چند سال پیش کتابی توسط یکی از مسولان رسانه ای در ایالات متحده در باره جنگ افغانستان منتشر شد که نویسنده عنوان آن را «جنگ اشباح» گذاشته بود. منظور نویسنده این بود که آن چه در افغانستان صورت می گیرد و بر بحران طولانی منازعه در این کشور تاثیر واقعی می گذارد، بازی های پشت پرده است که توسط دستگاه های استخباراتی منطقه و جهان هدایت می شود.
به نظر می رسد اکنون بعد از چندین دهه استمرار منازعه و جنگ در افغانستان به صورت عملی و عینی نیز دیده می شود که تمام معادلات و تعاملات نظامی و امنیتی و حتی سیاسی بر اساس طرح هایی  صورت می گیرد که توسط استخبارات منطقه و کشورهای ذیدخل چیده شده اند.
شاید پیش از این کمتر به این موضوع توجه شده بود. اما مسولان وزارت دفاع ملی دیروز به صورت رسمی پذیرفتند که داعش به آن معنایی که در سوریه و عراق ظهور کرد، در افغانستان حضور ندارد. به گفته سخنگوی وزارت دفاع ملی آن چه در طی دو سال اخیر از حملات انتحاری و تروریستی در افغانستان صورت گرفته و داعش مسولیت آن ها را به عهده گرفته است، کار شبکه حقانی و گروه طالبان بوده است. اظهار و ابراز این گفته ها اگر چه کمی دیر شده است؛ ولی باز هم گامی در راستای شناخت واقعی از جنگ افغانستان، گروه های تروریستی و هدایت کنندگان اصلی جنگ و هم چنین گامی است در راستای امکان سنجی اقداماتی  که متناسب با عوامل جنگ باید صورت گیرد. 
برخی از داده های عینی و گزارش های موثق از برخی از مناطق کشور نیز نشان می دهند که طالبان به صورت ناگهانی تبدیل به نیروهای داعش می شوند و پرچم سفید را کنار گذاشته، پرچم سیاه داعش را به عنوان نماد و شناسه خویش قرار می دهند. هفته گذشته گزارش هایی از برخی مناطق شمالی و جنوبی نیز در همین زمینه وجود داشت. حتی در نزدیکی کابل در یکی از مناطق میدان وردک طالبان محلی ناگهان پرچم های سیاه داعش را در دست گرفتند و علیه نیروهای امنیتی وارد جنگ شدند. چه بسا در بسیاری از مناطق کشور، خارجیانی که احیانا ارتباطاتی با داعش داشته اند، از ترس مواجهه با مردم محل نتوانسته اند خود را داعشی معرفی کنند و آن ها را طالبان در حمایت خویش قرار داده اند. چند هفته قبل وقتی تعدادی از تروریست های خارجی وارد مناطقی از ولایت هلمند شدند، توسط مردم محل مورد پذیرش قرار نگرفتند. آنان مجبور شدند در ولسوالی چارچینوی ارزگان به نام طالب جابجا شوند. این داده ها نشان می دهند که هنوز سردمدار و عامل اصلی جنگ در افغانستان گروه طالبان و گروه های تروریستی همکار آن مثل شبکه حقانی هستند.
پرسش اساسی اما این است که چرا دستگاه های استخباراتی کشورهای همسایه بازی را آن قدر پیچیده می کنند و حتی حاضر نیستند که با برگ های قدیمی و دست ساخته خویش بازی کنند؟ چرا از نگاه آنان گروه های تروریستی چون طالبان و شبکه حقانی اقدامات تروریستی خویش را در سایه دیگر گروه های تروریستی و به نام داعش انجام دهند؟
گمانه ها در پاسخ به این پرسش زیاد است. یکی از مهم ترین و البته تا حدودی واقعی ترین پاسخ ها این است که پاکستان می خواهد با این ترفند حمایت های منطقه ای از طالبان را فراگیرتر بسازد. طی یک سال گذشته سه کشور مهم که مخالف استراتژی های ایالات متحده در منطقه هستند، تایید کرده اند که با گروه طالبان روابطی داشته اند و این روابط به منظور جلوگیری از داعش بوده است. کشورهای روسیه، چین و ایران از این گونه روابط با طالبان پرده برداشته و دلیل روابط خود با طالبان را نیز یک موضوع یعنی مبارزه با داعش عنوان کرده اند. مفهوم حمایت کشورهای سه گانه فوق از طالبان به منظور جلوگیری از نفوذ داعش در منطقه علاوه بر آن که مضحک به نظر می رسد، به نحوی تقسیم بندی تروریسم خوب و تروریسم بد را در نیز القا می کند. امری که پاکستان به دنبال آن است و می خواهد گذشته سیاه خود را در حمایت از تروریسم با این ترفند بپوشاند.
از سوی دیگر پاکستان از طریق وارونه جلوه دادن حملات انتحاری می خواهد وجهه سیاسی طالبان را به عنوان یک بازیگر مهم در پروسه صلح افغانستان تقویت کند. طبیعی است که اگر گروه طالبان دست به حملات انتحاری علیه مردم بی دفاع و نیروهای امنیتی افغانستان بزند، نمی تواند به عنوان یک طرف سیاسی وارد مذاکرات صلح شود، مگر آن که هیولایی به نام داعش ساخته و پرداخته شود. بنابراین داعشی سازی جنگ افغانستان و برساختن گروه خیالی به نام داعش، نعل وارونه ای است که کشورهای همسایه افغانستان به پای خویش زده اند. تا نشانه های مداخلات خویش را بدینوسیله گم کنند.
البته این مساله بدان معنی نیست که اصلا در افغانستان داعشی وجود ندارد.  نباید خطر داعش را دستکم گرفت و وجود آن را فراموش کرد. داعش به عنوان یک ویروس جدید از نسل تروریسم خطر جدی است. این خطر از آن جهت جدی است که اکنون لانه های آن در کشورهای سوریه و عراق تخریب گردیده و به عنوان تروریسم بی جغرافیا در حال نقل و انتقال به مناطقی است که استعداد پذیرشش را دارد.