کاهش نرخ تومان در برابر دالر و سایر ارزها باعث شد که هزاران تن از مهاجران اقتصادی دوباره به کشور برگردند و تا در داخل دنبال کار و بار باشند.
حمید سنگ کار است. او حدود هشت ماه پیش برای کار به ایران رفت، در این آواخر به دلیل کاهش شدید ارزش تومان، مجبور شد دوباره به کشور برگردد؛ اما به دلیل برگشت زیاد مهاجران، کاری برای او نیست یا این که کم است.
حمید به روزنامه‌ی افغانستان‌ما گفت به امید این که "چند قران" دستم بیاد به ایران رفتم، اما بعد از گذشت چند ماه، تومان ارزشش را از دست داد و من دوباره به کشور برگشتم.
بر اساس گزارش رسانه‌های ایرانی، در شش ماه اخیر ارزش پول تومان 120 درصد کاهش داشته است. این امر باعث گرانی و تورم شده است.
حمید می‌گوید نرخ کارگر ماهر در ایران به طور میانگین روزی  100 تا 120 هزار تومان بود، این مقدار دستمزد دیگر ارزش کار کردن در غربت را نداشت.
او اضافه کرد که نیمی از دستمزدش مصرف خورد و خوراک و پوشاک می‌شد و بقیه را وقتی که صرف می‌کردم حدود ششصد تا هفتصد افغانی می‌شد، این مقدار پول دیگر ارزش کار در ملک غریب را نداشت. مجبور شدم برگردم بدون هیچ پول ذخیره‌ای؛ چون هر چه کار کرده بودم به قاچاقبر دادم.
حمید اضافه کرد، حدود هشت ماه پیش وقتی که به ایران رفتم، اُستاکار روزانه مزدش ششصد افغانی بود با این امید برگشتم که در کنار خانواده این مقدار را کار می‌کنم، اما حالا می‌بینم به دلیل برگشت زیاد کارگران مزد کارگر و اُستاکار کاهش یافته و حتی در بیشتر روزها کار پیدا نمی‌شود.
بازگشت یکباره و زیاد مهاجران اقتصادی از یک سو و تخریب زیربناها در چهار دهه‌ی اخیر از سوی دیگر باعث شده است که اکثر جمعیت واجد شرایط کار کشور، بیکار باشند.
اتحادیه ملی کارگران افغانستان (امکا) در روز جهانی کار اعلام کرده بود که حدود ۴۰ درصد افراد واجد شرایط کار کشور، شغل ندارند. بر بنیاد آمار وزارت کار و امور اجتماعی، حدود 8 میلیون تن واجد شرایط کار هستند. اکنون با بازگشت مهاجران اقتصادی ممکن است این آمار افزایش یابد. حمید سنگ‌کار می‌گوید سال گذشته، تقریبا همه روزه کار داشتم، چون سنگ‌کار کم بود. او اضافه کرد که نزدیک به ده رفیق سنگ کارش نیز به صورت داوطلبانه برگشته‌اند.
وزارت مهاجران و عودت کنندگان تاکنون آمار دقیقی از بازگشت دواطلبانه مهاجران منتشر نکرده، اما مقام‌های دولتی در ولایت هرات گفته‌اند که بازگشت داوطلبانه نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است.
عین‌الدین اسلمی مسئول کمپ انصار در هرات به رسانه‌ها گفته: "به نظر من تفاوت چشمگیری دیده می‌شود. مثلا وقتی آمارهای سه ماه آخر پارسال را با سه ماه اول امسال مقایسه می‌کنیم، می بینیم که شمار افرادی که خود بر می‌گردند دو برابر شده است. در سه ماه اول پارسال بیش از دوصد نفر و در سه ماه اول امسال بیش از چهارصد نفر به علت مشکلات اقتصادی دست از کار و اقامت در ایران کشیده و برگشته‌اند."
بر اساس آمارهای تخمیمی دولت ایران، حدود 1 میلیون کارگر افغانستانی در ایران هستند. احتمال آن وجود دارد که نیمی از آنان افرادی باشند که فقط برای کار به ایران رفته‌ باشند و خانواده‌شان در افغانستان باشد.
محمد رضایی استاد اقتصاد بازگشت یکباره کارگران به کشور را فاجعه بار می‌داند و می‌گوید که نبود زیربنا برای کار و خشکسالی باعث می‌شود که بیکاری زیاد شود و قبال آن سطح فقر افزایش یابد.
آقای رضایی اضافه کرد که بازگشت مهاجران اقتصادی نیز بر معضل نبود زیربنا و خشکسالی افزود می‌شود و در برابر آن سطح فقر بیشتر خواهد شد.
اداره مرکزی آمار اعلام کرده است که بیش از ۵۴ درصد از شهروندان کشور در سال ۱۳۹۵ زیر خط فقر قرار داشتند که در مقایسه با سال قبلی آن، ۱۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
دولت سه سال پیش اعلام کرده بود که برای کاهش نرخ بیکاری، برای اولین‌بار یک استراتژی ملی پنج‌ساله برای جوانان می‌سازد و بر اساس آن یک میلیون شغل را ایجاد می‌کند.
اکنون اتحادیه ملی کارگران افغانستان (امکا) می‌گوید که حکومت در جریان بیش از سه سال گذشته، به وعده‌اش مبنی بر فراهم‌کردن یک میلیون فرصت شغلی، عمل نکرده است.