افغانستان کشوري است که از زير خاکستر خود سر بلند کرده و پس از ويراني کامل، با همت مردم و حمايت هاي جامعه جهاني سرپا نگهداشته شده است. افغانستان نزديک به چهاردهه است که درگير منازعات داخلي و خارجي است. در اين مدت افغانستان اشغال شد و مورد مداخلات نا مشروع بيگانگان قرار گرفت، جنگ هاي نيابتي در اين کشور سال ها مردم اين سرزمين را به قربانگاه فرستاد. تروريسم با همه خشونت و بيرحمي اش افغانستان را به عنوان پناهگاه و آموزشگاه خود بر گزيدند. هيچ کسي از پيامدهاي ناگوار جنگ هاي گروهي و قومي در امان نماندند. آثار تاريخي اين کشور به تاراج رفت و در بازارهاي جهاني به طور قاچاق به فروش رسيد. يادگارهاي ارزشمند باستاني توسط بمب و باروت تخريب شد تا ديگر افتخاري براي اين مردم از گذشته شان باقي نماند.

درعقب همه اين کشمکش ها و نزاع ها کشورهاي خارجي قرار داشتند. آنها افغانستان را به بلوک هاي کوچک قدرت تقسيم کرده بودند. هر گروه قلمروي از اين کشور را در اختيار گرفته بودند و براي حفاظت از آن تا پاي جان مي جنگيدند. اين گروه ها از سوي کشورهاي خارجي تمويل مي شدند و با پشتوانه آنها سلاح و مهمات تهيه مي کردند. به اين خاطر راه حل معضل افغانستان به تغيير و اصلاح رويکردهاي منطقه اي و بين المللي گره خورده بود. اين تغيير در کوتاه مدت ممکن پنداشته نمي شد؛ بنابراين تصور مي شد که جنگ فراگير در افغانستان تا ساليان ديگر دوام خواهد کرد.

عمل تروريستي در آمريکا که سبب فرو ريختن برج دوقلوي تجارت جهاني شد، آغاز يک تغييرات بنيادي را در رويکردهاي بين المللي عليه تروريسم رقم زد. از آنجايي که افغانستان به عنوان بزرگترين و امن ترين مکان براي تروريستان شناخته مي شد و شبکه القاعده، متحد اصلي گروه طالبان که در آن زمان بر اين کشور حکومت مي کرد، مظنون اصلي حملات تروريستي در آمريکا دانسته شد، فوري ترين پيامد اين تغييرات در کشور افغانستان نمايان گرديد. حکومت طالبان سقوط کرد، گروه هاي تروريستي به بيرون از مرزهاي کشور فرار کردند، ايتلاف مبارزه با تروريسم، نخستين مأموريت هاي شان را از افغانستان شروع کردند.

اين مأموريت، صلح و ثبات نسبي و تشکيل حکومت مورد توافق اکثر جناح ها و گروه ها را در افغانستان به دنبال آورد. در حالي که پيش از حادثه تروريستي يازدهم سپتامبر کشورهاي منطقه و جهان اهداف و سياست هاي متضاد را از طريق تشديد جنگ و نا امني ها در افغانستان تعقيب مي کردند، پس از اين حادثه و در سايه شکل گيري ايتلاف بين المللي مبارزه با تروريسم، رويکرد کشورهاي خارجي در برابر افغانستان از نظم، انسجام و هماهنگي بيشتري برخوردار گرديد. در سايه همين نظم و هماهنگي امنيت نسبي در اکثر مناطق کشور تأمين گرديد، سازمان هاي دولتي ايجاد شد و برنامه بازسازي افغانستان روي دست گرفته شد.

متأسفانه در سال هاي اخير اين نظم و هماهنگي بين المللي تا حد زيادي آسيب ديد. برخي کشورها به صورت علني و يا پنهاني اهدافي مغاير با آنچه را از سوي جامعه جهاني در افغانستان تعيين شده بود، دنبال کردند و همين موضوع مشکلات زيادي را براي حکومت و مردم افغانستان به وجود آورد، از همه مهمتر اين که جنگ را تشديد و ناامني را فراگيرتر کرد.

در صد زيادي از مشکلات افغانستان به سياست هاي منطقه اي و بين المللي بستگي پيدا مي کند. افغانستان در صورتي مي تواند از عوارض و پيامدهاي ناشي از سياست هاي نامشروع کشورها در امان بماند که روابط خود را بر مبناي اصول مناسبات بين المللي و با حسن نيت و احترام متقابل با همه کشورها استوار سازد. افغانستان يک کشور به شدت ضعيف و آسيب پذير است، از اينرو بايد در برقراري روابط خارجي خود محتاط باشد و در همه موارد سنجيده عمل کند. افغانستان نبايد در رقابت ها و منازعات منطقه اي دخالت کند و نبايد امنيت، پيشرفت و بازسازي کشور را به پاي منافع محورهاي قدرت منطقه اي قرباني سازد. توازن و تعقل و تلاش براي ايجاد همگرايي منطقه اي و بين المللي، از جمله پرامترهايي اند که روزنه هاي نجات اين کشور را مي توانند باز نگهدارند.