در فصل اول سال میلادی جاری و به خصوص با آغاز سال جدید خورشیدی حملات تروریستی و هم چنین جنگ علیه نیروهای امنیتی افغانستان شدت بی سابقه ای یافته است. حتی مقیاس تاثیرات فوری این حملات نیز نسبت به گذشته تفاوت های چشم گیری دارد و شیوه های عمل تروریست ها نیز فرق کرده است. حملات بر مراکز اداری دولتی به صورت گروهی صورت می گیرد و حتی تا مرز سقوط این مراکز نیز پیش می رود. نمونه های زیادی در این روزها در سرخط اخبار افغانستان قرار دارد. حمله بر مرکز ولایت فراه و مراکز ولسوالی های خواجه عمری و جغتو و اجرستان بخشی از این نمونه ها است. هم چنین حملات تروریستی بر مراکز ثبت نام رای دهندگان و چندین نقطه مهم دیگر در همین راستا قابل مطالعه است.
واقعیت این است که عمل نیروهای امنیتی افغانستان نیز در مقابله به حملات تروریستی اخیر و هم چنین در جبهه های جنگ قابل ستایش است. ممکن است در رهبری و مدیریت جنگ ضعف هایی وجود داشته باشد که هرگز نمی توان این ضعف ها را به حساب نیروهای امنیتی گذاشت. تاخیر در کمک رسانی و حمایت های هوایی از مراکز تحت حمله دشمن بخشی از ضعف در مدیریت جنگ است. اما با تمام این ضعف ها نمی توان جان فشانی های امنیتی کشور را ناچیز و سبک قلمداد کرد.
آن چه اکنون به نظر می رسد که بیش از هر چیز دیگر زیر سوال رفته است اراده همکاران بین المللی و نیروهای حمایت قاطع در برابر تروریسم است. اگرچه حملات هوایی نیروهای خارجی برای سرکوب تروریست ها نیز در این اواخر چشم گیر بوده است. اما اقداماتی که از سوی نیروهای ایالات متحده در برابر تروریسم در گذشته صورت می گرفته است اکنون وجود ندارد. به خصوص این که افغانستان با ایالات متحده موافقت نامه امنیتی و پیمان استراتژیک امضا کرده است و هم چنین از سوی این کشور استراتژی جدیدی نسبت به افغانستان و جنوب آسیا اعلان شده است. اکنون به نظر می رسد این بسترهای قانونی همکاری های امنیتی به فراموشی سپرده شده است.
طی روزهای گذشته باز هم سخن از استراتژی جدید ایالات متحده و عدم موثریت آن به میان آمده است. بر اساس مطالعات یک نهاد دولتی ناظر در آمریکا نشان می دهد که استراتژی جدید رییس جمهور ترامپ هیچ موفقیتی نداشته و یا عمل مطابق آن بسیار ضعیف بوده است. دلیل عمده این ضعف و عدم موثریت شدت و افزایش حملات تروریستی و هم چنین قدرت عمل تروریست ها در جبهه های جنگ دانسته شده است.
بر اساس مواد پیمان استراتژیک ایالات متحده و افغانستان هردو کشور متعهد می شوند که در برابر تروریسم به صورت متحدانه مبارزه کنند و از منافع مشترک دو کشور در برابر تروریسم دفاع کنند. هم چنین بر اساس استراتژی جدید ایالات متحده در برابر افغانستان لانه های اصلی تروریسم در کشور همسایه قرار دارد و ایالات متحده متعهد به مبارزه با تروریسم شده است. یکی از مهم ترین بخش های استراتژی جدید ایالات متحده اعمال فشار بر پاکستان و مبجور کردن این کشور برای قطع حمایت از طالبان بوده است. در این استراتژی موارد بسیار روشن و مهمی آمده است که اینک متاسفانه عملا به نظر می رسد به فراموشی سپرده شده است.
اکنون نه تنها پاکستان بلکه بسیاری دیگر از کشورهای همسایه و منطقه به صورت علنی از ایجاد ارتباط با طالبان سخن می گویند. تمام حملات تروریستی در کشورهای همسایه طراحی و در افغانستان اجرا می شود. جبهات جنگی دشمن از خاک کشورهای همسایه مدیریت و سازماندهی می شود. اما در برابر هیچ خبری از عمل به مفاد پیمان نامه امنیتی میان ایالات متحده و افغانستان و هم چنین خبری از عمل به استراتژی جدید ایالات متحده در قبال افغانستان نیست. مردم افغانستان اکنون پس از سال ها می پرسند که چرا اکنون شدت عمل همکاران بین المللی افغانستان در قبال تروریست ها نسبت به سال های اغازین کاهش یافته است؟ همه ما می دانیم که در نخستین روزهای اغاز مبارزه با تروریسم در سال ۲۰۰۱ نه تنها مواضع بلکه فرد فرد طالبان و نیروهای القاعده مورد حمله قرار می گرفتند و نابود شدند. اما اکنون آن ها در قالب نیروهای دوهزار نفری سازماندهی می شوند و بر مرکز یک ولایت حمله می کنند ولی متاسفانه در معرض حمله نیروهای بین المللی قرار نمی گیرند.
ما فعلا با وجود استراتژی جدید و پیمان نامه امنیتی با همکاران بین المللی خود اما در خلاء عمل قاطع به سر می بریم. نیروهای امنیتی افغانستان علی رغم چالش های موجود و علی رغم کمبود امکانات هوایی و لوجیستیکی تقریبا به تنهایی در میدان های نبرد مبارزه می کنند. اکنون به لحاظ قانونی و حقوقی بسترهای فراوانی در باره مبارزه با تروریسم وجود دارد. ولی متاسفانه به لحاظ عملی ضعف ها و سهل ا نگاری های معناداری به چشم می خورد. اگر این ضعف ها و سهل انگاری چاره نگردد مردم افغانستان روزهای سختی را در پیش خواهد داشت.