کنفرانس تاشکند امروز سه شنبه با حضور نماینده ‎های ۲۳ کشور به میزبانی ازبکستان برگزار می شود. این کنفرانس بین المللی فرصت های جدیدی را برای کشورهای منطقه فراهم می کند، تا همکاری هایش را در مبارزه با تروریسم، اقتصاد جرمی و همکاری های تجارتی و ترانزیتی توسعه بخشد. کشورهای آسیای میانه دارای منابع غنی انرژی و بازار خوبی برای صادرات کالاهای تجاری است. چشم اندازی را که این کشورها برای خودشان ترسیم کرده است، برای آینده افغانستان نیز مفید، راهگشا و مؤثر می باشد.
افغانستان نزدیک به چهاردهه است که در جنگ به سر می برد. بیشتر از یک و نیم دهه است که نظام دموکراسی مبتنی بر آرای مردم را تجربه می کند؛ اما شبکه های مختلف تروریستی در افغانستان اجازه نداده است که این کشور گام های مهم و اساسی را در مسیر توسعه، خودکفایی و تأمین امنیت و ثبات کشور بردارد.
با این همه جنگ با تروریستان نتوانسته اراده حکومت و مردم افغانستان را در مورد بازسازی و نوسازی کشور ضعیف سازد و آنها را از تلاش در راه آبادانی و استقلال اقتصادی کشور باز دارد. حکومت مصمم است تا برنامه های انکشافی خود را با حمایت همکاران بین المللی به پیش برده و زمینه های رشد و شکوفایی کشور را در سایه صلح، امنیت و ثبات فراهم سازد.
از این رو توسعه روابط سیاسی، اقتصادی و تجاری با کشورهای منطقه و جلب حمایت های بین المللی در مبارزه با تروریسم، از اهداف استراتژیک حکومت برای رسیدن به خودکفایی و توسعه اقتصادی به شمار می رود.
روابط دوستانه با کشورهای آسیای میانه و گسترش مناسبات سیاسی، امنیتی و اقتصادی با این کشورها می تواند پتانسیل های موجود در افغانستان را به فعلیت رسانده و عرصه فعالیت های اقتصادی و تجاری را توسعه دهد.
افغانستان و کشورهای آسیای میانه دارای منافع مشترک بوده و این کشورها صلح، امنیت و ثبات در افغانستان را با امنیت و ثبات در آسیای میانه مرتبط می دانند. ظهور گروه داعش و شدت درگیری ها در شمال افغانستان، نگرانی هایی زیادی در کشورهای آسیای میانه به وجود آورد. رخنه و نفوذ گروه های تروریستی از شمال افغانستان به سوی آسیای میانه، یکی از دغدغه های جدی کشورهای آسیای میانه و روسیه است که بارها این نگرانی را در محافل سیاسی و دیپلماتیک ابراز داشته است. از سوی دیگر کشورهای آسیای میانه چندین سال است که در مسیر توسعه و شکوفایی اقتصادی قرار گرفته و به شدت نیاز به پول و منابع مالی دارند. از اینرو این کشورها تلاش دارند، تا از مسیر افغانستان انرژی خود شان را به کشورهای آسیای جنوبی صادر کنند و از این بابت نیازمندی های پولی شان را در راه اندازی پروژه های توسعوی برآورده سازند.
نگرانی دیگر این کشورها از تجارت و قاچاق موادمخدر از افغانستان به کشورهای آسیای میانه است. تجارت موادمخدر که جزؤ اقتصاد جرمی محسوب می شود، می تواند ضررها و خسارت های مادی و معنوی زیادی برای این کشورها در پی داشته باشد.
بنابراین منافع کشورهای آسیای میانه در بسیاری زمینه ها در راستای منافع افغانستان بوده و این اشتراکات می تواند عرصه های مهمی از همکاری های اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان افغانستان و آسیای میانه را آماده سازد.
تجربه به اثبات رسانده است که نه صلح و امنیت در افغانستان بدون همکاری کشورهای منطقه ممکن می گردد و نه رشد و شکوفایی اقتصادی افغانستان بدون حمایت و همسویی کشورهای منطقه میسر می شود. همانطوری که بسیاری از کشورهای منطقه برای تجارت و ترانزیت شان به افغانستان نیاز دارد، افغانستان نیز به تولیدات و بازار آنها نیازمند است.
در یک ونیم دهه گذشته همواره تلاش شده که امنیت در افغانستان را از طریق گفتگوهای صلح و یا درگیری نظامی به دست آورد. در سال های گذشته حجم زیادی از بودجه ملی و کمک های خارجی به بهانه ای صلح به جاهایی به مصرف می رسید که هیچ دستاوردی برای کشور و مردم افغانستان نداشت. با وجود میلیاردها دالر کمک های بین المللی، اکنون همه کشورهای کمک کننده و مردم افغانستان شاهد اند که این کمک ها تغییرات چشمگیری در دسترخوان مردم به وجود نیاورده است و یا با این کمک ها کدام پروژه های بزرگی که امروز مردم افغانستان از منافع آن بهره مند شوند و به خود اتکایی اقتصادی کشور باورمند گردند، به بهره برداری سپرده نشده است.
اما در چند سال اخیر نگاه به امنیت از تکیه روی جنگ و غلبه نظامی صرف، به تأمین نیازمندی های اقتصادی و کاهش فقر و بیکاری در کشور تمرکز یافته است. این نگاه سیاست افغانستان را از بعد نظامی به سوی همکاری های اقتصادی منطقه¬ای سوق داده است. در سایه این سیاست تا کنون پروژه های زیربنایی و بسیار بزرگی با کشورهای آسیای میانه به امضاء رسیده است که در صورت تطبیق و عملی شدن آنها، افغانستان می تواند نقش فعال خود را در رشد و شکوفایی اقتصادی در منطقه بازی کند.
این پروژه ها نقش تاریخی افغانستان را به عنوان چهار راه تجارت و ترانزیت منطقوی احیا کرده و سالانه میلیاردها دالر بر عواید دولت می افزاید. امیدواریم که کنفرانس تاشکند بتواند مسیر صلح و امنیت در افغانستان را باز کند و زمینه گسترش همکاری های اقتصادی منطقوی را فراهم سازد.