ديروز مصادف با نودوهشتمين سالروز استرداد استقلال افغانستان توسط امان الله خان غازي بود. به همين مناسبت در سراسر افغانستان محافل گراميداشت برگزار شد و تمام اقشار جامعه در آن سهم گرفتند. شايد کمتر کسي يافت شود که در اين باره حداقل با رنگ کردن تصاوير پروفايل خود در فيسبوک به رنگ پرچم افغانستان سهم نگرفته باشد. تجليل از اين روز تنها در برگزاري محافل دولتي محدود نماند، بلکه هرکس به شيوه اي از آن تجليل به عمل آورد.
بودند کساني در همين روز سعي کردند که زمزمه هايي از اختلاف هاي قومي و قبيله اي و سياسي به ميان آورند تا به نحوي اين روز را تحت شعاع تفرقه و نفاق قرار دهند، اما هرگز موفق نبودند و صداهاي شان در ميان شادي و ابراز احساسات مردم گم شدند. بدين ترتيب مردم افغانستان در يکي از فراگيرترين رخدادهاي تاريخ سياسي کشور سهم گرفتند و با يک صدا اين روز را جشن گرفتند و گرامي داشتند.
واقعيت اين است که هنوز ارزش هاي مشترک و فراگير در افغانستان کمتر شکل گرفته است و هر گروه قومي و سياسي بر ارزش هاي متفاوت با ارزش هاي ديگر مردمان اين سرزمين وابستگي بيشتر نشان مي دهند و ارزش هاي مشترک و ملي در غوغاي صداهاي متفاوت و پراکنده محو مي شوند. به قول معروف در آسمان تاريک اين سرزمين کمتر رشته اي يافت مي شود که همگان بدان بياويزند و احساس وفاق و اجماع همگاني را تجربه کنند. اما روز جشن استقلال که اکنون کم کم به صدسالگي خود نزديک مي شود، توانسته است از مرزهاي قومي و قبيله اي عبور کند و به عنوان يک احساس مشترک و يک ارزش مشترک براي خود جايي در قلب مردم افغانستان باز کند.
از يک سو پروپاگندهاي دشمنان امان مردم را بريده اند و اجازه گردهم آمدن را بر محورهاي مشترک نمي دهند  و از سوي ديگر حوادث تلخ امنيتي و تروريستي و جنگ هر روزه کام مردم را تلخ تر از پيش مي کنند. شرايط امنيتي و بحران ناشي از آن، وضعيت ناگواري را بر مردم ما تحميل کرده است که در آن هر لحظه احتمال يک رخداد تلخ مي رود. نفاق هاي ناشي از سال هاي تلخ گذشته و ميراث شوم تبعيض و ستم هاي تاريخي که بر اين سرزمين و مردمان آن رفته اند، مجال هرگونه احساس شادماني و خوشحالي همگاني را از مردم افغانستان گرفته است. ولي در عين حال ارزش هايي هستند که مي توان بدان ها آويخت و دل خوش کرد. امري که در سالروز جشن استقلال اتفاق افتاد.
جشن استقلال که يادآور آرمان هاي ترقي خواهانه امان الله خان و همراهان مشروطه خواه او است، به اين دليل توانسته است مرزهاي قومي و تفکرات زمخت و متحجرانه تاريک انديشي ها و تيره روزي ها را درنوردد که در بردارنده آرمان هاي مردم افغانستان و ضرورت هايي بوده است که همگان آن ها را با تمام وجود احساس مي کنيم. درست است که يک بخش مهم دستاورد امان الله خان استقلال سياسي کشور از قدرت هاي بزرگ آن روز بود؛ ولي مهم ترين پيام حرکت امان الله خان و همکاران او يک پيام دروني و رهايي از رسوبات تحجر  نهفته در وجدان جمعي مردم افغانستان بود. همان چيزي که امروز زندگي مردم افغانستان  را در اين سرزمين به گروگان گرفته است.
چنان که رييس جمهور نيز در هرات گفت، اين رخداد بايد در سال هاي آينده با ترتيبات خاص و به صورت همه جانبه تجليل گردد. سالروز استقلال امسال اگرچه نسبت به سال هاي گذشته متفاوت تر و پررنگ تر برگزار شد؛ ولي با آن هم دچار کمبودهايي بود. مهم ترين نارسايي در سال جاري نبود برنامه هاي فرهنگي، نشست هاي علمي و سمينارهاي موثر در راستاي تحليل و معرفي آرزوهاي امان الله خان و ديگر چهره هاي ترقي خواه هم عصر وي و هم چنين فقدان برنامه هاي متحدالمال و يک سان در سراسر کشور بود. حتي امسال علي رغم سهم گرفتن همگاني در ابراز شادماني و تجليل از سالروز استقلال، در بخش هايي از کشور محافل تجليل پر رنگ تر بود و در بخش هايي يا بسيار کمرنگ برگزار شد و يا اصلا برگزار نشد. اين مساله باز هم نوعي سمت گرايي و مباحث قومي را در اذهان تداعي مي کند. در حالي که حکومت مي توانست با دستورالعمل هاي روشن به ادارات محلي در سراسر کشور محافل گراميداشت يکسان و با شکوه خاص برگزار کند، اما در عمل چنين نشد. اميد است در سال هاي آينده پيام هاي افغانستان شمول حرکت امان الله خان و ديگر مشروطه خواهان معاصر وي بيش از گذشته مورد توجه قرار گيرد و تبديل به گفتمان عمومي شود. تا احساس تعلق خاطر به آرمان هاي مشترک بيش از گذشته در پرتو چنين رخداد ملي و فراگير شکوفا گردد و تا بتوانيم از گردنه هاي تنگ قوم گرايي و قبيله گرايي عبور کنيم. جشن استقلال يکي از سرمايه هاي اجتماعي و نمادين مردم افغانستان است و بايد آن را با همان ويژگي هايي که داشت تجليل کرد.