صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

کاندید وزیران پیشنهادی و دشواری عبور از فلتر پارلمان

-

وزرا در مرحله اول توسط رئیس جمهور انتخاب می شود. رئیس جمهور در انتخاب وزرا با جناح ها و گروه های مختلف اجتماعی وارد معامله و گفتگو می شود. تا این جای کار، وزرا با هیچ مشکل روبرو نمی شوند. مشکل اما، زمانی آغاز می گردد که به پارلمان معرفی می شوند. وزرای پیشنهادی در پارلمان اما، با احزاب و جناح های سازمان یافته روبرو نیست بلکه آن ها با تک تک نمانیدگان روبرو است. یکی از مشکلات اساسی و جدی عبور از پارلمان هم همین است.

در کشور های که احزاب قدرتمند دارد و سیاست بر محور حزب و سیاست های حزبی می چرخد پروسه رأی گیری وزرا تا حدودی زیاد مشخص است. زیرا، کاندید معرفی شده توسط یکی از احزاب معرفی شده است. افراد حزب در درون پارلمان برای کاندید حزبی خود کمپاین می کند و با احزاب دیگر وارد گفتگو می شود. در نهایت، جلسات حزبی مشخص می کند که به فرد مورد نظر رأی داده شود یا خیر. وجود احزاب قدرتمند در عالم سیاست این خوبی را دارد که سیاست ها و خط مشی ها روشن است. کمتر کسی با توجه به دیدگاه های شخصی خود عمل می کند. بیشتر افراد سیاست ها و خط مشی های حزبی خود را مقدم بر رفتار های و سلیقه های فردی می داند. به یک معنی، افراد وفادار به حزب خود است. در کشور های با احزاب قدرتمند، سران حزب وارد معامله و گفتگو می شود. در افغانستان اما، احزاب قدرتمند وجود ندارد. برای همین، وزرای پیشنهادی برای متقاعد کردن نمایندگان پارلمان نیازمند آن است تا با تک تک نمایندگان وارد گفتگو شود.

در سیزده سال گذشته، کاندید وزرای دست شان به دهن شان می رسید و توانایی پرداخت چند لگ دالر را داشت می توانست به راحتی از نمایندگان مجلس رأی اعتماد بگیرد. اما کسانی که قادر به پرداخت پول به نمایندگان مجلس نبود، رأی اعتماد نمی گرفت.

دشواری دوم گرایش های قومی است. طبعا، گروه اجتماعی که جمعیت شان زیاد دارد نماینده بیشتر نیز در پارلمان دارد. اگر مسئله رأی دهی قومی گردد در آن صورت، کاندید وزرایی از اقلیت های قومی هیچ گاه قادر به رأی گیری از پارلمان نمی گردد. تجربه دوران حامد کرزی گواه این مسئله است. در سال 1388 اکثر کاندید وزرای که از یک گروه اجتماعی خاص معرفی شده بود بار ها از سوی اعضا مجلس نمایندگان رد صلاحیت شدند. بنابراین، دومین دشواری گرایش های قومی اعضای مجلس نمایندگان کشور است. در این مسئله اما، گروه های اجتماعی با جمعیت زیاد ضربه نمی خورد بلکه اقلیت های قومی ضربه می خورد. دشواری دیگر این است که نمایندگان پارلمان کمتر به تخصص و توانایی کاندید وزرای پیشنهادی فکر می کنند. وزرای پیشنهادی برنامه های پنچ ساله خود را ارائه می کند اما کمتر نماینده ای توجه به ظرفیت تطبیق برنامه ها و پلان های وزیر پیشنهادی دارد. برای نماینده پارلمان هدایا و پول اهمیت بیشتر دارد.

دشواری مذکور، شکاف های اجتماعی را فعال می سازد و سبب واگرایی در میان گروه های اجتماعی افغانستان می گردد. در وضعیت شکننده کنونی همگرایی گروه های اجتماعی افغانستان و همدلی و همزبانی یک ضرورت است.

حکومت وحدت ملی نباید راه رفته حکومت حامد کرزی را دوباره سیر نماید. بلکه باید تلاش نماید بر احزاب سیاسی فشار آورده و وادار سازد که احزاب معیار های ارائه شده توسط وزارت عدلیه را برآورده سازد. در عین حال، نظارت دقیق بر کارکرد احزاب و فعالیت های آن صورت گیرد تا کم کم احزاب رشد نماید زمینه های سیاست حزبی فراهم گردد. رشد احزاب در نهادینه سازی دموکراسی نیز اهمیت اساسی دارد. زیرا، دموکراسی در دوران مدرن بدون احزاب سیاسی معنا و مفهوم ندارد. حزب مهمترین سازمان سیاسی در دموکراسی محسوب می گردد.

اما در وضعیت کنونی که احزاب وجود ندارد و گرایش های قومی تا حدودی شدید است، بر شخص رئیس جمهور لازم است که از تمام افراد معرفی شده حمایت کند تا اکثر کاندیدان پیشنهادی بتواند رأی اعتماد کسب کند. این مهم در مشروعیت حکومت وحدت ملی تاثیر گذار است.

دیدگاه شما