صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

چه کسی می تواند پاکستان را پاسخگو و مسؤل بسازد؟

-

طی روزهای گذشته نفرت عمومی نسبت به پاکستان در افغانستان به اوج خود رسیده است و مداخلات این کشور در امور داخلی افغانستان و حمایت آن از گروه های تروریستی به قدری واضح و روشن است که تردیدی را برای هیچ کس در افغانستان باقی نمی گذارد. بر همین اساس پس از حملات تروریستی و خون بار اخیر علیه مردم افغانستان، مقامات امنیتی و رهبری حکومت افغانستان نیز فعال شده اند تا این کشور را به عدم حمایت از گروه های تروریستی متقاعد بسازند. در همین راستا مقامات ارشد امنیتی افغانستان به پاکستان سفر کردند و پس از سفر نیز در یک کنفرانس خبری اعلان کردند که پاکستان می پذیرد که تروریست ها در خاک این کشور حضور دارند و حملات خود را علیه افغانستان از خاک پاکستان سازماندهی می کنند.
اما پس از یک روز سفارت پاکستان در کابل طی خبرنامه ای اعلام داشته است که پاکستان در برابر ادعاهای مقامات افغانستان در باره حمایت آن کشور از ترویست ها پاسخگو نیست و تا کنون اسناد متفنی نیز گویا از سوی مقامات ارشد امنیتی افغانستان به دولت پاکستان و مسولان امنیتی آن کشور ارایه نگردیده است. حتی در خبرنامه سفارت پاکستان تصریح شده است که سفر مقامات پاکستانی در روزهای آینده به افغانستان هیچ ربطی به حملات اخیر و سفر مقامات امنیتی افغانستان به پاکستان ندارد. بلکه این سفر در ادامه گفتگوهای گذشته در رابطه با مبارزه مشترک با تروریسم صورت می گیرد.
علی رغم فشارهایی که از سوی ایالات متحده و جامعه جهانی تا کنون بر پاکستان وارد شده است، این کشور هم چنان هنوز خود را پاسخگو و مسول احساس نمی کند. این عدم پاسخگویی و نپذیرفتن مسولیت از سوی پاکستان بسیار طبیعی است. چون اگر این کشور واقعا در برابر عملکردها و مداخلات خود در امور افغانستان و حمایت از گروه های تروریستی خود را مسول بداند، تمام مشکل افغانستان حل می گردد. مشکل در همین نکته نهفته است که این کشور هنوز خود را مسول و پاسخگو نمی داند. پرسش اساسی و مشکل افغانستان نیز همین است که چه کسی و چگونه می تواند پاکستان را پس از سال ها مداخله در امور افغانستان و تصمیم گیری های خطرناک منطقه ای و امنیتی نسبت به افغانستان، این کشور را مسول و پاسخگو بسازد؟ دولت افغانستان نه آن زمان که پاکستان و طالبان را برادر می خواند و نه اکنون که میان تروریسم خوب و بد مرزی قایل نیست، تا کنون نتوانسته است اطمینان و اعتماد دولت پاکستان را جلب کند و بدین ترتیب این کشور را در قبال عملکردها و تصمیماتش مسول و پاسخگو بسازد. پاکستان تا کنون به افکار عمومی و میکانیزم های بین المللی نیز چندان وقعی نگذاشته است.
واقعیت امر این است که هیچ قدرتی جز ایالات متحده نمی تواند پاکستان را در برابر تصمیمات و عملکردهایش مسول و پاسخگو بسازد. زیرا مراودات و نوع روابط این کشور با پاکستان و سازمان استخباراتی آن، از زمان تجاوز شوروی سابق به افغانستان و تصمیمات مشترک این دو کشور در مسایل مهم منطقه جنوب آسیا به گونه ای بوده است که تفاوت نظر و تقابل احتمالی میان آن دو را نا ممکن می ساخته است. هنوز بسیاری از سوء ظن ها و تفسیرهای متفاوت از دخالت ایالات متحده در تشکیل یک جبهه افراطی که سرانجام به تروریسم در منطقه منجر گردید، از همین رابطه نزدیک و تنگاتنگ میان الات متحده و پاکستان نشات می گیرد.
مهم ترین دلیلی که تا کنون بر این سوءظن ها دامن زده است این است که متاسفانه در تمام سال های گذشته ایالات متحده از همه روندهای تصمیم گیری و اهداف پاکستان در منطقه آگاه بوده است ولی هیچگاه در برابر این کشور موضع نگرفته و در واقع پاکستان در خلاء یک میکانیزم نظارتی بین المللی و با پشت گرمی حمایت ایالات متحده از آن کشور، نه تنها دست به حمایت همه جانبه از تروریسم بلکه دست به تاسیس و ایجاد گروه های افراطی و تروریستی به منظور تحقق اهداف منطقه ای خود، زده است. آن چه تا کنون صورت گرفته است در زیر سایه ایالات متحده و به لطف چشم پوشی های این کشور از فعالیت های پاکستان بوده است.
در این اواخر اگر چه استراتژی جدید ایالات متحده در جنوب آسیا و افغانستان به صورت روشن دلالت بر تحت فشار قرار دادن پاکستان دارد و هم چنین رییس جمهور آمریکا نیز بارها پاکستان را مسول حمایت از گروه های تروریستی اعلام کرده است. ولی واقعیت این است که تا کنون هیچ اقدام عملی علیه پاکستان برای بازداشتن این کشور از حمایت های بی دریغش از تروریست ها انجام نیافته است. تمام آن چه گفته شده است، در حد حرف و سیاست های اعلامی بوده است. اما به صورت عملی تا کنون فشاری بر پاکستان چه از طریق میکانیزم های بین المللی مثل شورای امنیت و چه میکانیزم های انفرادی مثل قطع حمایت های سیاسی و اقتصادی ایالات متحده صورت نگرفته است.
اکنون افغانستان با تمام توان تلاش می کند که دنیا را متوجه خطر تروریسم در منطقه کند و افکار عمومی نیز تا حد زیادی علیه تروریسم و حامیان آن تحریک شده است. اما تمام نگاه ها به ایالات متحده دوخته شده است که آیا واقعا دست به اقدامات عملی علیه متحد دیرین و سنتی خود خواهد زد یانه؟ باید منتظر زمان ماند و در بهار سال آینده روندهای امنیتی و سیاسی منطقه را قضاوت کرد.

دیدگاه شما