نیز خانه ملت مملو از خبرهای داغ و حتی صحنه برخوردهای فیزیکی و دشنام های رکیک ناموسی بود. داستان از آن جا آغاز شد که رقابت میان دو چهره جنجالی بر سر تصاحب کرسی ریاست پارلمان کشور وارد مرحله حساسی گردید. در این رقابت مسموم که جنبه های مختلفی داشت، دامن زدن به تنش های قومی و زبانی و کشیدن این تنش ها در سطوح اجتماعی از بدترین پیامدهای آن بود. به دلیل تعلقات هر دو چهره به دو قوم بزرگ کشور احتمال تنش های بیشتر قومی و زنده شدن خاطرات دهه های گذشته می رفت؛ اما ابعاد دیگر کیش شخصیتی این دو تا حدودی بعد قومی و زبانی ماجرا را به حاشیه برد. از این جهت تا حدودی فضای آکنده از تنش قومی برخاسته از این رقابت تا حدودی آرام گردید؛ ولی در حوادثی که دیروز در صحن علنی مجلس نمایندگان پیش آمد به لحاظ اخلاقی، فضا به قدری آلوده گردید که حتی سخن گفتن از آن ها دشوار و شرم آور است.
حرکت های گنگستری و اکت های قلدرمابانه و حتی دشنام های رکیک برخی از اعضای مجلس نمایندگان به همدیگر تاثیر فوق العاده منفی و مخرب روی ذهنیت عمومی و شعور جمعی مردم داشت. دیروز در صحن عمومی خانه ملت به مثابه نمادی از حوزه عمومی، متاسفانه مرزهای میان نزاکت های اجتماعی و اخلاق انسانی درنوردیده شد و روان جمعی مردم به شدت آسیب دید. روان جمعی مردمی که سال ها است به دلیل ناهنجاری های اجتماعی و خشونت دوامدار در معرض انواع آسیب های اجتماعی قرار دارد، یک بار دیگر توسط کسانی زخم خورد که نماد اخلاق و نزاکت باید باشند. نمایندگان مجلس در بالاترین سطوح سیاسی علاوه بر نمایندگی از مردم باید الگوی هم پذیری سیاسی و تنوع اجتماعی و گسترش ارزش های عمومی و مشترک باشند؛ زیرا ترکیب نمایندگان به گونه ای است که همه اقشار اجتماعی و کتله های قومی و سیاسی و حتی مذهبی خود را در آیینه خانه ملت می بینند. اما وقتی ملت خود را در کلیت مجلس نمایندگان نمی بینند و هر کتله قومی در یک چهره خاص تبلور بکند، آغازی برای فروپاشی دیگر است.
مشکل ریاست پارلمان مسلما حل خواهد شد؛ ولی شکاف برخاسته از رفتارهای اعضای مجلس نمایندگان و زخمی که بر روان جمعی مردم وارد می شود تا سال های طولانی باقی خواهد ماند. حرکت های شارلاتانی و دشنام های رکیک کوچه و بازاری توسط مردم عام به زودی فراموش می شود. زیرا تاثیرات روانی آن فردی و محدود است؛ اما وقتی روان جمعی مردم آسیب می بیند به عنوان خاطره مشترک مدت ها باقی می ماند و تاثیرات دیگر ارزش های مشترک را از بین می برد.
متاسفانه در سال های گذشته نیز مجلس نمایندگان شاهد چنین حرکاتی بوده است. به نظر می رسد که هیچ میکانیزمی برای تنبیه و دلجویی از افکار عمومی در اصول وظایف داخلی مجلس نمایندگان پیش بینی نشده است. در کشوری مثل افغانستان که به شدت دچار تأخر فرهنگی است، متاسفانه به جای آن که چنین افرادی از سوی افکار عمومی تأدیب شوند، تبدیل به قهرمان نیز می شوند. به عنوان مثال فردی که دیروز در صحن مجلس وسیله ای را در دست گرفته بود و به عنوان آلت تهدید از آن استفاده کرد و دشنام های رکیک نثار همکاران خود کرده بود، پس از آن حادثه تاسف بار به سوژه رسانه های همگانی تبدیل گردید و به گونه افتخارآمیز از عملکرد خود دفاع می کرد. مجلس نمایندگان باید سازوکاری را فراهم کند که چنین افرادی مصؤنیت فراقانونی نداشته باشند و برای جلوگیری از حوادث مشابه تنبیه شوند.
بزرگ ترین کارکرد حقوقی مجلس نمایندگان تصویب قوانین و بنیادگذاری بسترهای حقوقی دولت است. اما بزرگ ترین کارکرد سیاسی آن ادغام اجتماعی و تمثیل کتله های مختلف قومی و فرهنگی در قامت یک «ملت» است. تبارز چنین کارکردی از سوی خانه ملت بدون شک حرمت گزاردن به آحاد افراد جامعه و ارزش های اجتماعی آن است. طی دو روز گذشته متاسفانه کنش هایی از سوی برخی از نمایندگان مجلس بروز کرده است که نه تنها هیچ تناسبی با ارزش های اخلاقی و اجتماعی ندارد؛ بلکه در تضاد با آن ها قرار داشته است. گذشته از تصمیمات سیاسی نهایی مجلس نمایندگان در باره ریاست پارلمان و دیگر قضایای پیش آمده، رفتار و حرکت های آنان سخت در تضاد با ارزش های اخلاقی و انسانی بوده است. امید می رود که نمایندگان مجلس حرمت رای مردم را نگه داشته و نقش مثبت در هم پذیری سیاسی و بنیادگذاری ارزش های مشترک و عمومی داشته باشند.