پس از 2001 ميلادي، حزب اسلامي گلبدين حکمتيار به مناسبات قدرت و ساختار جديد حکومت وارد نشد و در مقابل ساختار جديد ايستاد و آن را به رسميت نشناخت و در برابر حکومت علم مخالفت را برپا نمود. با اين حال، تنها نيروهاي بين المللي در افغانستان نبود که مورد هدف جنگجويان اين حزب قرار داشت بلکه نيروهاي امنيتي افغانستان نيز براي اين حزب دشمن تلقي مي شد. با اين وجود اين اما، حزب اسلامي به مرور زمان از صحنه جنگ و درگيري تا حدودي به حاشيه کشانده شده بود. اين حزب قادر به رقابت با گروه طالبان، شبکه حقاني و بسياري از گروه ‎هاي شورشي نبود. در واقع، حزب اسلامي در چند سال اخير نه توانايي نظامي گروه طالبان را داشت و نه حامي جدي منطقه ‎اي.
آمدن حزب اسلامي در ساختار قدرت اما، تحول سياسي جدي را در پي خواهد داشت. حزب اسلامي از آغاز شکل گيري تا پيشا بن تأثيرگذارترين حزب سياسي در افغانستان بوده است. اعضاي اين حزب بيش از هر حزب سياسي ديگر نسبت به ساختار و رهبري حزب وفادار مانده است. اين وفاداري ظرفيت بازسازي مجدد را به اين حزب مي دهد و در آينده با مديريت مي تواند اين حزب را به يکي از بازيگران مهم داخلي تبديل نمايد. جدا از اين مسئله، حزب اسلامي داراي چند شاخه مي باشد. آمدن حزب اسلامي به رهبري گلبدين حکمتيار احتمال متحد شدن شاخه هاي ديگر با اين حزب را نيز بيشتر نموده است.
مسئله اما، اين است که تقسيم قدرت در وضعيت کنوني چگونه خواهد شد؟ حکومت براساس توافقنامه سياسي يک سري امتيازات را به حزب اسلامي خواهد داد. جدا از مسائل قضايي مسئله جلب و جذب کادرهاي حزب اسلامي در ساختار اداري نيز هست. براساس توافقنامه بن قدرت ميان چهار گروه قومي براساس شعاع وجودي شان تقسيم شده است. در يک و نيم دهه گذشته، تقسيم قدرت به صورت نسبي ميان گروه هاي قومي بر مبناي توافقنامه بن صورت گرفته است.
در وضعيت کنوني که رئيس جمهور غني و عبدالله عبدالله، رئيس اجرائيه بر سر تقسيم قدرت منازعه دارد احتمال آن مي رود که با آمدن حکمتيار منازعه قدرت تشديد شود. حزب جمعيت اسلامي از مخالفين جدي حزب اسلامي در دوران پيشا بن بوده است. بيشترين جنگ ميان اين دو حزب رخ داده است. اگر چه اکنون حزب جمعيت اسلامي توافقنامه صلح با حکمتيار را پذيرفته است اما، اين بدين معني نيست که حکمتيار را شريک در سهم از قدرت خود بداند. بنابراين، ضرورت به مديريت جدي دارد تا اين آمدن حکمتيار منازعه را در ميان گروه هاي قومي افزايش ندهد.
سهيم شدن حزب اسلامي در ساختار قدرت اما، منجر به اين نخواهد شد که گروه طالبان تشويق به گفتگو و مذاکره گردد. زيرا، گروه طالبان يکي از کارت هاي بازي کشورهاي همسايه است. تا زماني که گروه طالبان سودي براي کشورهاي همسايه دارد اين گروه حاضر به گفتگو و مذاکره نخواهد شد و به جنگ و خشونت ادامه خواهد داد. بنابراين، اشتباه است اگر بپنداريم که آمدن حزب اسلامي در ساختار قدرت مي تواند انگيزه گروه طالبان براي گفتگو و مذاکره را بيشتر نمايد. ما بايد همچنان با اين گروه بايد بجنگيم و از راه چنگ شکست شان بدهيم و يا اينکه با استفاده از ديپلماسي کشورهاي همسايه را متقاعد نمايم که دست از حمايت، تمويل و تجهيز اين گروه بر دارد.
در پايان اين نوشتار بايد متذکر شوم که آمدن حزب اسلامي به ساختار قدرت تحول امنيتي را در پي نخواهد داشت. وضعيت امنيتي به شکل کنوني ادامه خواهد يافت. در صورت که حزب اسلامي به شکل درست آن مديريت شود تحول سياسي را در عالم سياست افغانستان به وجود خواهد آورد. جهت گيري ‎ها و صف بندي ها را تغيير خواهد داد. با اين حال، راه طولاني در پيش است. اميدوارم که آمدن حزب اسلامي در ساختار قدرت الگوي براي ديگر گروه هاي شورشي شود تا اسلحه را به زمين بگذارد و به شکل مسالمت آميز و قانوني براي کسب قدرت مبارزه نمايد.