صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۴ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

بررسی صلاحیت نمایندگان در پرتو عدالت و قانون

-

پارلمان یکی از قوای سه گانه نظام و تمثیل کننده اراده مردم افغانستان است. پارلمان قوی و کارآ، موازنه قوا را برقرار می سازد و اصل نظارت و پاسخگویی روند منطقی خود را پیدا می کند. در ضعف پارلمان کارکرد کل نظام ضعیف جلوه می کند، موازنه قدرت برهم می خورد و فرایند نظارت آسیب می بیند.
فلسفه تفکیک قوا جلوگیری از تمرکز قدرت در قوه اجراییه است. تمرکز قدرت به دیکتاتوری و استبداد منتهی می شود و وجود پارلمان از ظهور و تبارز نظام استبدادی جلوگیری کرده و موازنه قدرت میان قوای سه گانه نظام را حفظ می کند.
پارلمان اصل حاکمیت ملی را تمثیل می کند و نمایندگان پارلمان به نمایندگی از مردم از منافع جمعی دفاع می کنند و به این صورت جریان مردم سالاری را دوام می بخشند. وظیفه مهم نمایندگان پارلمان قانونگذاری و نظارت بر کارکردهای قوای دیگر می باشد.
با توجه به این کارکردها مردم باید نمایندگان شان را انتخاب کنند.
اشخاصی که تعهد به منافع جمعی نداشته باشند و یا از قانونگذاری چیزی را ندانند، نمی توانند به درستی وظایف شان را به انجام برسانند و اصل نمایندگی مردم را به معنای واقعی کلمه تحقق بخشند.
در افغانستان روند انتخاب نمایندگان پارلمان حد اقل با سه مشکل مواجه می باشد:
1-                    مردم به فرایند انتخابات و پیامدهای آن آگاهی چندانی ندارند و به این دلیل در اغلب موارد تحت تأثیر احساسات و مسایل دیگر قرار می گیرند.
2-                    انتخابات در اکثر مناطق با جعل و تقلب همراه می باشد و نمایندگان پیروز لزوما نمایندگان منتخب مردم نمی باشند.
3-                    در برخی مناطق کاندیداها از زور و تهدید استفاده کرده و مردم را مجبور می سازند تا به آنها رأی بدهند.
تجربه انتخابات گذشته به خوبی نشان داده است که عوامل فوق در پیروزی تعدادی از نمایندگان دخیل بوده است. از اینرو نمایندگانی که در مجلس راه یافتند بجای نمایندگی از مردم، به فکر استفاده های شخصی افتادند و بجای نظارت درست و قانونی از حکومت، خواسته های غیرقانونی را مطرح کردند. این نمایندگان علاوه بر این که حیثیت مجلس را تنزل می دهند و آن را از کارکردهای قانونی اش باز می دارند، سبب گسترش پدیده فساد و سؤ استفاده از قدرت و موقعیت سیاسی نیز می گردد.
افغانستان برای گذر از استبداد شخصی، خانوادگی و قومی، به تقویت ارزش های دموکراسی نیاز دارد. تفکیک قوا و داشتن یک پارلمان قوی و کارا از جمله موضوعاتی اند که می تواند ما را در عبور از وضعیت بسته¬ای سیاسی کمک کند. پارلمان قوی زمانی به وجود می آید که نمایندگان آن متعهد، کارا و متخصص باشند، راه یابی نمایندگان کم سواد و غیر متخصص در مجلس مسیر پارلمان را عوض کرده و آن را از محل قانونگذاری به یک بنگاه معاملاتی تنزل می دهد.
به همین خاطر قانون برای راه یابی نمایندگان به مجلس یک سری شرایط را وضع کرده و علاوه بر آن کمیسیون شکایات انتخاباتی را وظیفه داده است تا صلاحیت نمایندگان را در چارچوب قوانین مورد بررسی قرار دهد. یکی از مواردی را که این کمیسیون مورد بررسی قرار می دهد، داشتن افراد مسلح غیر مسؤل و دست داشتن در قاچاق مواد مخدر می باشد. در دور قبلی تعدادی از نمایندگان بدون این که کارنامه شان مورد بررسی دقیق قرار گیرد، به پارلمان راه پیداکردند و این نمایندگان با توجه به ضعف نهادهای قانونی در ولایات و سؤ استفاده از موقعیت نمایندگی مردم، بارها مشکل آفرین شده و مشکلات زیادی را برای مردم و حکومت به وجود آورده است. این تعداد به غصب زمین و دارایی های مردم در مناطق تحت سلطه شان اقدام کرده و یا به تجارت غیر قانونی و قاچاق مواد مخدر پرداخته اند.
امسال نیز کمیسیون رسیدگی به شکایتهای انتخاباتی افغانستان بعد از حذف ۳۵ نامزد، فهرست نهایی انتخابات مجلس نمایندگان را ارائه کرده است . در این فهرست از جمله نام های چند تن از نمایندگان برحال مجلس نیز خط زده شده است. افرادی که از قدرت و شهرت برخوردار بوده و می توانند برای حکومت درد ساز شود.
بسیاری از مردم از این اقدام کمیسیون شکایات انتخاباتی استقبال کرده اند. آنها معتقداند که باید جلو زورگویی و رفتارهای غیرقانونی افراد گرفته شود و قانون به طور مساویانه برهمه افراد تطبیق گردد. تا زمانی که حاکمیت قانون در افغانستان به رسمیت شناخته نشود، دموکراسی و عدالت معنا پیدا نمی کند.

دیدگاه شما