منابع آب به عهدۀ وزارت انرژی و آب است اما به دلیل نبود شبکه آبرسانی در سطح شهر کابل و مشکل عدم تطبیق قانون، هیچ گونه نظارتی از حفر چاهها صورت نمیگیرد.
وزارت انرژی و آب میگوید بر اساس قانون، "حفر چاههای عادی جهت رفع نیازمندیهای آب آشامیدنی و معیشتی" نیازی به گرفتن جواز نیست.
محمد نعیم توخی، مسئول بخش نظارتی حفر چاهها در وزارت انرژی و آب به روزنامهی «افغانستانما» گفت که طبق قانون، اگر منازل مسکونی «5 متر مکعب» آب در شبانه روز استفاده کنند، نیازی به گرفتن جواز ندارند. اما اگر بیش از این استفاده کنند، باید جواز بگیرند.
آقای توخی افزود که به دلیل کمبود آبهای زیر زمینی در شهر کابل، جوازی برای استفاده غیرآشامیدنی از آب، صادر نشده است.
او علاوه کرد تنها به شبکههای آبرسانی اجازه حفر چاه با اجازهی نهادهای مربوط داده میشود؛ آن هم به شرطی که انجینران وزارت تایید کنند که حفر چاه در این منطقه به ضرر اهالی نیست. او اشاره کرد اکثر چاهها در خارج از شهر کابل حفر میشود.
این گفتهها در حالی مطرح میشود که به دلیل نبود میتر و یا هر وسیلهای که بتواند واحد مصرفی آب را اندازهگیری کند؛ وزارت انرژی و آب و سایر نهادهای مربوطه نمیتواند مشخص کند که یک خانواده در شبانه روز یا در ماه چقدر مصرف دارد. این خلا باعث شده که شمار زیادی از شهروندان اقدام به حفر چاههای عمیق و استفاده بی رویه از آب کنند.
آقای توخی اما گفت، به طور میانگین اکثر خانوادهها در شهر کابل، بیشتر از دو متر مکعب آب در شبانه روز استفاده نمیکنند و حفر این چاهها نیز قانونی است.
او علاوه کرد، اگر خانوادهای بیش از حد مصرف کند و یا اینکه حفر چاه عمیق باشد و همسایگانش از مصرف بیرویه آب شکایت کند، در این صورت وزارت اقدام خواهد کرد و در غیر آن کاری به مصرف خانوادهها ندارد.
این مسئول در وزارت انرژی و آب، اذعان کرد که وزارت نیز امکانات کافی برای جلوگیری و یا کنترل حفر چاههای خودسر ندارد، چون از ساحه دیدشان به دور است. او گفت که شماری زیادی از چاهها در چهار دیواریها حفر میشوند که وزارت نمیتواند داخل شود.
محمد نعیم توخی، حفر چاههای آب آشامیدنی را مشکل جدی نمیداند. او میگوید که حدود 25 درصد شهروندان کابلی به شبکه آبرسانی دسترسی دارند و مابقی مجبور هستند به خاطر دسترسی به آب آشامیدنی چاه حفر کنند.
او گفت که وقتی شهرداری به کسی اجازه اعمار خانه و یا اینکه ساخت شهرکها را میدهد باید خدمات را نیز ارایه کند اگر خدمات فراهم نشود، آنان مجبورند که برای خودشان چاه حفر کنند.
پایین رفتن آبهای زیر زمینی
مدیریت نشدن حفر چاهها در سطح شهر کابل، باعث پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی شده و شماری از چاههای قدیمی نیز خشک شده است.
عبدالقادر نزدیک به ده سال است در نقاط مختلف شهر کابل با دستگاهی چاه آب آشامیدنی حفر میکند. او میگوید که در ده سال پیش نیازی نبود که چاه بیشتر از 40 یا 50 متر کنده شود اما اکنون کمتر از 70 متر آب دلخواه وجود ندارد.
عبدالقادر افزود، طی ده سالی که در شهر کابل مشغول این شغل هستم، نزدیک به 20 متر سطح آب زیر زمینی پایین رفته است و اگر این گونه پیش برود، خطرناک خواهد بود.
او با انکه پایین رفتن سطح آب زیر زمینی باعث رونق در کارش شده، اما از این ناحیه نگران است و میگوید: "میترسم روزی برسد که زیر زمین آبی نباشد."
عبدالقادر در ماه دستکم دو یا سه حلقه چاه حفر میکند. اکثر این چاهها در مناطقی حفر میشود که پیش از این، چاه آب آشامیدنی وجود داشته اما به دلیل پایین رفتن آب، دوباره چاه حفر میشود.
احمد، مالک چاه میگوید که ما در مصرف آب بسیار صرفه جویی میکنیم، اما افرادی هستند که استفادهی بیرویه میکنند، این کار آنان باعث میشود ما دچار زحمت شویم.
او گفت، بارها در سطح شهر دیدهام که با آب، خیابان یا کف حویلی خود را شستشو میدهند به جای آنکه جارو کنند؛ این کار آنان باعث میشود ابهای زیر زمینی کم شود و قشر ضعیف جامعه صدمه بیشتری ببینند.
نگرانی فعالان محیط زیست
فعالان محیط زیست پیوسته از کاهش و پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی در مناطق شهر کابل هشدار میدهند و میگویند این روند تاثیر بدی بر محیط زیست خواهد گذاشت.
محمد ابراهیمی که فعالیت محیط زیستی میکند، میگوید به دلیل حفر چاه ، سطح آبهای زیر زمینی کاهش یافته و به اندازهای که سطح آب زیر زمینی کاهش یابد ارتباط آب با ریشه گیاهان کم میشود که در نهایت خشک خواهد شد.
آقای ابراهیمی افزود که اگر این روند ادامه پیدا کند و حفر چاههای آب در کلانشهرها مدیریت نشود، به زودی فرشهای نباتی که در اطراف ما وجود دارد خشک میشود.
او همچنین پیشنهاد کرد که باید برای جلوگیری از این معضل، بندهای آبگردان در نقاط مختلف کشور ساخته شود تا اینکه در فصلهایی که باران و سیلاب زیاد است، آبهای زیر زمینی تغذیه شود.
با وجود این نگرانیها، تاکنون اقدام مشخصی در کنترل حفر چاهها نکرده است و از سوی دیگر سالانه با فرا رسیدن بارانهای بهاری، میلیونها متر مکعب آب از کشور خارج میشود. به گفتهی کارشناسان اگر این آبها کنترل شود، از کاهش سریع آبهای زیر زمینی جلوگیری میشود.