صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۶ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

بهره‌گیری تروریست‌ها از رسانه و موقعیت ما

-

نيروهاي آمريکايي در افغانستان خبرنامهاي منتشر کرده که بر اساس آن مسئول ارشد رسانهاي داعش در ننگرهار دو هفته قبل در حملات هوايي کشته شده است. ديروز در کميته مشترک فدراسيون ژورناليستان و حکومت نيز از حضور رسانهاي داعش به خصوص فعاليت راديويي گروه دولت اسلامي در ننگرهار از سوي نمايندگان رسانههاي کشور ابراز نگراني جدي مطرح شد. محصولات رسانهاي و تبليغاتي داعش حتي در مواردي که انساني را سر ميبرند، با جلوههاي ويژه هنري مدرن، تلفيق ميشوند.  طالبان نيز از سالها قبل به صورت متواتر حرکتهاي نمايشي و رسانهاي، البته به سبک و سياق خود، انجام ميدهد.
موارد فوق تنها نشانههايي از فعاليتهاي رسانهاي گروههاي تروريستي است و تمام فعاليتهاي آنها نيست. تنها داعش روزانه صدها محصول خبري و تبليغاتي توليد ميکند و گروههاي منظم رسانهاي دارند که به تبليغ ديدگاههاي آنان ميپردازند. اساسا از يک ديدگاه تروريسم به لحاظ ماهيت و هدف يک استراتژي بزرگ تبليغاتي است که همواره با رقباي خود وضعيت نابرابر دارد. به اين معني که آنها هيچگاه به دنبال تحقق شعارهاي بزرگ و آرماني چون خلافت اسلامي و دولت اسلامي نيستند. بلکه به دنبال برقراري يک وضعيت رواني است که در آن دولتها و حتي گاهي ملتها را در شوک عظيم فرو ميبرند. ابتکار در نوع حملات انتحاري، از منفجر کردن برجهاي سازمان تجارت جهاني در نيويورک گرفته تا انفجار دادن يک تانکر حامل 1500 کيلو مواد انفجاري در قلب پايتخت کشور و تا کشتار عظيم در قول اردوي شاهين و ميدان دهمزنگ، بيش از آنکه به منظور ضربه وارد کردن بر دولت و مردم باشد، داراي اهداف تبليغاتي و مغموم ساختن رقيب و مايوس کردن افکار عمومي از دولتها و حکومتهاي مورد هدف است. تروريسم به مفهوم ايجاد رعب و وحشت و گسترش هراس همگاني است. طبيعي است گروهي که به دنبال گسترش هراس و ترس در قلب مردم است نميتواند همزمان به دنبال سيطره فيزيکي و تاسيس يک نهاد سياسي مثل دولت نيز باشد. در يک کلام گروههاي تروريستي با کمک حاميان منطقهاي و بين المللي خود به خوبي از ابزارهاي رسانهاي در راستاي اهداف کلان و استراتژيک خويش بهره ميبرند و بر تمام عرصههاي رسانهاي نيز اشراف دارند. حتي محصولات تبليغاتي و رسانهاي آنها نيز از پشتوانه کافي علمي و تخنيکي برخورداراند.
اما در اين طرف حکومت و مجموع نهادهاي مدني و رسانهاي به شمول همکاران بين المللي افغانستان که گمان ميرود تروريسم دشمن مشترک براي همه است، فاقد يک استراتژي رسانهاي مؤثر در برابر تروريسم هستند. اکنون تنها مسئول ارشد رسانهاي داعش به گفته خود آنها در ولايت خراسان کشته شده است. اما تمام فعاليتهاي رسانهاي و هم چنين راديوي داعش هم اکنون در ننگرهار هم چنان فعال است. ما بارها گفته ايم که ما در يک جنگ اعلان ناشده به سر ميبريم و کشور در معرض يک جنگ تحميلي قرار دارد. اما هيچگاه الزامات تبليغاتي و زمينههاي جنگ رواني عليه دشمن را فراهم نکرده ايم. تروريستها به خوبي ميدانند که کار رسانهاي در وضعيت جنگي چه الزاماتي دارد و چه استراتژيهاي را ايجاب ميکند. آنها به خوبي درک ميکنند که در وضعيت جنگي حقايق جايگاهي ندارند. بلکه در اين وضعيت تنها جنگ رواني، شايعه، تفرقهافکني، نفرت پراکني و دامن زدن به منازعات قومي و مذهبي و در يک کلام تضعيف روحيه رقيب است که کارگر ميافتد، نه چنگ انداختن به شعارها و کلان روايتهاي فلسفي. اکنون براي تروريستها سخن گفتن از ارزشهاي انساني و محکوميت و تقبيح آنان هيچ مفهومي ندارد. بلکه آنچه براي تروريسم کشنده است، دامن زدن به تنفر عمومي و سست کردن پايگاههاي اجتماعي آنان است. امري که متاسفانه به دلايل زياد هنوز ممکن نشده است و تروريستها همچنان از پايگاههاي اجتماعي و مذهبي در ميان مردم برخوردارند. بدون شک بهرهگيري از رسانه اين پايگاهها را مستحکم تر خواهد کرد.

دیدگاه شما