دو روز قبل رییس جمهور ایجاد دارالافتای جمهوری اسلامی افغانستان را طی فرمانی اعلان کرده است و گفته است که این دارالافتا یگانه مرجع اصدار فتاوای شرعی در باره موضوعات مختلف خواهد بود. خبر تاسیس دارالافتا از لحظه نشر تا کنون با واکنش های گوناگون مواجه شده است. رسانه ها و به خصوص کاربران شبکه های اجتماعی در باره این موضوع تبصره هایی زیادی کرده اند. بخشی از نظرات ارایه شده در باره ضرورت چنین نهادی بسیار منفی بوده و آنان دلایل زیادی بر دیدگاه خویش اقامه اکرده اند. به نظر می رسد همه کسانی که با ایجاد چنین مرکزی در افغانستان مخالفت کرده اند، فهم درست و واقعی از کارکردها و ضرورت چنین نهادی ندارند.
وجود نهادی به نام دارالافتا و یا شورای فتوا در کشورهای اسلامی سابقه طولانی دارد و کارکردهای آن نیز در میان مسلمانان به لحاظ مذهبی بسیار وسیع و گسترده است. مهم ترین دارالافتاها در کشورهایی چون مصر، ترکیه، پاکستان و برخی از کشورهای اسلامی به وجود آمده است و تا کنون دستاوردها و ثمرات زیادی در حیات جمعی مسلمانان داشته است.
به طور مشخص یکی از مهم ترین کارکردهای دارالافتاها در کشورهای دیگر سبب سکولارتر شدن جوامع مسلمان شده است. برخلاف آن چه ادعا می شود که گویا ایجاد چنین نهادی به گسترش افراطیت کمک می کند، دارالافتاها و شوراهای فتوا تا کنون در کشورهایی که چنین نهادی را تاسیس کرده اند، باعث تساهل و مدارای مذهبی و در یک کلام سبب انسجام امور دینی مسلمانان شده است. به طور مشخص در دو کشور مصر و ترکیه وجود چنین نهادی سبب شده است که بسیاری از آموزه های دینی از مجرای درست و کنترل شده برای مسلمانان برسد و از درهم آمیزی مسایل دینی با امور سیاسی و اجتماعی جلوگیری کند.
در کشور ما اما وجود یک دارالافتای موجه و قدرتمند می تواند به بسیاری از اختلاف نظرها و اختلاف در رفتارهای اجتماعی که ناشی از آموزه های دینی و مذهبی می گردد، پایان دهد و به اتحاد و یک پارچگی مردم کمک شایانی کند. چنان که می دانیم هر ساله در مواقع خاص سردرگمی عمومی میان مردم حاکم می گردد. به عنوان مثال ایام عید فطر و عید قربان از مواردی است که اختلاف در مبانی مذهبی در آن سبب می شود که مردمان ساکن در یک جغرافیا و سرزمین در دو روز عید داشته باشند. نفس این اختلاف شاید به لحاظ مذهبی یک امر طبیعی و عادی باشد. اما پیامدهای اجتماعی و سیاسی آن بسیار سنگین و غیر قابل جبران است و در واقع نوعی نفاق و شقاق اجتماعی را شعله ور می سازد. وجود یک دارالافتای مرکب از علمای همه فرق اسلامی می تواند به چنین اختلافات بیهوده خاتمه بخشیده و راه را بر وحدت اسلامی هموار سازد.
یکی از کارهای مهم دارالافتا می تواند جلوگیری از افراطیت مذهبی و بیان دیدگاه های واحد در باره جنگ و صلح در کشور باشد. چنان که می دانیم جنگ جاری در افغانستان و حملات تروریستی گروه های افراطی بر مردمان بی گناه با بنیادهای دینی و آموزه های مذهبی توجیه می گردد. اگر نهادی بتواند دیدگاه های مشترک و واحد بر بنیاد عقلانیت و منطق انسانی از مفاهیم و آموزه های دینی ارایه کند، دیگر جایی برای رشد افراط گرایی باقی نمی ماند. هم اکنون گروه های تروریستی و افراطی با سوء استفاده از نام اسلام و ارزش های اسلامی دست به بدترین اعمال ضد انسانی می زنند. یکی از مواردی که تا کنون زیربنای توجیه دینی تمام فجایع موجود در جهان اسلام را بنیادگذاری می کند، اصطلاح دینی «جهاد» است. اگر نهادی بتواند از لحاظ مذهبی و دینی فتوایی صادر کند که مخالف برداشت های افراط گرایانه از جهاد باشد، بزرگ ترین خدمت را به مردم انجام داده است.
ملاحظه ای که برخی نا آگاهانه و یا به دلایل سیاسی ارایه می کنند که گویا چنین نهادی سبب رشد افراط گرایی در کشور می گردد، نمی تواند ضرورت چنین امری را خدشه دار سازد. دارالافتا در صورتی سبب رشد افراط گرایی و توسعه تفکر طالبانی و داعشی می گردد که تمام امور اجرایی کشور در دست آن باشد. در حالی که چنین نهادی به صورت تخصصی تنها به مطالعه و بسط آموزه های دینی می پردازد و متشکل از علمای واقعی و روشن اندیش کشور خواهد بود.