وضعیت سیاسی، امنیتی و اقتصادی افغانستان بیش از همه، اقشار آسیب پذیر جامعه را متضرر ساخته و حیات و سلامتی آنها را با خطر مواجه می کند. زنان و کودکان بیشتر از هر قشر دیگر از این وضعیت رنج می برند. هفته پیش گزارشی منتشر شد که نشان می داد از هر ده کودک هشت نفر آن در اثر انفجار و رویدادهای جنگ از بین می رود. دیروز صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) در جدیدترین گزارشش در افغانستان اعلام کرده که دو میلیون کودک زیر پنج سال و ۴۸۵ هزار زن حامله و شیرده به صورت حاد از سلامت و امنیت غذایی محروم هستند.
این نهاد با اشاره به خشکسالی سال گذشته در افغانستان نوشته که آثار خشکسالی در سال ۲۰۱۹ نیز ادامه خواهد یافت و باعت کاهش سلامت غذایی در این کشور می‌شود.
کودکان و زنان و بخصوص زنان شیرده و حامله از آسیب پذیرترین بخش جامعه است که از ناامنی، فقر، بیکاری و مشکلات اقتصادی متأثر می شوند. متأسفانه علیرغم خواست مردم افغانستان، هر سال نسبت به سال قبل انکشاف ها و امیدواری ها نسبت به بهبود وضعیت امنیتی و اقتصادی کاهش می یابد و بر این اساس انتظار نمی رود که درد و رنج ناشی از سؤ تغذیه، زندگی کودکان و زنان را در سال جاری و سال های بعد با تلخی و تهدید مواجه نسازد.
براساس گزارش صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل ۶۰۰ هزار کودک در افغانستان در معرض سوء تغذیه حاد قرار دارند. اطفال و کودکانی که دچار سؤ تغذیه حاد می باشند 9 برابر بیشتر از کودکان دیگر در معرض خطر مرگ قرار دارند. به این دلیل بی جهت نیست که گفته می شود افغانستان بدترین جغرافیا برای کودکان می باشد.
زندگی مشقت بار زنان و کودکان بیشتر متأثر از وضعیت عمومی جامعه است. همه مردم افغانستان از ناملایمات جنگ، بیکاری و خشکسالی تأثیر می پذیرند و زندگی عادی و معمولی آنان در اثر حوادث امنیتی، سیاسی و اقتصادی دچار بی ثباتی شده و تا مرز فروپاشی پیش می رود. بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی از قبیل دزدی، قتل، خودکشی، راهگیری، زورگیری، طلاق و بی بندوباری های اخلاقی از همین ناامنی، جنگ و فقر گسترده نشأت می گیرد و انواعی از امراض و بیماری های جسمی و روانی به دلیل سؤ تغذیه و ناراحتی های مداوم پیدا می شود.
مرگ و میر زنان و کودکان را نمی توان جدا از عوامل امنیتی، سیاسی و اقتصادی جامعه مورد بررسی قرار داد، زیرا تا وضعیت کلی جامعه به لحاظ امنیتی و اقتصادی بهبود نیابد، در وضعیت زنان و کودکان به تنهایی تغییر مثبت به وجود نخواهد آمد. وقتی کل کشور در آتش جنگ، ناامنی و فقر گرفتار باشد، اعضای جامعه نمی توانند زندگی خوش و رضایت بخشی داشته باشند. نزدیک به هفتاد درصد مردم افغانستان به مشکلات روانی گرفتارند و بخشی قابل توجه مردم با انواع بیماری های جسمی دست و پنجه نرم می کنند. بیش از پنجاه درصد مردم زیر خط فقر زندگی می کنند. در این صورت چه توقعی می توان داشت که زنان شیرده و حامله و کودکان زیر سن پنج سال که نیاز به مراقبت های ویژه دارند، دچار مشکل نشوند و از سؤ تغذیه رنج نبرند. وقتی مردان خانواده بیکار باشند و قادر به تأمین مخارج ضروری خانواده خود نباشند، طبیعی است که زنان و اطفال آنها نمی توانند از تغذیه سالم بهره مند شوند.
درمان اصولی سؤتغذیه کودکان و مراقبت درست از زنان حامله و شیرده از نظر غذایی، زمانی امکان پذیر است که اقتصاد خانواده ها بهبود یابد و تغییر مثبت در سبد خرید خانواده ها رونما گردد. بنابراین بهبود وضعیت زندگی کودکان و زنان، بستگی تام به بهبود وضع اقتصاد خانواده ها دارد و بهبود وضع خانواده ها به شرایط و اوضاع کل کشور ارتباط پیدا می کند. سؤ تغذی پیامد مستقیم فقر است و فقر زاییده ناامنی، جنگ، بی ثباتی سیاسی و اقتصاد ضعیف و ورشکسته.
اگرچه کمک های ویژه برای کودکان و زنان و ارائه راهکارهای مفید برای جلوگیری از سؤ تغذیه کودکان و زنان و توجه به تداوی و درمان به موقع بیماری های زنان و کودکان می تواند تا حدودی از افزایش مرگ و میر کودکان و زنان حامله و شیرده جلوگیری کند؛ اما نمی تواند یک راه حل قطعی و دایمی برای حل مشکلات سؤ تغذی زنان و کودکان به شمار بیاید.
به هرحال اگر قادر نیستیم که مشکل زنان و کودکان را به صورت ریشه‌ای حل کنیم، نباید از کمک های فوری برای آنها غفلت کرد. جامعه بین المللی باید وضعیت ناگوار کودکان و زنان افغانستان را مورد توجه قرار داده و با ارسال کمک های فوری به وضعیت فاجعه بار کودکان و زنان در افغانستان خاتمه دهد.