صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

برای مبارزه با تمویل تروریسیم و پولشویی› صرافی‌های شخصی در افغانستان باید مجوز بگیرند

برای مبارزه با تمویل تروریسیم و پولشویی›  صرافی‌های شخصی در افغانستان باید مجوز بگیرند

بانک مرکزی اعلام کرده که تمام صرافیها بعد از این باید جواز شرکت پولی بگیرند و برای تبدیل «صرافیهای شخصی» به شرکتهای پولی و صدور مجوز برای آنان سهولتهایی را فراهم کرده است.
یارمحمد رستم، رئیس دفتر بانک مرکزی به بیبیسی گفت که براساس تعهدات و شرایطی که بانک مرکزی افغانستان با نهادها و همکارهای بینالمللی دارد، باید صرافی و ارائهکنندگان خدمات پولی به طور بهتر مدیریت شود که «این کار بخشی از مبارزه علیه پولشویی و تمویل تروریسم» است.
او گفت که برای تقویت و قانونیتر کردن فعالیت صرافیها، بانک مرکزی به تمام جوازهای انفرادی، جواز شرکتی صادر خواهد کرد. به گفته این مقام بانک مرکزی هدف از این اقدام کنترل بیشتر و قانونمدار کردن فعالیت صرافیها است. این مقام بانک مرکزی گفت سهولتهایی که جدیدا توسط بانک در نظر گرفته شده، سبب افزایش شمار شرکتها از ۳۰ به هفتاد شرکت در دوهفته گذشته شده است. به گفته او تمام صرافیها که برای تمدید جواز خود به بانک مرکزی مراجعه میکنند جواز آنان به شرکت پولی تبدیل خواهد شد.
در حال حاضر در سراسر افغانستان حدود سه هزار صرافی وجود دارد. آقای رستم متعقد است که داشتن جواز شرکت پولی روند حساب دهی و نظارت در معاملات و مبارزه با پولشویی را راحتتر میسازد.
سهولتهای جدید چه است؟
براساس اعلام بانک مرکزی صرافانی که صرافی خود را به شرکت پولی تبدیل کنند برای آنان جواز دایمی صادر میشود و هزینهای نیز بابت ثبت شرکت از آنها گرفته نخواهد شد. همچنین بانک مرکزی افزوده که برای ثبت شرکتهای پولی از صرافان تضمین نقدی و یا فرد لازم نیست و همچنین دارندگان جواز میتوانند در سراسر افغانستان نمایندگی باز کنند. بانک مرکزی همچنین از صاحبان صرافیها خواسته که داشتن سند لیسانس/ کارشناسی برای ثبت شرکت و همچنین عضویت در هیأت نظارت لازم نیست و بعد از ثبت شرکت، دارندگان جواز میتوانند امتیاز نمایندگی خارجی را نیز بگیرند. دولت افغانستان در سالهای اخیر تلاش کرده که بر فعالیت صرافان این کشور نظارت بیشتر داشته باشد، ثبت آنان به عنوان شرکت پولی از جمله این اقدام است ولی تاکنون صرافان حاضر نشدهاند این کار را انجام دهند.
چرا صرافان حاضر به ثبت شرکت پولی نیستند؟
حاجی دادگل، معاون اتحادیه صرافان افغانستان به بیبیسی گفت که دولت تلاش دارد تا فعالیت صرافان در قالب شرکتهای خدمات پولی انجام شود ولی امکاناتی که صرافان افغانستان دارند به اندازهای نیست که از این روند موفق بدرآیند. او گفت که اکنون در مراکز تبادل اسعار در کنار صرافان هزاران نفر دیگر، بدون هیج گونه حساب و کتاب در بازار ارز فعال هستند و اگر فشار بر صرافان زیاد شود، آنان نیز مغازههای خود را بسته به دستفروشی رو خواهند آورد.
آقای دادگل مدعی است که اکنون صرافان تمام فعالیتهای خود را به دولت گزارش داده و تمام کارشان به شفافیت پیش میرود بنآ نیازی به ثبت شرکت ندارند.
معاون اتحادیه صرافان افغانستان میگوید که هدف بانک مرکزی انقراض اتحادیه صرافان و سوق آنان به سمت بیکاری است. بانک مرکزی افغانستان هرچند مدت بعد برای کنترل ارزش افغانی در بازار میلیونها دلار را به صرافان میفروشد و برای اینکار نیاز است که صرافی ها شرکت پولی ثبت شده در بانک مرکزی افغانستان باشد.
حاجی دادگل میگوید که شماری از صرافان شرکت مالی ثبت کردهاند تا در روند خریداری دلار توسط بانک مرکزی سهم بگیرند و اکنون دیگر نیاز به این نوع شرکتها احساس نمیشود.
چرا صرافیها در افغانستان اهمیت دارند؟
با تمام تلاشهاییکه دولت و حدود ۱۲ بانک فعال برای جلب مشتریان داشته، تاکنون بیشتر معاملات پولی در افغانستان از طریق صرافیها انجام میشود.
صرافیها حدود یک و نیم قرن پیش فعالیت خود را در این کشور آغاز کردند و تاکنون بازار کارشان پر رونقتر از بانکها است. براساس اسناد تاریخی صرافیها در دوره اول حکومت امیر شیرعلی خان (۱۸۶۳-۱۸۶۶)، ابتدا توسط انگلیسها ایجاد و بعد هندوها وارد این کار و بار شدند. به گفته مسئولین اکنون بیشتر از دوصد هزار افغان در این بخش کار میکنند. درحالیکه شمار کارمندان بانکها حدود ۱۰ هزار نفر اعلام شدهاست. صرافان افغانستان درباره رونق بازار صرافی در این کشور میگویند که به دلیل ارائه «خدمات خوب» صرافیها، مردم بیشتر به آنان مراجعه میکنند.
خدمات گسترده صرافی ها در داخل و بیرون افغانستان باعث شده که دولت نیز در صدد نظام مندکردن آنان شود. صرافیها هم به خدمات گسترده پولی خود واقف اند و معتقدند که بانکها به دلیل نداشتن نمایندگی در همه جا توان ارائه خدماتی به این گستردگی را ندارند.
صرافان افغان میگویند که خدمات صرافی اکنون به ۱۲۰ کشور جهان و تمام ولایتهای این کشور و حتی دور افتادهترین ولسوالیها گسترش یافته است.
در کابل عمدهترین بازار صرافی سرای شهزاده است. این مرکز ۶۵ سال قبل توسط شهزاده عبدالعزیز یک بازرگان افغان در منطقه مندوی در مرکز شهر کابل راهاندازی شد.
در سال ۱۳۷۱ خورشیدی که حکومت چپگرای افغانستان بدست مجاهدین سقوط کرد و جنگ داخلی آغاز شد، این سرای تبادله اسعار تاراج شد.
طبق قانون افغانستان، صرافیها تنها حق خرید و فروش اسعار و تبادله آنرا دارند، ولی برخی از صرافان حتی خدمات مشابه بانک انجام میدهند.
این صرافیها علاوه بر نگهداری سپردههای مردم، قرضه(وام) هم میدهند ولی این نوع معاملات بیشتر بر اساس شناخت شخصی صورت میگیرد.
این روند باعث شده که کارشناسان اقتصادی، گسترش فعالیت صرافیها را تا حدودی مانع توسعه بانکها بدانند.
خان افضل هدهوال، معاون پیشین بانک مرکزی افغانستان به بیبیسی گفته بود، بعد از اینکه کنترل و مدیریت کابل بانک را دولت گرفت و با توجه به شرایط سختی که بانکها اعمال میکنند، مردم ترجیح میدهند داد و ستد مالی شان را از طریق صرافیهای خصوصی انجام بدهند.
آقای هدهوال مدعی شده بود که «صرافیها کارهای زیادی را انجام میدهند که حتی برخی از این کارها غیر قانونی است.» به گفته او سپردههای مردم را نگه میدارند و برای مردم قرضه میدهند، در حالیکه این کارها خلاف قانون است. به گفته او اگر این پولها به بانکها سپرده شود، قطعا باعث توسعه اقتصادی خواهد شد.