صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ضرورت اصلاحات جدی در ساختار کمیسیون‌های انتخاباتی

ضرورت اصلاحات جدی در ساختار کمیسیون‌های انتخاباتی حسن رضایی

پس از تشکیل کمیسیونهای انتخاباتی جدید و تأکید بر برگزاری یک انتخابات سالم و به دور از تقلب، امیدواریهایی ایجاد شده بود که این دو کمیسیون با همکاری و هماهنگیهای لازم بتوانند انتخابات پارلمانی را به درستی و به سلامت برگزار کرده و کشور را از یک مرحلۀ مهم تردید نسبت به برگزاری انتخابات سالم در آن که از جمله کشورهای پس از منازعه خوانده می شود و مؤثریت دموکراسی و کارایی نهادهای دموکراتیک درآن ها به شدت ضعیف است، عبور دهند.
متأسفانه کمیسیونهای انتخاباتی، بخصوص کمیسیون انتخابات به جای پرداختن به مسائل تخنیکی و فنی پیچیده و حل این مسائل، تنظیم یک جدول زمانی دقیق و عملی، آموزش کارمندان کمیسیون و آماده کردن آنان به صورت دقیق و همه جانبه برای روز انتخابات، به وعدههای لفظی و شعاری اکتفا کرده و از انجام وظایف اصلی شان که همانا آماده کردن کمیسیونها برای برگزاری یک انتخابات شفاف و سالم بود، غافل شدند.
به دلیل عدم آمادگی کمیسیون انتخابات برای برگزاری یک انتخابات سالم و شفاف و همچنین عدم آمادگی مسلکی و تخنیکی کارمندان کمیسیون، انتخابات پارلمانی افغانستان به یکی از بدترین انتخابات از نوع خود تبدیل شد. نتایج نهایی این انتخابات هنوز پس از گذشت سه ماه از برگزاری آن مشخص نشده است. شکایات انتخاباتی نیز همچنان در هالهای از ابهام فرو رفته و انتظار نمی رود کمیسیون شکایات انتخاباتی بتواند در این زمینه پاسخهای قناعت بخش ارائه کند. با توجه به آنچه به اختصار گذشت در بارۀ برگزاری انتخابات پارلمانی 1397 چند نکته به صورت فهرست وار قابل یاد آوری است:
1. فقدان نظارت بین المللی
برگزاری انتخابات پارلمانی 1397که در فقدان نظارت جدی بین المللی برگزار شد، نشان داد که نهادهای مستقل افغانستان به عنوان یک کشور پس از منازعه نمی توانند مدیریتهای کلان و پیچیدهای چون انتخابات را به تنهایی به پیش برده و نیاز جدی به همکاری بین المللی و بخصوص سازمان ملل دارد. ناظران بین المللی می توانند با انتقال تجارب انجام شده در زمینۀ انتخابات در کشورهای مشابه، آموزش کمیسیونهای انتخاباتی، ارائه مشوره در زمینههای مختلفی چون تهیه جدول زمانی دقیق و عملی، کار با وسائل تخنیکی چون ماشین بایومتریک، فایل بندی، بهبود سلسله مراتب سازمانی و تسهیل مدیریت، مسائل امنیتی و اجتماعی مختلف، دریافت و نحوۀ رسیدگی به شکایات به کمیسیون های نوپای انتخاباتی و سر انجام نظارت بر روند تخنیکی شمارش آرا و اعلان نتایج درست تر کمک کنند. فقدان نظارت بین المللی باعث شد که کمیسیون های انتخاباتی در این مرحله در خلاء دانش و تجربه عمل کنند.
2. عدم هماهنگیهای لازم در کمیسیونهای انتخاباتی
عدم هماهنگیهای لازم بین کمیسیونهای انتخاباتی و شکایات انتخاباتی از یک سو و فقدان هماهنگی لازم بین بخشهای هردو کمیسیون، بخصوص کمیسیون انتخابات از سوی دیگر، مدیریت انتخابات را در مراحل مختلف با بحران غیر قابل کنترل مواجه ساخت. سوء مدیریت باعث شد که مشکلات جدی در همان روز نخست انتخابات بروزکند. این مشکلات عبارت بودند از: نرسیدن برگههای رایدهی و وسائل لازم برای برگزاری انتخابات چون ماشینهای بایومتریک یا خرابی این ماشینها، جابجایی لیستهای رای دهندگان، بینظمی در روش برگزاری و نبود دستور العمل واحد برای کارمندان کمیسیونهای انتخابات در مراکز و حوزههای مختلف رای گیری و دیر باز شدن و زود تعطیل شدن مراکز رای گیری. این مشکلات باعث شد که انتخابات در بسیاری از حوزه های انتخاباتی، از جمله کابل در روز مقرر برگزار نشده و به روز دوم بکشد.
3. عدم توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی کشور
کمیسیون انتخابات باید از همان روز نخست، با مراجعه به کارشناسان، متخصصان، احزاب سیاسی، متنفذان، نهادهای جامعۀ مدنی، نهادهای بین المللی همکار، اساتید و دانشجویان معلومات کاملی در زمینه چگونگی انتخابات به دست میآورد و حساسیتهای سیاسی و اجتماعی را با مشوره با مردم و اهل خبره به درستی درک میکرد.
با توجه به آنچه به اختصار گذشت، پیشنهاد می شود که در ساختار کمیسیونهای انتخاباتی تغییرات و اصلاحات جدی آورده شود. زیرساختارهای کمیسیون ساخته شود و از تجارب بین المللی استفاده جدی صورت گیرد. دیدگاههای ملی در نظر گرفته شده و تاحدی در کمیسیونهای انتخاباتی انعکاس یابند. اگر امرزو اقدام نشود، فردا دیر است و اگر اصلاحات صورت نگیرد، کاملا قابل پیش بینی است که انتخابات ریاست جمهوری به همان سرنوشت انتخابات پارلمانی یا بدتر از آن دچار شود.