صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

رسانه‌ها پایگاه دادخواهی زنان است؛ اما 10 درصد خبرنگاران زن در محیط رسانه‌ها آزار جنسی می‌بینند

رسانه‌ها پایگاه دادخواهی زنان است؛ اما 10 درصد خبرنگاران زن در محیط رسانه‌ها آزار جنسی می‌بینند

رسانهها به عنوان اصلیترین پایگاه دادخواهی برای زنان و بهترین ابزار آگاهیدهی از حقوق زنان شمرده میشود. با اتکاء به قدرت و نفوذ رسانهها در متن جامعه و سطوح مختلف دولتی میتوان از آن جهت تامین حقوق و حمایت از زنان استفاده کرد. با چشم دوربین و قلم رسانهگران میشود به اصلاح فرهنگ رفتاری و مناسبات ناپسند اجتماعی در برخورد با زنان، پرداخت؛ اما تازهترین تحقیقی که در مورد مسالهی جندر در رسانهها انجام شده است نشان میدهد که محیط رسانهها نیز برای زنان فضای دلخواه و مصؤن نیست.
"کلید گروپ" با همکاری یونسکو و شبکه زنان جنوب آسیا گزارش تحقیقی در مورد توازن جنسیتی در رسانههای افغانستان انجام داده است که نتایج این گزارش را روز سهشنبه، 27 قوس منتشر کرد.
در نتایج این تحقیق آمده است: «10 درصد از مصاحبه شوندگان این تحقیق گفته اند که در محیط کار رسانهای شان آزار و اذیت جنسی را تجربه کرده اند و 5 درصد دیگر گفته اند که آزار دیده اند، اما نه آزار جنسی؛ 6 درصد مصاحبه شوندگان به این پرسش هیچ پاسخی نداده اند ولی 79 درصد دیگر گفته اند که تاهنوز آزار جنسی ندیده اند.»
این رقم تنها بخش آماری تحقیق است که مصاحبه شوندگان بدون اکراه در این سروی شرکت کرده و معلومات داده اند، اما اینکه سرنوشت این قربانیان آزار جنسی در محیطهای رسانهای چه شده است و پس از تجربهی آزار جنسی همچنان در همان رسانهها باقی مانده اند یا نه؟ محمود مبارز، مسئول کلید گروپ در گفتوگو با "روزنامه افغانستانما" گفت که بسیاریها به خاطر مسایل امنیت شغلی خود در این مورد چیزی نگفته اند.
همچنان که شهروندان از روند رسیدگی به قضایای جرمی و حقوقی در محاکم عدلی و قضایی شکایت دارند، در مورد رسیدگی به قضایای خشونت و آزار جنسی زنان در رسانهها نیز هنوز کدام پروندهای به فرجام نرسیده است. اینکه چگونه میشود حد اقل پایگاه دادخواهی زنان(رسانهها) را برای زنان خبرنگار مصئون ساخت، از معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ پرسیدیم.
سیدآقا حسین فاضل سانچارکی، معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ در گفتوگو با روزنامه افغانستانما گفت: «وزارت اطلاعات و فرهنگ آمریت جندر را ایجاد کرده است که ویژهی رسیدگی به مسایل برابری جنسیتی است. خبرنگارانی که در محیط رسانهها انواع خشونت و یا آزار جنسی را تجربه میکنند باید به صورت مکتوب و رسمی در آمریت جندر و زارت اطلاعات و فرهنگ شکایت شان را درج کنند. وزارت اطلاعات و فرهنگ در هماهنگی با لوی سارنوالی این قضایا را بررسی میکند.»
او افزود: «تاکنون چندین بار شکایتهایی از جانب بانوانی که در رسانهها کار میکنند به ما رسیده است، اما به صورت شفاهی(گفتاری و یا از طریق تیلفون) بوده و برای پیگیری این قضایا نیاز است تا شکایت شان مکتوب و رسمی باشد.»
چالشهای حضور زنان در رسانهها تنها با آزار و اذیت جنسی خلاصه نمیشود که بتوان به پیگیری این قضایا از جانب وزارت اطلاعات و فرهنگ به عنوان نهاد دولتی و آدرس مشخص برای رسیدگی به امور رسانهها، دل بست؛ بلکه 36 درصد از مصاحبه شوندگان این تحقیق گفته اند که دستمزد پایینتر از همکاران مرد دریافت میکنند با آنکه امتیازات مالی این خبرنگاران زن در رسانهها، حدود 28 درصد کمتر از 100 دالر(7 هزار افغانی) و 62 درصد کمتر از 250 دالر(18 هزار افغانی) معاش دارند، با آنهم 30 درصد آنان گفته اند که امتیازات شان از جانب رئیس یا مالک نهاد رسانهای انکار شده است.
نجیبه ایوبی، رئیس عمومی کلید گروپ در این برنامه گفت که نتایج این تحقیق بر اساس مصاحبه با 259 تن در 9 ولایت کشور(کابل، هرات، بلخ، ننگرهار، قندهار، بدخشان، بغلان، کندز و خوست) انجام شده است.
پیش از این گزارشهایی به نشر رسیده بود که حضور زنان در رسانههای افغانستان به 1700 تا 2 هزار تن میرسد، اما یافتههای این تحقیق نشان می‌‍دهد زنانی که در رسانهها عملا کارهای خبرنگاری میکنند، 770 تن هستند که 93 درصد آنان از مناطق شهری است. هرچند 19 درصد مصاحبه شوندگان این تحقیق کارهای رسانهای را یک کار پرچالش خوانده اند، اما 47 درصد آنان گفته اند که از کار شان راضی هستند.
آمارهای این تحقیق نشان میدهد که زنان در سطوح رهبری و مدیریتی رسانهها حضور کمرنگ دارند.
در همین حال، حمیرا قادری، نویسنده و فعال حقوق زن میگوید که «زنان هنوز در افغانستان نیاز به حمایت اجتماعی دارد و در محیطهای رسانهای نیز تاکنون اندیشههای مردسالاری حاکم است. در افغانستان نگاه جنسیتی نسبت به انسان حق انتخاب را از افراد سلب میکند و در راه رشد آنان سد ایجاد میکند. بنابراین نیاز است تا برای اصلاح و تغییر ذهنیت جامعه خلاهای قانونی در مورد حقوق زنان پر شود و نگاه جامعه نسبت به زن و مرد نگاه جنسیتی نباشد، زیرا این نوع نگاه عامل تبعیض جنسیتی و تداوم قضایای خشونت و آزار جنسی بر زنان است.»
خانم قادری میگوید که دولت برای رفع چالشهای فراروی زنان باید از طریق وزارت معارف، وزارت تحصیلات عالی و وزارت اطلاعات و فرهنگ به ایجاد تغییرهای بنیادین بپردازد و برابری جنسیتی را از بدو دورههای آموزشی و رفتارهای اجتماعی فرهنگسازی کند تا پس از حضور زنان در محیطهای کاری و رسانهای با این چالشها مواجه نشوند.