صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

بن‌بست همچنان باقیست

بن‌بست همچنان باقیست

از اظهارات زلمی خلیلزاد و طالبان چنین پیداست که هنوز مذاکرات صلح از بن بست اولی عبور نکرده و دو طرف همچنان بر موضع قبلی خوداسرار دارند.
 حدود دو هفته قبل، دور چهارم مذاکرات دو طرف به دلیل اختلاف روی اجندا، از سوی طالبان متوقف شد و زلمی خلیلزاد در مسیر برگشت از قطر، هشدار داد، در صورتیکه  طالبان تمایل به مذاکرات نداشته باشند، امریکا گزینه جنگ را تقویت خواهد کرد. طالبان نیز اعلام کردند، تا زمانیکه اجندای آنان مبنی بر خروج نیروهایی امریکایی از افغانستان پذیرفته نشود، آنان به میز مذاکره بر نخواهند گشت.
سر انجام در اول ماه دلو، مذاکرات دو طرف در دوحه قطر از سرگرفته شد و این مرحله از مذاکرات، 6 روز پیهم جریان یافت اما روز گذشته این سلسله مذاکرات به پایان رسید. باختم این مرحله، آقای خلیلزاد در صفحه تویتر خود هرچند که آنرا بهتر از مراحل قبل توصیف کرده است اما در مجموع گفته که بههیچ توافقی دست نیافته است. از نوشتهای تویتری آقای خلیلزاد، چنین فهم میشود، تا زمانیکه طالبان آتش بس همه جانبه و مذاکرات بین الافغانی را نپذیرند، از توافق صلح خبری نیست. طالبان اما مذاکرات صلح را،مشروط به تعیین جدول زمانی خروج نیروهای امریکایی و امتناع مذاکره با دولت افغانستان کرده است. این تناقض، به رغم دلخوشیها که در شماری رسانهها به نشر رسیده، نشان میدهد که هنوز مذاکرات صلح از بن بست اولی خود عبور نکرده و قاعدتاً به این زودیها هم عبور نخواهد کرد.
این که چرا طالبان با دولت افغانستان مذاکره نمیکنند، سوالی است که دست یافتن به پاسخ آن، نماد واقعی نیت طالبان در مذاکرات صلح  است.
طالبان با امتناع از مذاکرات مستقیم با حکومت افغانستان میخواهند بگویند که دولت را قبول ندارند و خواستار احیا دوبارهای امارت اسلامی و به رسمیت شناخته شدن آن توسط امریکا بهعنوان طرف اصلی مذاکرات است. این گروه برای بر آورده شدن این خواسته اش، حضور دو پایگاه نظامی امریکایی - در بگرام  - قندهار-  را پذیرفته و همچنان به جانب امریکایی اطمینان داده است، در نظام امارتی آنان، از خاک افغانستان برای هیچ گروه افراطی از جمله القاعده و داعش اجازه استفاده برای حمله به کشورهای دیگر را نخواهند داد.
دولت افغانستان باید بیدار باشد که چنین مذاکراتی به هیچ وجه به نتیجه نمی رسد. اصولن پیشبرد مذاکرات، در چنین فضا، توهین آمیز نیز است. توهین به مردم و دولت افغانستان، توهین به قربانیان جنگ و نیروهای امنیتی افغانستان که برای بقای کشور و نظام شان  از خون خود مایه میگذارند. حکومت افغانستان، نباید برای هیچ کشوری اجازه پیشبرد مذاکرات صلح را در چنین فضای توهین آمیز بدهد. زیرا دولت افغانستان ناگزیر است که از خواستها و آروزهای مردم افغانستان نمایندگی کند. مردم افغانستان میخواهند که حکومت شان به نمایندهگی از مردم افغانستان در هر نوع تصمیمگیری در مورد صلح و ختم جنگ در کشور حضور داشته باشد. 
در جلساتی که نمایندگان کشور پاکستان و قطر  حضور داشته باشد و اما نماینده افغانستان بعنوان یک پیش شرط پذیرفته شده در آن غایب باشد، معلوم است که قصد اصلی، خاموشی جنگ و فاصله از بحران نیست. منظور اصلی، تلاش فریبنده ای است که پاکستان و طالبان می خواهند به نماینده امریکا بدهند. خبرهای وجود دارد که در جریان مذاکرات شش روزه، طالبان آتش بس با نیروهای امریکایی را قبول کرده اند. آنان گفته اند که جنگ را با حکومت افغانستان ادامه می ‎‌دهند اما با نیروهای امریکایی در کشور آتش بس میکنند. این نشان میدهد که آنان از لحاظ استراتیژیک، مشکلی با حضور نیروهای امریکایی در کشور ندارند. مشکل طالبان و پاکستان، در قدم نخست حکومت افغانستان است که باید برداشته شده و جای آن را امارت طالبانی بگیرد. با این حساب، واضح است که  خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، بعنوان یک اهرم فشار بالای امریکاییها استفاده میشود. این گروه با چنین بازی دو گانه که از یک طرف وجود دو پایگاه  نظامیان امریکایی را در صورت قبول امارت اسلامی میپذیرند و از سوی دیگر خروج نیروهای خارجی را بدون چنین پیش شرط، مطرح میکنند،  نشان میدهد که تمایلی واقعی برای برقراری صلح در کشور ندارد.
طالبان همزمان با مذاکرات صلح، آرایش تازه به نیروهای جنگی خویش نیز داده اند. در هشت زون نظامی و سیاسی خویش تغییرات آورده و در تلاش اند تا با تعیینات تازه، نیروهای جنگی خویش را مسنجم تر سازند.
معلومات رسانه ای نشان میدهد که چندی پیش «صدر ابراهیم» یکی از اعضای شورای کویته که روابط نزدیکی با سازمان استخباراتی پاکستان دارد به شماری از ولایتها، از جمله بادغیس و فاریاب در شمال کشور سفر کرده و در آنجا با مسوولان نامنهاد و فرماندهان جنگی طالبان دیدار کرده است. بهگفته این مقام امنیتی، طالبان به صورت نمایشی سرگرم مذاکره با نمایندگان امریکایی اند، در حالی که فرماندهان این گروه در مناطق مختلف کشور در حال برنامهریزی برای جنگ در بهار و تابستان سال آینده میباشند.
با این حال، به این زودیها دلخوشی از نتیجه رسیدن مذاکرات صلح خوشباورانه خواهد بود و اقای خلیلزاد نیز نباید با این پروسه حساس به عنوان پروژه شش ماهه رفتار کند.