روزی که نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری از سوی کمیسیون انتخابات اعلان گردید، بلافاصله پس از آن تصویری از افغانستان در ویب سایت کمیسیون منتشر شد که جغرافیای آرای دو کاندیدای پیشتاز را نشان می داد و در عین حال کشور را به دو بخش کاملا مجزا و تجزیه شده نشان می داد. از آن روز تا کنون تفسیرها و تحلیل های مختلفی در باره آن نقشه صورت گرفته است و حتی متاسفانه این تصویر سبب شده است که دیدگاه های تجزیه طلبانه نیز مجالی برای اظهار بیابند. بر اساس آن تصویر، اکثریت ساکنان ولایاتی که در شمال کشور قرار دارند به یک کاندیدای پیشتاز رای داده اند و ساکنان ولایات جنوبی و مشرقی به کاندیدای پیشتاز دیگر. متاسفانه کاندیدانی که آرای کمتر دارند در این تصویر نشان داده نشده است و افغانستان بین دو نفر تقسیم گردیده است که به نحوی تعلقات قومی این دو کاندیدا را نیز نشان می دهد.
این تصویر با هر هدفی که تهیه شده بود و پس از مدت کمی دو باره از سوی مدیران مطبوعاتی کمیسیون از ویب سایت این نهاد بر داشته شد، به طور واضح افغانستان را به دو بخش تقسیم کرده بود که بیشتر تصویری از انگاره مخدوش تجزیه افغانستان نیز بود. این نقشه اگرچه دقیق و فنی تهیه نشده بود و میزان دقیق آرای کاندیدان ریاست جمهوری را به لحاظ جغرافیایی نشان نمی داد، اما پرده از یک واقعیت تلخ بر می داشت و آن سلطه نگاه قوم محور بر معادلات سیاسی کشور بود.  
ما چه قبول کنیم و یا نکنیم کشور ما به لحاظ تاریخی و نیز به لحاظ واقعیت های عینی و ملموس از بیماری مزمن و فراگیر قوم گرایی رنج می برد. خیلی ها از سر دلسوزی و خیلی های دیگر با اغراض سیاسی آن تصویر را به عنوان نشانه ای از تقویت نگاه تجزیه طلبانه دانستند. به همین خاطر بعضی ها از نشر آن احساس خطر کردند و تعداد اندکی نیز آن را دستمایه ای برای شعارهای قوم گرایانه و دیدگاه های راسیستی خویش قرار دادند.
نشر آن تصویر بر خلاف منافع ملی و برداشتن آن از ویب سایت کمیسیون کار درستی بود، زیرا آشکارا تبلیغ علیه وحدت ملی و تمامیت ارضی کشور به حساب می آمد. اما رهبری حکومت و جناح های سیاسی نباید از کنار این مساله به راحتی بگذرند. منظور ما این نیست که عاملان و تهیه کنندگان این تصویر به دلیل دامن زدن به شکاف های قومی و تبلیغ علیه منافع ملی مورد پیگرد قرار گیرند و یا مجازات شوند، شاید این کار هم لازم باشد که به نهادهای مربوطه تعلق می گیرد. منظور ما این است که واقعیت تلخ قوم گرایی و نگاه های قوم محور باید جدی گرفته شود و به جای پاک کردن صورت مساله برای آن راه حل پیدا شود.
متاسفانه شکاف های قومی و به تبع آن عملکردهای قوم گرایانه از سوی سیاسیون و حتی مدیران ارشد حکومتی در افغانستان هنوز وجود دارد و ریشه های آن به قدری عمیق است که رهایی از آن گاهی غیر ممکن می نماید. کافی است ما معنای جهت گیری های سیاسی مناطق و اقوام مختلف و روانشناسی رای دهی در چهار مرحله انتخابات ریاست جمهوری را در دو دهه گذشته تجزیه و تحلیل کنیم تا بدانیم که نگاه های قومی حتی در میان عامه مردم افغانستان هنوز فراگیر است. تنها انتخابات نیست که این پروبلماتیک سیاسی را افشا می کند، بلکه نشانگان بسیاری برای آن می توان یافت و دلالت های آشکاری در عملکرد همه جناح های سیاسی و مدیران ارشد دولتی هنوز وجود دارد.
تبعیض قومی تقریبا در همه ادارات افغانستان یک امر آشکار و غیر قابل انکار است و وزارت خانه های کلیدی به گونه روشن میان اقوام بزرگ تر تقسیم گردیده است. راه یافتن افراد تحصیل کرده و متخصصی که تعلق به قوم دیگر داشته باشند به اداره ای که در راس آن یک فرد از قومیت دیگر قرار دارد، تقریبا غیر ممکن است. توزیع امکانات و ثروت ملی در مناطق مختلف هنوز با تبعیض و نابرابری های وحشتناک صورت می گیرد. زیرا نگاه ها در همه سطوح و به همه پدیده های سیاسی و اجتماعی هنوز قومی است و کسی نمی تواند این واقعیت تلخ را انکار کند.
اما این نکته را نیز بپذیریم که این بیماری به مثابه یک واقعیت تلخ نه یک شبه به وجود آمده است و نه یک شبه رفع می گردد؛ بلکه زمان طولانی را در بر گرفته است و تاریخ افغانستان با ستم و تبعیض سرشته شده است و رفع آن در قدم اول اراده جدی و صادقانه می خواهد و زمان طولانی را نیز در بر می گیرد. اقداماتی که در طی سال های اخیر در زمینه توازن و عدالت اجتماعی بر داشته شده است تنها مسیر اقدامات عادلانه را فراهم کرده است؛ ولی هرگز کافی نیست. امیدواریم که در سال های آینده گام های اساسی تر در زمینه تامین عدالت اجتماعی و محو نگاه های قوم محور و راسیستی بر داشته شود.