در حالی‌که لوی جرگه مشورتی در بارۀ توافق رهایی۴۰۰ زندانی دیروز (یک‌شنبه، ۱۹ اسد) پس از رای‌گیری اعلامیه را صادر کرد، شهرزاد اکبر رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، ابراز نگرانی کرده گفته که در روند صلح افغانستان جنبۀ حقوق بشری (حقوق قربانیان) بحث نشده و آزادی زندانیان به مثابۀ پیش‌شرط یک روند معمول نیست.
شهرزاد اکبر رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به این باور است که رهایی زندانیان پیش از آغاز مذاکرات بین افغانان، کار معمول نیست. خانم اکبر در مصاحبۀ اختصاصی با رادیو آزادی شام روز جمعه گفت که به آزادی زندانیان معمولاً در جریان و یا ختم گفت‌وگوها اقدام می‌شود.
بانو اکبر افزود: «چون افغان‌ها به مذاکرات آغاز نکرده، جمهوری اسلامی و طالبان فرصت بحث در بارۀ قربانیان را نداشته و از سوی هم حکومت که آزادی زندانیان گروه طالبان را پیش می‌برد، در بارۀ دسترسی قربانیان به عدالت، ارتکاب جرائم جنگی و جنایت علیه بشریت توسط زندانیان که رها می‌شوند، بحث روشن نداشته است. بنابر این تمامی موارد از نظر کمیسیون نگران کننده است.»
خانم اکبر همچنان گفت که هرچند عفو گسترده، به جز در مورد جرائم علیه بشریت و جرائم جنگی در روند صلح معمول است، اما این کار هم در پایان جنگ و خشونت‌ انجام می‌شود. او می‌گوید که کمیسیون مستقل حقوق بشر در مورد پروسۀ مبادلۀ زندانیان تاکنون دو بار موضع‌گیری کرده، نخست نامۀ سرگشاده ای نشر کرد و در آن پرسش‌های را در بارۀ قانونی بودن روند، دیدگاه قربانیان، مسائل مربوط به اسیران جنگی حکومت نزد طالبان و سؤالاتی را در خصوص زندنیان طالبان که در زندان های حکومت اند، مطرح کرد.
وی به ادامه گفت: «این سؤالات را مطرح کردیم تا شفافیت بیشتر به مردم در این مورد ارائه شود، اما پاسخ به این پرسش‌ها در بارۀ لیست زندانیان به طور علنی نه از طرف طالبان و نه هم از طرف دولت ارایه شد. در مرحلهٔ بعدی کمیسیون یاداشتی را منتشر کرد و دوباره به موضوع قربانیان و جلوگیری از ضرر رساندن زندانیانِ آزاد شده به ملکی ها و غیرنظامیان اشاره کرد.» امریکا و طالبان موافقتنامۀ آوردن صلح به افغانستان را در ۲۹ ماه فبروری امسال در دوحه پایتخت قطر امضا کردند.
رهایی ۵ هزار زندانی طالبان و یک هزار زندانی حکومت افغانستان بخشی از این موافقتنامه است. طالبان گفته اند که تمامِ هزار زندانی حکومت را آزاد کرده و تأکید کرده اند که از میان پنجهزار زندانی شان که لیست آنها را ارائه کرده بودند، ۴۰۰ تن باقی مانده هم باید رها شوند. طالبان، آزادی این صدها زندانی خود را پیش شرطی برای آغاز مذاکرات بین افغانان خوانده اند.
لویه جرگۀ مشورتی صلح امروز با صدور قطعنامۀ ۲۵ ماده ای با رهایی ۴۰۰ زندانی طالبان توافق کرد. رئیس جمهور محمد اشرف غنی در سخنرانی در مراسم اختتامیۀ این جرگه گفت که طبق فیصلۀ جرگه، حُکم رهایی ۴۰۰ زندانی طالبان را امروز امضا می‌کند. عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان که ریاست لویه جرگۀ مشورتی را نیز به عهده داشت به روز شنبه گفت که انتظار می رود سه روز پس از رهایی این صدها زندانی طالبان، دَور نخست مذاکرات بین افغانان در قطر برگزار شود.
رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به رادیو آزادی گفت که در مذاکرات صلح به مطالبات خانواده های قربانیان جنگ و در کُل مسائل حقوق بشری توجه شود.