رشد بی رویه جمعیت یکی از جدی ترین مشکلات در کشورهای در حال توسعه به شمار می رود. رشد جمعیت در حالی در این کشورها مسأله ساز می شود که توسعه اقتصادی روند کند و آهسته ای را طی می کند و رشد بیکاری سبب گسترش فقر و ناداری و کمبود نقدینگی در جامعه می شود.
افغانستان یکی از کشورهایی است که با بحران نفوس مواجه می باشد. جمعیت این کشور همه ساله به صورت سرسام آور افزایش می یابد و دولت برای کنترل آن برنامه¬ای مشخصی ندارد. افغانستان یک کشوری در حال منازعه است. در این کشور روزانه ده ها نفر در اثر جنگ و رویدادهای امنیتی کشته می شوند؛ اما میزان زاد و ولد در این کشور به صورت غیر قابل کنترل شده رو به افزایش می باشد. از آن طرف دسترسی نسبی مردم به خدمات صحی سبب پایین آمدن میزان مرگ و میر اطفال و زنان گردیده است.
رشد جمعیت در کشورهای دیگر با توجه به ظرفیت های جغرافیایی و اقتصادی به صورت برنامه ریزی شده، صورت می گیرد. دولت ها همواره مراقب می باشند که رشد اقتصادی کشور متناسب با رشد جمعیت آن کشورها باشد، تا در آینده مردم آن کشورها دچار فقر، تنگدستی و بیکاری نشوند. ولی در افغانستان چون دولت برنامه جامع برای توسعه کشور ندارد، نه رشد جمعیت کنترل می شود و نه در راستای رشد اقتصادی تلاش می شود.
افغانستان همواره در تأمین بودجه عادی و انکشافی خود به کمک های خارجی متکی بوده و این وابستگی چه بسا هزینه های مادی و معنوی بسیاری را بر مردم افغانستان تحمیل کرده است. دخالت های بی رویه کشورهای خارجی در مسایل داخلی افغانستان ریشه در همین وابستگی ها دارد. تا زمانی که یک کشور به لحاظ اقتصادی به خود اتکایی نرسیده باشد، نمی تواند ادعا کند که به لحاظ سیاسی استقلالیت دارد. افغانستان در حال حاضر به دلیل مشکلات سیاسی و امنیتی فرصت سیاستگذاری در بخش های اقتصادی و انسانی را از دست داده است. بیشترین وقت و امکانات دولت در ارتباط با مسایل سیاسی و امنیتی به مصرف می رسد.
در حالی که وزارت اقتصاد اعلام می کند که رشد جمعیت افغانستان در سال‌های گذشته از ۲.۰۳ درصد به۲.۱۴ درصد در سال جاری رسیده که به دلیل رشد پایین اقتصادی این کشور هشدار دهنده است؛ اما دولت در این مورد بی تفاوتی را اختیار کرده و از کنار آن به راحتی عبور می کند.
وزیر اقتصاد در مراسم تجلیل از "روزجهانی جمعیت" در کابل گفت که جمعیت افغانستان روز به روز افزایش می یابد و اکنون جمعیت متوسط هر خانوار به هفت نفر رسیده‌است. قبل از این متوسط جمعیت هر خانواده حدود ۶ نفر اعلام شده بود، وزیر اقتصاد گفت که در بیشتر خانواده‌های افغانستان فقط یک نفر نان‌آور و تامین کننده هزینه خانوار است و این مسأله میزان آسیب پذیری خانواده‌ها را زیاد می کند، زیرا با آسیب دیدن پدر خانواده ، تمام خانواده با مشکل اقتصادی مواجه شده و به فقر و تنگدستی گرفتار می شوند.
افغانستان یک کشور فقیر و عقب مانده است که نزدیک به چهار دهه را در جنگ سپری کرده و زیربناهای اقتصادی در این کشور به کلی نابود شده و از بین رفته است. اکنون نیز کار بازسازی این کشور اول، به دلیل نا امنی و دوم به خاطر نبود بودجه در حالت نیمه تعطیل قرار گرفته است. سرمایه ها از کشور خارج می شود و زمینه جلب سرمایه گذاران خارجی و داخلی به میزان زیادی کاهش پیدا کرده است. جدا از مسأله امنیت عوامل مختلف دیگر سبب تضعیف سکتور خصوصی گردیده و رشد صنایع تولیدی را با چالش مواجه کرده است. این پدیده بیکاری را افزایش داده و گستره فقر در جامعه را بیشتر کرده است.
بنابراین امکانات و ظرفیت های موجود پاسخگوی نیازمندی های جمعیت فعلی کشور نیست؛ حال چنانچه سالانه ششصد هزار نفر به میزان جمعیت افغانستان افزوده شود، آینده این کشور با بحران های مضاعفی گرفتار خواهد شد. بحران هایی که نه تنها سبب تأخیر در روند توسعه این کشور می گردد که آن را به سمت سیاه چال های فقر و عقب ماندگی مطلق سوق خواهد داد.
امروزه تنها نا امنی آینده افغانستان را تهدید نمی کند. شاید با آغاز روند گفتگوهای صلح از میزان نا امنی کاسته شود، اما مسأله کمبود آب، رشد بی رویه و خارج از کنترل جمعیت، مشکلات محیط زیستی و ده ها مسأله دیگر، آینده افغانستان را با پیچیدگی ها و نگرانی های جدی همراه ساخته است.