بنیاد مبارزه با سرطان در افغانستان کمپین آگاهی‌دهی را آغاز کرده است که جهت وقایه از سرطان‌های سینه و رحم، رعایت بهداشت و وقایه از این امراض را به بانوان آموزش می‌دهد.
این بنیاد دیروز(چهارشنبه، 9 عقرب) در لیسه عالی ملالی در کابل نتیجه یک تحقیق شان را منتشر کرد که بیشترین رقم شیوع سرطان در افغانستان، سرطان سینه در میان زنان، 33 درصد و سرطان معده در مردان، 17 درصد می‌باشد.
داکتر نسرین اوریاخیل، رئیس "بنیاد مبارزه با سرطان" گفت که این بنیاد از سال 2015 تاکنون در 150 مکتب، دانشگاه‌ کابل و دانشگاه طبی کابل برای 50 هزار دانش‌آموز و دانشجو برنامه‌های آگاهی‌دهی دایر کرده است.
او افزود، بنیاد مبارزه با سرطان، یک بنیاد غیرانتفاعی است که از سال 2015 بدینسو فعالیت دارد و تاکنون 6 هزار تن عضویت این نهاد را گرفته است. نتایج تحقیقاتی این نهاد که با 238 هزار نفر در کابل مصاحبه شده است نشان می‌دهد که در اثر سرطان 8335 مریض جان باخته و فقط 368 مریض زنده مانده‌اند.
خانم اوریاخیل تاکید کرد که سرطان یک مرض کشنده، اما قابل درمان می‌باشد و تنها راه مؤثر برای مبارزه با سرطان به ویژه دو سرطان شایع در میان زنان(سرطان سینه و سرطان رحم)، تدویر برنامه‌های آگاهی‌دهی برای بانوان است، تا از مصاب شدن به آن اطلاع پیدا کرده و به موقع تشخیص و درمان شوند.
در همین حال، داکتر "سوپیرا" نماینده‌ موسسه WHO در این برنامه گفت: حدود 14 میلیون انسان در جهان به انواع گوناگون سرطان مصاب هستند که این رقم 36 درصد امراض غیر ساری را تشکیل می‌دهد.
به گفته‌ او، تنها ۵ تا ۱۰ درصد تمام وقایع سرطان مرتبط به نقایص ژنتیکی بوده در حالی که ۹۰ تا ۹۵ درصد این امراض از اثر فکتورهای محیطی و فکتورهای مربوط به روش زندگی به وجود می‌آید.
شینکی کروخیل، عضو پیشین مجلس نمایندگان که در سال 2013 به سرطان سینه مصاب و تداوی شده است، گفت: «سرطان نباید پنهان شود. شمار زیادی از زنان در افغانستان پس از آغشته شدن به امراض سرطانی به ویژه سرطان سینه و رحم، از بیان این مرض شرم می‌کنند و با مخفی نگه داشتن آن به غدوات سرطانی فرصت رشد می‌دهد که این کار باعث کشاندن مریض به کام مرگ می‌شود؛ درحالی که بیشتر امراض سرطانی قابل درمان است.»
او افزود، طبق آمارهای تحقیقی سازمان‌های صحی جهان، امکان ابتلا به سرطان سینه به طور اوسط در زنان از هر 8 خانم، یک تن ولی در نزد آقایان تنها یک درصد می‌باشد.
این در حالی است که سرطان سینه، پس از ولادت به عنوان دومین عامل بزرگ مرگ و میر زنان در افغانستان به شمار می‌رود. برای مبارزه با سرطان در کشور تاهنوز مرکز تشخیص و تداوی وجود نداشت و اکثریت وقایع سرطانی به خارج از کشور مراجعه می‌کردند و یا با رشد غدوات سرطانی از بین می‌رفتند.
اما وزارت صحت عامه کشور، سه ماه پیش با "نهاد صحی شرکای طبی‌ جهان" تفاهم‌نامه‌ای را امضا کرد که براساس این تفاهم‌نامه، یک مرکز همه جانبه‌ تشخیص، درمان و تحقیق بیماری‌های سرطانی در شفاخانه جمهوریت-کابل با 23 بستر ایجاد می‌شود. هزینه این مرکز ۲۵ میلیون دالر امریکایی گفته شده است و تا یک سال دیگر آماده‌ی بهره‌برداری خواهد شد که هر سال حدود سه‌هزار بیمار سرطانی را از رفتن به کشورهای دیگر برای درمان سرطان، بی‌نیاز می‌کند.
همچنین، مرکز جامع تشخیص و تداوی سرطان به همکاری آژانس انرژی اتمی جهان با بودجه 27 میلیون دالر در دانشگاه طبی کابل ساخته می‌شود. قرار است در چهار زون کشور نیز چنین مراکزی تا سال 2022 میلادی ساخته شود.
آمارهای ارائه شده از جانب وزارت صحت عامه نشان می‌دهد که سالانه دست‌کم 20 هزار نفر در افغانستان به بیماری‌های سرطان مبتلا می‌شوند و از این میان 15 هزار تن آنان به دلیل نبود مرکز درمان بیماری‌های سرطانی در کشور، جان می‌دهند.
در مورد عوامل ابتلا به امراض سرطانی که بیشتر فکتورهای محیطی تاثیرگذار دانسته شده است و مربوط به روش زندگی می‌شود شامل کشیدن سگرت، رژیم غذایی(غذاهای بریان شده و گوشت سرخ)، استفاده از الکول، مواجه شدن با شعاع آفتاب(به صورت دوامدار)،‌ آلودگی هوا، انتانات، سترس(فشار روحی)، چاقی، و عدم فعالیت فزیکی می‌باشد.
نتایج تحقیقات سازمان‌های صحی در جهان نشان می‌دهد که در حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد امراض سرطانی از اثر تنباکو، ۳۰ تا ۳۵ درصد از اثر رژیم‌های غیر صحی غذایی، در حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از اثر انتانات به وجود می‌آید.
اما آنچه متخصصان توصیه می‌کند، وقایه است؛ به ویژه برای جلوگیری از سرطان‌های سینه و رحم که ناشی از عدم رعایت بهداشت بانوان در زمان عادت ماهوار و روابط جنسی به بار می‌آید.