در حال حاضر افغانستان وارد مرحله حساس سیاسی شده است. مصالحه با طالبان و چندین انتخابات سرنوشت‌ساز برای آینده سیاسی این کشور پیش رو است. روند صلح جاری در افغانستان موضوع جدیدی نیست، بلکه این روندی است که به نخستین دوره ریاست جمهوری باراک اوباما منتهی می‌شود، زمانی که طالبان با ارتباطات غیرمستقیم در قطر و آلمان با ایالات متحده امریکا ارتباط برقرار کرد.
در آن زمان من برنامه‌های ریچارد هالبروک[نماینده ویژه باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در امور پاکستان و افغانستان بود. این دیپلمات با سابقه، گروه‌های متخاصم زیادی را پای میز مذاکره آورده است.] را به کشورهای ثالث برای حمایت از تلاش‌های ایالات متحده امریکا در افغانستان و در نهایت تنها مذاکرات موفقیت‌آمیز آمریکا و طالبان را مدیریت می‌کردم. ترامپ، که در آن زمان کاندیدای ریاست جمهوری بود، از آزادی پنج تن از زندانیان طالبان در بدل آزادی جنرال بوبرگدال یکی از نظامیان سرشناس ارتش امریکا انتقاد می کرد. اکنون این پنج تن از افراد طالبان که از زندان گوانتانامو در بدل آزادی جنرال بوبرگدال رها شده اند اعضای کلیدی تیم مذاکره کننده‌گان طالبان هستند. در آن زمان اکثر جمهوری‌خواهان با مذاکره با طالبان مخالف بودند.
در طول نزدیک به 20 سال ایالات متحده امریکا در جنگ افغانستان سربازان، پول، پشتیبانی بین‌المللی و تیم‌هایی را به رهبری برخی از دیپلمات‌های برجسته در اختیار داشت اما هرگز نتوانست که حنگ در افغانستان را به پایان برساند. اکنون گفت‌وگوهای صلح تحت رهبری اداره ترامپ بین ایالات متحده و طالبان جریان دارد که یکی از بهترین فرصت‌های است که به امنیت و توسعه سیاسی در افغانستان منجر خواهد شد.
حداقل ده سال است که ایالات متحده آمریکا معتقد است که راه حل نظامی‌ برای جنگ در افغانستان وجود ندارد. اما به نظر می‌رسد که در میان شماری از سیاسیون درک روشنی از آن چه که یک توافق سیاسی چیست، مصالحه چه نیازهای دارد و چگونه می‌توان آن را به دست آورد، وجود ندارد. اغلب سیاسیون در ایالات متحده امریکا، اصطلاح "راه حل سیاسی"  را به معنی تسلیم شدن به طالبان تفسیر می کند که این طرز تفسیر، نشان دهنده درک سطحی آن‌ها از یک توافق سیاسی است.
رسیدن به یک توافق سیاسی برای پایان دادن جنگ در افغانستان نیاز به بحث روی سه موضوع جداگانه اما مرتبط بهم دارد؛ مذاکره متمرکز بالای امنیت، میان ایالات متحده امریکا و طالبان، مذاکرات سیاسی میان افغان‌ها و یک مذاکره منطقه‌ای که توجه شش کشور همسایه نزدیک و قدرت‌های منطقه‌ای مانند هند و روسیه را برای همکاری در پروسه صلح جلب کند.
مذاکرات امریکا و طالبان
ایالات متحده امریکا و طالبان در مورد پیش‌نویس توافق‌نامه صلح به توافق رسیده است که شامل اهداف اصلی هر دو طرف می شود. خروج نیروهای نظامی ایالات متحده هدف اساسی طالبان و استفاده نشدن از قلمرو افغانستان بر ضد منافع امریکا هدف اصلی ایالات متحده است. توافق دقیق در مورد جزئیات مذاکرات، دشوار خواهد بود. جدول زمان‌بندی برای خروج نیروهای نظامی ایالات متحده از افغانستان باعث اختلاف زیادی میان دو طرف خواهد شد. بیشتر رهبران نظامی‌ و دیپلماتیک ایالات متحده تمایل به خروج تدریجی نیروهای نظامی امریکا از افغانستان دارد، اما ترامپ به دلیل آن چه که انتخابات سال 2020 ایالات متحده امریکا گفته می شود در تلاش است که هر چه زود تر نیروهایش را از افغانستان بیرون کند.
مذاکرات بین‌الافغانی
افغان‌ها پس از ترک ایالات متحده و ناتو، باید خود شان در مورد آینده سیاسی کشورشان تصمیم بگیرد. باید در مورد ترکیب و نوعیت حکومت به توافق داخلی برسد. دستیابی به یک توافق داخلی سبب ایجاد توازن قدرت خواهد شد و منعکس کننده تقسیم واقعی قدرت در کشور است، به طوری که نقض شدن این توافقنامه در آینده، هزینه‌های سنگین و کشمکش‌های بی‌پایانی را در پی دارد.
یکی از موردهای که جنجال برانگیز خواهد بود، ساختار قانون اساسی افغانستان است که عدم توافق مشترک در باره ساختار این قانون پیامدهای ناگوار خواهد داشت.
مذاکرات منطقه‌ای
در هر کشوری که جنگ داخلی جریان داشته باشد، بدون تردید آن کشور میدان رقابت و جنگ‌های نیابتی کشورهای منطقه نیز خواهد شد که افغانستان از این موضوع استثنا نیست. حمایت پاکستان از طالبان بر سر زبان‌ها افتاده است اما کشورهای ایران، روسیه و آسیای مرکزی نیز منافعی در این کشور دارند.
پاکستان که یکی از خطرناک ترین و تاثیرگذارترین بازی‌گران منطقه‌ای دانسته می‌شود، می‌خواهد که نفوذ کافی در مناطق مرزی افغانستان داشته باشد تا از نفوذ و و خطراتی را که پاکستان از جانب هند احساس می‌کند جلوگیری کند. پاکستان همچنین نگرانی در مورد ادعاهای مرزی افغانستان و ادعای وفاداری برخی از گروه‌های قومی ‌پاکستانی نسبت به افغانستان را دارد. و این کشور هر توافق نامه‌ای که با طالبان به دست آید ارزیابی می کند که به نفع این کشور است یا خیر.
از جانب دیگر کشور ایران که مرز مشترک با افغانستان دارد، می‌خواهد مطمئن شود که ایالات متحده نمی‌تواند از پایگاه‌های که در افغانستان ایجاد کرده است به این کشور حمله کند. روسیه نیز یکی از قدرت‌های منطقه است که از نفوذ ایالات متحده امریکا در افغانستان نگران است. این کشور از پوتانسیل بالقوه گروه‌های افراطی و تروریستی آگاه است و هراس دارد که از طریق کشورهای آسیاس مرکزی به جوامع مسلمان روسیه گسترش یابد. هند نیز یکی از کشورهای است که روابط نیک سیاسی با افغانستان دارد و این کشور می‌خواهد که موضع خود را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نسبت به رقیبش یعنی پاکستان بالا ببرد. پنج کشور آسیای مرکزی در مورد تروریسم، ایدئولوژی‌های افراطی و همچنین قاچاق مواد مخدر نگران هستند.
تمام قدرت‌هایی که در مورد افراط گرایی، ستیزه جویی، تروریسم و قاچاق مواد مخدر نگران هستند و این قدرت‌ها به این باور هستند که امنیت در افغانستان به نفع امنیت کشورهای منطقه و در نهایت امنیت جهان است. کشورهای که برای دست‌یابی به اهداف کوتاه مدت شان از جنگ‌های نیابتی استفاده کرده اند در درازمدت هزینه‌های ناامنی را نیز پرداخته اند.
توضیحات بالا ممکن است پیچیده و دل‌گرم کننده به نظر برسد و سیاست‌گذاران فکر کنند که اکنون زمان مناسبی برای دست یافتن به توافق صلح نیست. این طرز فکر یک اشتباه بزرگ به دنبال مجموعه اشتباه‌های گذشته خواهد بود. مذاکراتی که اکنون میان طالبان و ایالات متحده امریکا در جریان است در شرایط بهتری در سال‌های 2011 و 2012 امکان پذیر بود.
در آن زمان ایالات متحده بیشترین قدرت را در اختیار داشت و می‌توانست که آن را به بهترین وجه سازماندهی کند. از آن زمان تا اکنون به دلیل ادامه جنگ بیش از 5 صد نفر از سربازان امریکایی، ده‌ها هزار غیرنظامی و به گفته رئیس جمهور غنی حدود 45 هزار نیروی نظامی افغانستان جان شان را از دست داده‌اند.
ممکن است در مذاکرات صلح اشتباهات رخ بدهد و یا بهترین نتیجه‌ از آن به دست آید. اما به هر صورت راهی برای پایان دادن جنگ وجود دارد.