دو شب قبل لیستی به عنوان نتیجه نهایی انتخابات پارلمانی کابل در رسانه ها و شبکه های اجتماعی منتشر شد که برای خیلی ها غیر قابل باور بود. بنا بود که روز سه شنبه کمیسیون انتخابات نتیجه نهایی کابل را رسما اعلان کند و بدین ترتیب به یک انتظار هفت ماهه پایان دهد. اما خبرنگاران و عوامل رسانه ای تا آخرین دقایق روز سه شنبه در پای تلویزیون ها منتظر ماندند و هرگز چیزی از سوی رسانه ها نشر نشد. اما لیستی به صورت غیر متعارف در رسانه ها و شبکه های اجتماعی دست به دست شد و حتی یک بار سخنگوی کمیسیون انتخابات این لیست را جعلی خواند و تکذیب کرد. اما سرانجام معلوم شد که این همان لیست کمیسیون انتخابات است. در این لیست تنها در مورد چهار نفر نسبت به نتیجه ابتدایی تغییر آمده بود و باقی افراد همان هایی بودند که در لیست ابتدایی نیز شامل لیست بودند. در مورد جابجایی این چهار نفر حرف و حدیث بسیار است که به نظر می رسد بخشی از آن ها راست باشد. از قراین نیز بر می آید که در کمیسیون در انتخابات در آخرین روزها تصامیمی اتخاذ گردیده است که در مورد برخی از افراد آشکارا ستم روا داشته شده است.
آن چه مهم است این است که بدین ترتیب در یک بازی پر از ابهام و تقلب نصاب پارلمان کشور ظاهرا تکمیل گردید ولی هم چنان ده ها پرسش بی پاسخ در مورد آن به جای خود باقی است. برگزاری انتخابات پارلمانی پس از نزدیک به چهارسال تاخیر و پایان بخشیدن بر عمر یک پارلمانی که نزدیک به یک دوره به صورت غیر قانونی و غیر مشروع بر کار خود دوام داد، یک موفقیت بزرگ و یک گام مهم در راستای تحقق دموکراسی به شمار می رفت. از یک سو قوه مقننه کشور به مثابه بنیاد مشروعیت نظام سیاسی کشور نزدیک به چهار سال به گونه غیر انتخابی به کار خود ادامه می داد و از سوی دیگر اعضای دور شانزدهم پارلمان کشور در عمر هشت ساله خود هر کدام تبدیل به مافیای قدرت و ثروت گردیده بودند و به شکل عجیبی مهار ناپذیر بودند. به همین خاطر نفس برگزاری انتخابات یک موفقیت بزرگ برای نظام سیاسی کشور به شمار می رفت. ولی آن چه بر سر انتخابات و آرای مردم آمد واقعا فاجعه بار و مایوس کننده بود.
واقعیت این است که انتخابات پارلمانی 1397 بدترین و فاجعه بارترین انتخابات شاید در تاریخ کشور باشد و تنها می توانیم دعا کنیم که بار دیگر هرگز چنین رسوایی تکرار نشود. در این میان اما انتخابات در کابل سرنوشت مبهم تری به خود گرفت. شخصا که در متن انتخابات پارلمان سال گذشته قرار داشته ام باور دارم که سرنوشت آن انتخابات در سراسر کشور یکسان است و انتخابات در دورترین نقاط کشور نیز هرگز بهتر از کابل نبود. کابل تنها به دلیل این که نقطه مرکزی بازی های سیاسی است و در مرکز توجه رسانه ها و مردم قرار داشت تبدیل به یک مساله پیچیده انتخاباتی و به تعبیر بهتر تبدیل به یک رسوایی بزرگ شد. وگرنه همان تقلباتی که در کابل صورت گرفت و همان سرنوشتی که بر سر آرای مردم در کابل آمد در سراسر کشور اعمال گردیده است.
به هر صورت نصاب پارلمان کشور اکنون بجز غیبت قانونمند نمایندگان ولایت غزنی، کامل شده و نمایندگان 33 ولایت دیگر در آن حضور دارند و یک دوره تقنینی دیگر را آغاز کرده اند و بدین ترتیب تاریخ پارلمان کشور یک تکامل را نشان می دهد. از این جهت جای خرسندی است و باید آن را به فال نیک گرفت. اما متاسفانه باید اذعان کنیم که فرایند این تکامل سخت ناقص و سوال برانگیز بوده است. صرف نظر از این که به نظر می رسد در حق برخی از کاندیدان کابل آشکارا ظلم شده است، کلیت پروسه انتخابات پارلمانی سال 1397 معیوب و ناقص بود. این موضوع دیروز در سخنان رییس جمهور در مراسم ادای سوگند نمایندگان کابل به صورت واضح انعکاس یافت. رییس جمهور گفت که بی کفایتی اعضای کمیسیون سبب شد تا فاجعه بارترین انتخابات در تاریخ نظام های مردم سالار به وجود آید. امید می رود که انتخابات پارلمانی سال گذشته درس های زیادی برای آموخته شدن داشته باشد و ما از آن درس های زیاد بیاموزیم.