صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

چهارشنبه ۱۹ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

آتش‌بس، تغییر در شیوه های رسیدن به صلح

-

عید فطر امسال، با ابتکار آتشبس از سوی دولت افغانستان، رنگ و بوی دیگری به خود گرفته بود. اعلام آتشبس یکجانبه از سوی دولت افغانستان و تمدید نامحدود آن و در طرف مقابل نیز، اعلام آتش بس سه روزه طالبان از اول تا سوم عید، در طول سالهای گذشته بیسابقه بود. این امر، بعد از سالها سبب شد تا مردم افغانستان تجربهای جدیدی از زندگی در یک کشور درگیر در جنگ را داشته باشند و بتوانند زمان اندکی را در صلح و آشتی بگذرانند. آتشبس زمانی واقعیتر و جالبتر به نظر رسید که دستههای از افراد طالبان وارد شهرها شدند و در کنار نیروهای امنیتی و مردم عادی به گشتوگذار پرداختند و عکسهای یادگاری گرفتند. گرچه بالا رفتن بیرق طالبان در شهرها، برای مردمی که سالهای سیاه حاکمیت آنها را در خاطر دارند و بیش از 15 سال هدف حمله طالبان بودهاند و هنوز هم جایجای کوچهها و خیابانهای شهرشان خاطرات تلخ حملات انتحاری و انفجاری طالبان را با خود دارند، آزار دهنده بود، اما با همه اینها، افغانستان فضایی قابل تحملتر و انسانیتر را در این روزها تجربه کرد.
به نظر می رسد دولت افغانستان به دنبال راههای جدیدتری برای پیشبرد پروسه صلح در افغانستان است، راههای پرهزینه گذشته برای رسیدن به صلح هیچ کدام نتیجهای در پی نداشتند. مهمترین موانعی که دولت های گذشته را برای رسیدن به صلح ناکام ساخت، نبود زمینههای داخلی، عدم حمایت قدرتهای منطقهای و بینالمللی از پروسه صلح و نبود راههای عملی برای رسیدن به صلح، در افغانستان بود. 
دولت افغانستان از ابتدا برای به وجود آوردن زمینههای داخلی رسیدن به صلح اقداماتی را انجام داده است. دولت تجربه مذاکره و گفتگو با گلبدین حکمتیار و پیوستن او به دولت افغانستان را در کارنامه خود دارد، کاری که در دو دوره ریاست جمهوری گذشته سابقه نداشته است. با وجود آنکه پیوستن حکمتیار به دولت افغانستان تا کنون نتیجهای ملموسی در وضعیت جنگ و صلح در پی نداشته، اما نقش اثر گذار این امر در تحولات آینده کشور غیر قابل انکار است. اجماع علمای افغانستان در محکومیت جنگ و صدور فتوا به حرمت جنگ علیه دولت، توسط صدها تن از علما و درخواست از طالبان برای پیوستن به دولت نیز در نوع خود اقدام بزرگی برای زمینه سازی داخلی تحقق صلح به شمار میرود.
از سوی دیگر گفته می شود که آتش بس چند روزه به همکاری چین و پاکستان به دست آمده و ایالات متحده امریکا نیز آمادگی خود را برای مذاکره با طالبان اعلام کرده است. همراهی قدرت های بزرگ جهان و قدرتهای منطقهای با دولت افغانستان، صلح را دستیافتنیتر می سازد. فشارهای جدی و پیگیر بر پاکستان در چند سال اخیر از سوی دولت افغانستان و کشورهای قدرتمند جهان به خصوص ایالات متحده امریکا و مشکلات و چالشهایی که دولت پاکستان در داخل خود دارد، می تواند همراهی نسبی پاکستان را نیز در پی داشته باشد.
دولت افغانستان برای رسیدن به صلح پایدار، باید به زمینههای دیگری که تنور جنگ را در افغانستان داغ نگهداشتهاند، توجه جدی داشته باشد، مسایلی چون کشت، قاچاق و اعتیاد به مواد مخدر، فقر گسترده شهروندان، فساد اداری فراگیر در ادارات و عدم توزیع عادلانه امکانات، فرصتها و بودجه ملی برای تمام شهروندان کشور، عوامل تداوم جنگ در افغانستان هستند و باید راههای عملی برای پایان دادن به آنها پیدا شده و به اجرا گذاشته شود.
آتش بس در این چند روز تنها یک نمونه کوچک از امکان رسیدن به صلح بود و انفجارهای دو روز پیدرپی در ننگرهار که تجمعات طالبان و مسئولان دولتی و مردم را هدف قرار داد نیز نشان داد که حلقات، گروه ها و قدرتهایی وجود دارند که به هیچ صورت خواستار افغانستان آرام، باثبات و بدون جنگ نیستند و از هر راهی برای گسترش جنگ و خشونت استفاده میکنند. گرچه ننگرهار یکی از پایگاههای اصلی گروه تروریستی داعش در افغانستان به حساب میآید و احتمال اینکه چنین حملاتی از سوی این گروه انجام شده باشد بعید به نظر نمیرسد، اما وجود دهها گروه تروریستی فعال در افغانستان که هر کدام دوام وجودشان را تنها در ادامه جنگ و خونریزی میبینند، و در عینحال هر کدام از سوی قدرتهای فرامرزی تقویه و تمویل میشوند، خطری جدی و گسترده ای فراراه صلح در افغانستان هستند.

 

دیدگاه شما