کمیسیون مستقل حقوق بشر کشور، یک بار دیگر توانست، برای یک دوره پنج ساله، به عنوان نهاد معتبر با رتبه "الف/A " در میان نهادهای ملی حقوق بشری در سطح جهان شناخته شود.
این سومین‌بار است که کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان اعتبار رده عالی را به دست می‌آورد و ‌به عنوان نهاد ممتاز ملی حقوق بشر در جهان شناخته می‌شود.
شهرزاد اکبر رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر روز سه‌شنبه (12 قوس) در نشستی خبری که به این مناسبت برگزار شده بود، درباره اینکه اساساً چرا چنین ارزیابی‌هایی صورت می‌گیرد و چه مرجعی صلاحیت چنین ارزیابی را دارد، گفت: "کمیسیون‌ها‌ یا نهادهای ملی حقوق بشر‌ ، ‌هر پنج سال ارزیابی می‌شوند و این ارزیابی را «ائتلاف جهانی نهادهای ملی حقوق بشر» انجام می‌دهد. هدف ‌ارزیابی این است که کدام نهاد‌ ملی حقوق بشر‌ دقیقاً بر اساس «اصولنامه پاریس» فعالیت می‌کند، ‌از استقلال عمل برخوردار است و مستقلانه از حقوق شهروندان خود دفاع می‌کند. هم‌چنین نهادهای ملی حقوق بشر مستقل در عرصه فعالیت‌های خود با ‌چه چالش‌هایی رو‌به‌رویند، و در چه وضعیتی قرار دارند."
خانم اکبر افزود، این ارزیابی ‌فرصت خوبی را برای نهادهای ملی حقوق بشر‌ فراهم می‌کند تا نسبت به جایگاه و اعتبار جهانی خود آگاهی یابند و دریابند که در کدام عرصه‌ها و با چه توانمندی‌هایی می‌توانند فعالیت‌های بهتری کنند.
او علاوه کرد: نتیجه دیگر این ارزیابی آن است که نهاد ملی حقوق بشر‌ِ دارای اعتبار رتبه A صلاحیت دارد‌ در مجامع و نشست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ‌با داشتن حق رأی حضور یابد و چنین نهاد ملی با ‌اعتباری، از حق کامل شرکت در نشست‌های «شورای حقوق بشر» سازمان ملل متحد‌ برخوردار است، هم‌چنین دارای این صلاحیت است که موضوعاتی را در دستورکار نشست‌های شورای حقوق بشر ملل‌ پیشنهاد کند و در بحث‌های آن سهمی فعال داشته باشد. در حالی ‌که یک نهاد ملی حقوق بشر‌ درجه «ب» از این امتیازها برخوردار نیست.
رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان تأکید کرد که کمیسیون می‌کوشد با افزایش فعالیت‌ و کار جدی و مسئولانه، نیز با اجرای توصیه‌های ائتلاف نهادهای ملی حقوق بشری، این موقعیت را در دوره‌های آینده نیز حفظ کند.
محمدنعیم نظری، معاون ‌کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز درباره ائتلاف نهادهای ملی حقوق بشری‌ گفت: «ائتلاف جهانی نهادهای ملی حقوق بشر»‌ ۱۲۳ نهاد حقوق بشری ملی را به عنوان عضو دارد و کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، یکی از ۸۸ نهادِ دارای ردۀ A ، در این ائتلاف است. در این ائتلاف، ۳۳ نهاد حقوق بشری دیگر، به شمول کمیسیون‌های مستقل حقوق بشر بلجیم، اتریش، سویدن، بنگله‌دیش، بحرین، عراق، تایلند، تاجیکستان و آذربایجان از جملۀ نهادهای ردۀ «B »‌اند، که حق رأی‌دهی در مکانیسم‌های جهانی حقوق بشری را ندارند و فقط به عنوان ناظر عمل می‌کنند. یادآوری می‌شود که هنوز نهادهای ملی حقوق بشر‌ شماری از کشورهای منطقه مثل ایران و پاکستان، از شرایط لازم برای عضویت و ارزیابی این ائتلاف برخوردار نیستند.
معاون کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به دست آوردن این رتبه اعتباری عالی را نتیجه مدیریت درست رهبری کمیسیون و فعالیت مسئولانه کارمندان آن، نیز همکاری نهادها و فعالان مدنی دانست و افزود: بدون حمایت‌های بی‌دریغ کارمندان این کمیسیون و حامیان بین‌المللی، رسیدن به این دستاورد بزرگ ناممکن بود.
آقای نظری علاوه کرد، از سویی هم واضح است که نقش حمایتی دولت‌ها و جامعۀ مدنی، در مؤثریت و کسب اعتبار نهادهای ملی حقوق بشری، از اهمّیت اساسی برخوردار است.
او ابراز امیدواری کرد که این رتبه برتر کمیسیون، با ادامه هم‌کاری دولت، حامیان بین‌المللی و جامعۀ مدنی کشور با کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان و اجرا شدن توصیه‌های ائتلاف جهانی نهادهای ملی حقوق بشر حفظ شود.
استقبال ارگ
در پی رتبه گرفتن کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در بین نهادهای حقوق بشری، ریاست جمهوری با نشر اعلامیه‌ای از این رویداد استقبال کرده است. در اعلامیه آمده است که کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان که بربنیاد ماده ۵۸ قانون اساسی به منظور نظارت بر رعایت حقوق بشر در افغانستان تاسیس شده است؛ طی سال‌های گذشته با فعالیت‌های موثر و دستآوردهای چشمگیری در عرصه تامین حقوق بشر در افغانستان، توانست یک بار دیگر برای مدت پنج سال در میان نهادهای دارای رده "الف" اعضای ائتلاف جهانی نهادهای ملی حقوق بشر، تمدید اعتبار شود.
ریاست جمهوری در اعلامیه خود نوشته است که "دولت، بر مبنای ماده هفتم قانون اساسی، متعهد به رعایت اصول حقوق بشری در کشور، است."
در اعلامیه به نقل از محمد اشرف غنی رئیس جمهوری، نوشته شده که دولت جمهوری اسلامی افغانستان، در راستای صیانت از ارزش‌های حقوق بشری پایبند بوده و نهادها و افرادی را که در راه حراست از حقوق بشر تلاش می‌ورزند، مورد حمایت قرار می‌دهد.
حدود چهار دهه جنگ و ضعف تطبیق قانون در کشور باعث شده است که افراد زیادی حقوق‌شان نقض شود که پرونده برخی از آنان توسط کمیسیون مستقل حقوق بشر، پیگیری می‌شود.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، سالانه به مناسبت‌های مختلف، میزان نقض حقوق بشر را اعلام می‌کند و در پی آن را پیگیری می‌کند.