صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۷ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

دور باطل پروسه صلح افغانستان

-

به گفته آقای خلیلزاد نماینده خاص ایالات متحده در امور صلح دور هفتم گفتگوهای صلح میان ایالات متحده و طالبان هفته آینده در قطر برگزار خواهد شد. به گفته او در این دور از مذاکرات در ادامه گفتگوهای گذشته در باره نحوه مبارزه با ترویسم، خروج نیروهای خارجی از افغانستان، گفتگوهای بین الافغانی و آتش بس دایمی مذاکره صورت خواهد گرفت.
به نظر می رسد که آقای خلیلزاد پس از یک وقفه طولانی در گفتگوها میان ایالات متحده و طالبان اینک دو باره عزم خود را جزم کرده است تا این پروسه را به یک جایی برساند. از ابتدا نیز معلوم بود که رهبری ایالات متحده از خلیلزاد خواسته است که از روند صلح افغانستان یک دستاوردی هر چند ظاهری بسازد تا شاید بتوان از آن در کمپاینهای انتخاباتی استفاده کرد. اما خلیلزاد تا کنون با برگزاری شش دور مذاکره طولانی با طالبان نتوانسته است یک نتیجه ملموس و قابل افتخار از پروسه صلح افغانستان به دست دهد. واقعیت این است که آن گونه که پروسه صلح شروع شده و به پیش میرود احتمالا هیچگاه به نتیجهای منجر نگردد. نمیخواهیم به بدبینی و یاس در باره روند صلح افغانستان دامن بزنیم. اما شواهد و نشانههای کافی وجود دارد که نشان می دهد که روند صلح به شکلی فعلی آن نه تنها منجر به صلح نمیگردد بلکه آن را پیچیدهتر و بغرنجتر نیز میکند.
مهمترین علتی که این پروسه را به سمت ناکامی میبرد و هیچگاه در آن روزنه جدیدی رونما نمیگردد، عدم حضور دولت افغانستان و یا نمایندهای از سوی مردم افغانستان در گفتگوها و مذاکرات است. تا زمانی که یک شخصیت حقوقی صاحب صلاحیت از سوی دولت و مردم افغانستان در مذاکرات دخیل نباشد هرگز نتیجه مهمی به دست نخواهد آمد. نمایندگایندگان ایالات متحده نمیتوانند هم از سوی کشور متبوع خود و هم از سوی مردم و دولت افغانستان در گفتگوها حضور یابند و در باره یک موضوعی هر چند کوچک تصمیم بگیرند. بنابراین وقتی صلاحیت تصمیم گیری نباشد صلح نیز به دست نخواهد آمد.
دومین علت مهم در ناکامی پروسه صلح و گفتگوهای فعلی عدم تغییر دردیدگاههای اصلی طالبان است. طالبان هنوز به چیزی جز برقراری نظام امارت اسلامی و تعطیلی قانون اساسی و نظام سیاسی فعلی افغانستان قناعت نمیدهند. این مساله در آخرین گفتگوهای قبلی این گروه با ایالات متحده و هم چنین در کنفرانسهای مسکو از سوی طالبان به طور واضح بیان شده است. ما نه در دیدگاههای تیوریک طالبان و نه در اعمال تروریستی این گروه شاهد تغییری هرچند کوچک نیستیم. بنابراین نمیتوان به پروسهای امیدوار بود که در آن دیدگاههای مردم افغانستان و مطالبات آنها هرگز مورد توجه قرار نمیگیرد.
سومین دلیل مهم که در ناکامی گفتگوهای فعلی نقش دارد حضور نمایندهای از سوی ایالات متحده است که در این پروسه دارای حب و بغض و احیانا منافع شخصی است. نماینده فعلی ایالات متحده خود پیش از آن که یک آمریکایی باشد که دلبستگی تنها به منافع ملی آن کشور داشته باشد، دارای ترجیحات ذهنی و روانی نسبت به مسایل افغانستان است. زیرا او در این خاک زاده شده است و دارای منافع مشترک و احیانا متضاد با جناحهای سیاسی و بخشهایی از مردم افغانستان است. چنین شخصی نمیتواند در تمام این روند بیطرف بماند. وقتی بیطرفی وجود نداشته باشد، طبیعی است که روند سمت و سوی دیگری پیدا میکند و در مجموع کل پروسه به انحراف کشانده میشود.
چهارمین دلیل بینتیجه ماندن روند صلح عمق استراتژیکی است که کشورهای همسایه افغانستان برای خود ترسیم کرده اند. هر یک از کشورهای همسایه و قدرتهای منطقه ای منافعی برای خود در محیط منازعه تصور میکنند و تا زمانی که منافع آنان تامین نگردد و آنها از آینده خویش مطمین نشوند، همچنان به بحران دامن خواهند زد.
بنابراین فعلا باید تنها شاهد گفتگوهای طولانی و خسته کننده خواهیم بود ولی هرگز انتظار آمدن صلح واقعی را نباید داشته باشیم. اما تا کی شاهد این دور باطل باشیم، آینده همه چیز را روشن خواهد کرد. طبیعی است تا زمانی که چالشهای فوق و همچنین خیلی از چالشهای دیگر رفع نگردد به روند صلح واقعی نباید امیدوار بود.

دیدگاه شما