صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۴ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

حوزه های انتخاباتی تک کرسی؛ موانع و چالش ها

-

طرح حوزه هاي انتخاباتي «تک کرسي» در انتخابات پارلماني واکنش ها و انتقادهاي زيادي را تا کنون بر انگيخته است. دراين طرح ولايت هاي کشور را، که در حال حاضر حوزه هاي واحد و چند نماينده اي به شمار مي آيد، به حوزه هاي کوچک و تک نماينده تقسيم خواهد کرد.
در انتخابات مهم اين است که روند انتخابات با شفافيت همراه باشد و عادلانه و آزاد برگزار شود. هر قانوني که بتواند شفافيت بيشتر انتخابات را تأمين کند و به عدالت نزديک تر باشد و آراي واقعي مردم را بازتاب دهد، همان قانون مناسب تر خواهد بود. ايجاد حوزه هاي تک کرسي اگر چه از برخي محاسن و مزاياي نيز برخوردار مي باشد؛ اما در طرح و تدوين قوانين و بخصوص قانون انتخابات نبايد صرف مسأله انتخابات را در نظر گرفته شود. در تدوين قوانين و تعيين نظام هاي انتخاباتي بايستي شرايط کلي کشور از لحاظ فرهنگي، تاريخي، سياسي، امنيتي و اجتماعي نيز در نظر گرفته شود.
در طرح حوزه هاي انتخاباتي تک کرسي پيشاپيش چند اصل مسلم گرفته مي شود:
1- مردم آن کشور يک ملت به حساب بيايد و تفاوت هاي مذهبي، نژادي، زباني و فرهنگي در چوکات حس مشترک ملي قابل تحمل گردد.
2- اصل عدالت سياسي، حقوقي و اجتماعي در قوانين و رفتارهاي رسمي و عمومي مد نظر گرفته شود.
3- آمار نفوس کشور در کل و آمار حوزه هاي انتخاباتي به صورت مشخص، معلوم باشد.
4- واحد هاي اداري بر مبناي اصل عدالت و رسيدگي بهتر و عادلانه تر به نيازها و خواست هاي شهروندان به وجود آمده باشد.
5- امنيت در سراسر کشور برقرار باشد و مردم بتوانند بدون ترس و هراس در پاي صندوق هاي رأي حاضر شوند.
6-  مردم در رأي دادن آزاد باشند و با اختيار و اراده به کانديد مورد نظر خود رأي دهند.
چنانچه اين شرايط فراهم نباشد، سيستم تک کرسي، آينده انتخابات را با بحران هاي سخت، دشوار و لاينحل مواجه مي سازد.
در افغانستان متأسفانه هيچ يک از شرايط فوق موجود نيست. نه آمار جمعيت معلوم است و نه مرزبندي هاي اداري مشخص است و نه حس مشترک ملي در ميان توده ها نهادينه شده و نه امنيت و عدالت تأمين شده است. از اينرو کوچک کردن حوزه هاي انتخاباتي لزوما با چالش ها و دشواري هاي زير منجر خواهد شد:
الف: فرض کنيم که ما در افغانستان 249 نماينده داريم و 365 ولسوالي. بنابراين در انتخابات بر مبناي تک کرسي بودن حوزه ها، بايد ما کل جغرافياي افغانستان را به 249 حوزه تقسيم بندي کنيم. پس ناچاريم تعدادي از ولسوالي ها را که از جمعيت کمتر برخوردارند در يک حوزه انتخاباتي ادغام نماييم. حال ميکانيزم اين تقسيم بندي با توجه به مقتضيات فرهنگي و اجتماعي افغانستان و حساسيت ها و ناهمگرايي هاي که دراين زمينه وجود دارد، چگونه بايد پيش بيني شود؟
ب: مهمتر از آن وقتي که نفوس حوزه ها مشخص نباشد، تعيين حوزه هاي انتخاباتي امکان پذير نمي گردد.
ج: تعداد زيادي از مناطق و ولسوالي ها به صورت کامل تحت اداره طالبان و ساير گروه هاي هراس افگن قرار دارد و عملا انتخابات در اين مناطق و ولسوالي ها ممکن نيست. اگر در اين مناطق انتخابات شود، بدون شک برنده انتخابات طالبان و گروه هاي هراس افگن خواهند بود و در نتيجه در پارلمان آينده تعدادي از نمايندگان وابسته به گروه هاي طالبان و داعش راه خواهند يافت.
د: سهم زنان، کوچي ها و هندوها و سيکها در اين طرح چگونه در نظر گرفته مي شود؟
ه: در بسياري از محلات افغانستان زورمندان حکومت مي کنند و يا در اداره يک حزب سياسي مي باشند. در اين طرح برنده اصلي و حتمي انتخابات همان زورمندان خواهند بود .
و:  مشکل افزون تر تعيين حوزه هاي انتخاباتي در درون شهرها و بخصوص پايتخت افغانستان است. اين تقسيم بندي هم به دليل معلوم نبودن آمار جمعيت و هم به دلايل قومي و مذهبي نگران کننده و پرچالش خواهد بود.
بنابراين به نظر مي رسد که طرح ايجاد حوزه هاي تک کرسي با شرايط و مقتضيات افغانستان سازگار نبوده و از نظر عملي و اجرايي با موانع و دشواري هاي زياد مواجه مي باشد و بايستي مورد تجديد نظر قرار گيرد.

دیدگاه شما