صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

تقلای افغانستان برای مصؤنیت غذایی؛ آجندای ملی امنیت غذایی دسـتاورد ملموس نداشته است

تقلای افغانستان برای مصؤنیت غذایی؛ آجندای ملی امنیت غذایی دسـتاورد ملموس نداشته است نویسنده : حسین احمدی

مصؤنیت غذایی یکی از اهداف هفده گانه برنامه "انکشاف پایدار" سازمان ملل میباشد که افغانستان برای رسیدن به آن «آجندای ملی امنیت غذایی و تغذیه» را ایجاد کرده، اما مسئولان این نهاد میگویند در یک سال گذشته دستاورد ملموسی نداشته اند.
نهادهای دخیل در این آجندا از مرکز و ولایات کشور روز شنبه، 24 قوس در مرکز رسانههای حکومت در کابل گرد هم آمدند تا کارکردهای یک ساله، چالشهای فرارو و پلان سال آینده شان را در یک کارگاه دو روزه ارزیابی کنند.
نصرالله ارسلایی، رئیس عمومی دارالانشای شورای وزیران که ریاست کمیته اجرایی این آجندا را به عهده دارد گفت که «این آجندا در طول یک سال کارش دستاورد ملموسی نداشته و تهداب آجندا نیز هنوز کامل نشده است.»
او افزود که فقط ساختارها و پلانهای کاری آجندا کامل شده و کمیتههای ولایتی تنها در ده ولایت کشور ایجاد شده است. به گفته او، حمایت سیاسی و مالی از جانب حکومت وجود دارد؛ اما تامین مصؤنیت غذایی و غذای پایدار برای شهروندان کشور، مستلزم همکاری تمامی ارگانهای دولتی، سکتور خصوصی، جامعه مدنی و رسانهها است. زیرا قبل از همه باید مردم در موردمصؤنیت غذایی بدانند و در راستای رسیدن به آن برنامه داشته باشند.
مصؤنیت غذایی یکی از اهداف هفده گانه انکشاف پایدار است که دولتهای عضو مکلف است تا سال 2030 میلادی، فقر را از سرزمین شان محو کند. حالا، افغانستان نیز همگام با دیگر شرکای جهانیاش، در نخستین سالهای مبارزه برای رسیدن به این هدف با تکیه بر کمکهای جامعه جهانی قدم گذاشته است.
حکومت افغانستان در همکاری با نهادهای همکار سازمان ملل متحد، مانند؛ صندوق وجهی ملل متحد برای کودکان (UNICEF) ، سازمان غذایی جهان (WFP) و اداره زراعت و خوراک ملل متحد (FAO) در سال 1391 خورشیدی کار تهیه و ترتیب آجندای ملی مصؤنیت غذایی و تغذیه را توسط متخصصان داخلی و خارجی آغاز کرد.
آجندای ملی مصؤنیت/امنیت غذایی و تغذیه به تاریخ 24 میزان 1396 خورشیدی زیر نظر رئیس اجرائیه حکومت وحدت ملی رسما راهاندازی شد که در تطبیق آجندای ملی امنیت غذایی و تغذیه، 14 وزارت ، 6 اداره مستقل دولتی، 4 نهاد بزرگ تمویل کننده، 4 اداره ملل متحد، چندین سازمان خیریه و نمایندگان سکتور خصوصی و جامعه مدنی سهم دارند. اکنون، آقای ارسلایی، رئیس کمیته اجرایی این آجندا میگوید ضرورت است تا این آجندا به شکل یک اداره مستقل تنظیم شود.
کارگاه دو روزه کنونی نیز در راستای رسیدن به این هدف برای تشخیص اولویتها و پلانهای کاری سال 2019 میلادی تدویر یافته است تا پس از سنجش میزان پیشرفت یک سال کار این آجندا و شناسایی چالشهای فراروی آن در چارچوب پلان استراتیژیک پنج ساله آجندای ملی مصؤنیت غذایی، برای سالهای آینده پلان عمل طرح کنند.
دادخواهی و آگاهیدهی عامه یکی از جدیترین موارد کار این آجندا است تا مردم را از پیامدهای شوم سوءتغذی بودن و فرهنگ غذایی ناکافی برای صحت زنان و کودکان آگاه کند. برای رسیدن به این هدف، معینیت نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ مسئولیت آگاهیدهی را به عهده دارد.
سیدآقا حسین فاضل سانچارکی، معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ در این برنامه گفت که بیش از 54 درصد نفوس افغانستان زیر خط فقر زندگی میکند و بیش از 44 درصد نفوس کشور امنیت غذایی ندارد. بنابراین داشتن جامعه سالم از نگاه جسمی و روانی و رسیدن به اهداف انکشاف پایدار نیازمند کارهای طویلمدت و مبارزهی جدی است.
او افزود که حکومت افغانستان کارخانگیهای زیادی در این مورد دارد که باید با یک مکانیزم واضح و مؤثر در راستای عملی کردن پلانها گام بردارد، اما بخش آگاهیدهی آن که مسئولیت مستقیم وزارت فرهنگ است نیازمند پرودکشن و تسهیلات سمینارهای آگاهیدهی است.
نذیره رحمان، رئیس اقتصاد وزارت زراعت، آبیاری و مالداری نیز گفت: «استراتیژی ازدیاد تولیدات زراعتی یکی از راهکارهای مهمی است که در کوتاه مدت میتوان بدان اتکا کرد، بنابراین وزارت زراعت برنامههای حمایت از دهاقین و انکشاف زراعتی را طرح و تطبیق میکند.»
این در حالی است که عدم زیربناهای صنعت زراعت مدرن و وقوع خشکسالی در این سال، برنامههای انکشاف زراعتی را نیز با چالشهای جدی دچار کرده است و صدها هزار فامیل از اثر خشکسالی بیجا شده اند که نه تنها غذای سالم، بلکه با چالش پیدا کردن نان شبانه روز شان مواجه اند. از سویی هم براساس آمارهای وزارت کار و امور اجتماعی، رقم بیکاران به سه میلیون تن میرسد که نظر به فرهنگ کار و خانوادگی مردم افغانستان هر خانواده 5 تا 10 نفری معمولا یک و یا دو کارگر با درآمد ماهوار دارند که در صورت بیکاری آنان کل اعضای خانواده امنیت غذایی شان را از دست میدهند.
همایون لودین، رئیس بخش تغذی وزارت صحت عامه گفت: «این وزارت کوشیده است تا ابتدا به صحت کودکان و مادران توجه بیشتر کند. به همین منظور کتاب رهنمایی تغذیه از شیر مادر را از طریق مراکز صحی به دسترس مردم قرار داده است و رهنمود آگاهیدهی عامه نیز به همکاری وزارت حج و اوقاف آماده شده است تا علمای دینی از طریق منابر در خطبههای شان برای مردم ازمصؤنیت غذایی آگاهیدهی کنند.»
وزارت صحت عامه پیشنهاد میکند که برای تدوین یک برنامه جامع که بتواند تا سال 2030 میلادی برای نجات افغانستان از فقر مؤثر باشد و یا حد اقل در مبارزهی کاهش فقر حکومت را یاری رساند، باید متخصصان بینالمللی جهت این کار استخدام شود و برای ظرفیتسازی در سالهای آینده، تیمهای داخلی جهت آموزش در خارج از کشور اعزام گردد.
ضمن نبود متخصصانی که افغانستان درگیر ناامنی را به امنیت غذایی برساند، سرمایهگذاری در بخش تغذیه نیز اندک است. در حالی که انستیتوت تحقیقات بینالمللی پالیسی غذا در سال 2015 میلادی بر مبنای یک تحقیق گفته بود: برای کشوری همچو افغانستان سرمایهگذاری در بخش تغذیه میتواند 16 دالر امریکایی در بدل هر یک دالر مفاد اقتصادی و صحی داشته باشد.
با وجود سرمایهگذاریهای مداوم دولت و همکاران بینالمللی در افغانستان در بخش تغذیه، هنوز هم از هر 10 کودک حدود 4 تن آنان دچار سوءتغذی است و پیامدهای شیوع سوءتغذیه در افغانستان، 41 درصد قد کوتاهی، 25 درصد وزن کم، 10 درصد از دست دادن وزن، 45 درصد کمخونی در نزد کودکان، 40 درصد کمخونی در نزد زنان، 46 درصد کمبود ویتامین «A » در نزد کودکان و 17 درصد وزن کم هنگام تولد نوزادها را به بار آورده است.
ایجاد کار، انکشاف زراعت، واردات مواد غذایی سالم و سرمایهگذاری روی مواد غذایی که باعث تامین غذای پایدار ومصؤنیت غذایی شهروندان افغانستان شود، نیازمند ذهنیتسازی برای دولت، سکتورهای خصوصی و افراد سیاسی است که باید اهمیت و جدیت این موضوع را در نظر داشته باشند.
اگر حکومت در این برنامه موفق نشود چه خواهد شد؟
براساس آمارهای ارائه شده در برنامه آجندای ملی امنیت غذایی، اگر حکومت در راستای محو فقر و بیکاری موفق نشود و شهروندان افغانستان نتوانند به غذای پایدار و مصؤن دست یابند، ممکن است تا سال 2030 میلادی 380 هزار کودک از بین رفته و 130 هزار نوزاد هنگام تولد تلف شوند.
نه تنها این، بلکه در این ارقام آمده است که اگر تا سال 2030 میلادی در مورد کمبود آیودین در مادران توجه نشود، بیشتر از نیم میلیون کودک با معیوبیتهای دائمی، آسیبهای مغزی و عقب ماندگی ذهنی به دنیا خواهد آمد و افغانستان مجبور خواهد بود تا فقط برای مبارزه با قد کوتاهی 13.2 میلیارد دالر هزینه کند.