ديروز سال ششم کاري دور شانزدهم پارلمان با سخنراني رييس جمهور آغاز شد. اين به معناي آن است که مدت کار پارلمان فعلي تا يکسال ديگر تمديد شده است. دوره کاري پارلمان فعلي در ماه سرطان امسال به پايان رسيد، اما مشکلاتي که در مسير برگزاري انتخابات افغانستان به وجود آمد، برگزاري انتخابات پارلماني را با چالش مواجه ساخت و سبب تمديد دوره کاري پارلمان گرديد.
چيزي که براي کشورهاي در حال منازعه و پس از منازعه اهميت دارد، مسأله مشارکت ملي و قانونمداري است. اين دو امر رشته هاي اعتماد مردم را به حکومت بيشتر مي سازد و خشونت ها و نا فرماني ها را کاهش مي دهد. به همين دليل در کنفرانس بن بيشترين تأکيد روي اين دو موضوع صورت گرفته بود. اما متأسفانه هردوي اين روند به تدريج از سوي مقامات حکومتي ناديده گرفته شد و تعلقات قومي، سمتي و گروهي در سالهاي اخير نسبت به قانون از اهميت بيشتري برخوردار گرديد. امروز مشارکت عادلانه شهروندان در ساختار قدرت به مشاهده نمي رسد و حقوق شهروندي مردم به صورت مساويانه رعايت نمي گردد.
اين مسأله به صورت، نشان مي دهد که ما تا چه حد از اهداف تعيين شده دور مانده ايم و تا چه حد روند ملت سازي در افغانستان را با تأخير مواجه کرده ايم. اگر امروز مي بينيم که ديوار اعتماد ميان مردم و حکومت ترک برداشته و در حال فروپاشي قرار دارد، دليلش اين است که مردم حکومت را مدافع منافع علياي ملي نمي دانند. به نظر مردم مقامات بلند پايه نسبت به تمام مناطق و کليه شهروندان افغانستان يکسان نمي نگرند، در حالي که به بعضي مناطق امتيازات بيشتر داده مي شود، برخي مناطق ديگر از حقوق شان محروم نگه داشته مي شوند. نگاه و رفتار تبعيض آلود نسبت به شهروندان نه تنها به رابطه دولت و ملت لطمه مي زند که در مناسبات اجتماعي مردم نيز تأثير منفي بجا مي گذارد. ترميم ديوار اعتماد و بهبود مناسبات اجتماعي سالم، تنها در سايه عدالت و برابري امکان پذير خواهد شد. اکنون نگراني اين است که تخطي هاي قانوني از اين قبيل در آينده براي سازمان هاي دولتي به يک روند تبديل شود و عمل به قوانين به تدريج از اهميت و اعتبار بيفتد.
به هرحال پارلمان در وقت اضافي و امتيازي، سال ششم کاري اش را شروع کرد. رييس جمهور در مراسم افتتاحييه پارلمان به موضوع جنگ و صلح ارتباط گرفت. از نظر رييس جمهور جنگ در افغانستان دو بعد داخلي و خارجي دارد: وي پاکستان و ستيزه‌جويان خارجي را عوامل خارجي جنگ جاري کشورش خوانده و از طالبان خواسته که حساب خود را با آن‌ها مشخص کنند. او تأکيد کرد که جنگ اعلام نشده‌اي بين پاکستان و افغانستان جريان دارد.
آقاي غني از گروه‌هاي القاعده و گروه موسوم به دولت اسلامي (داعش) به عنوان دو عنصر ديگر جنگ جاري در کشورش ياد کرد و از گروه‌هاي افراطي ازبکستاني، تاجيکستاني، چچني و اويغوري به عنوان سومين عامل اين جنگ نام برد.
وي ادامه داد که برنامه صلح حکومت ملي نيز دو بعد دارد: «يکي آشتي با گروه طالبان و حزب اسلامي گلبدين حکمتيار و ديگري صلح با پاکستان که به گفته او، هر کدام نياز به اقدامات مشخصي دارد.»
اين سخنان در حالي گفته مي شود که دور چهارم نشست هاي چهارجانبه صلح به اشتراک افغانستان، پاکستان، آمريکا و چين به علاوه نمايندگان با صلاحيت مخالفان مسلح دولت، قرار بود در هفته دوم ماه مارچ در اسلام آباد برگزار شود؛ اما به دليل مخالفت طالبان، زمان آن تا مدت نامعلومي به تعويق افتاده است.
مشکل اين است که ما تاهنوز به يک موضع روشن و واحد در قبال طالبان دست نيافته ايم و همين امر نوع برخورد ما را با گروه طالبان در هاله از ابهام قرار داده است. مشکل ديگر ما موضع گيري هاي ناروشن و پر فراز و نشيب با دولت پاکستان است، براي ماهنوز واضح نيست که آيا پاکستان شريک صلح افغانستان است يا طرف جنگ؟