صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

کاهش خشونت به چه معنی است؟

-

دیروز برای چندمین بار معاون دوم رییس جمهور در باره طرح کاهش خشونتها از سوی طالبان و احتمال توافق با ایالات متحده بر سر این موضوع، واکنش نشان داد و آن را فریب جامعه جهانی و فرار از صلح قلمداد کرد. چند روز پیش نیز وزیر خارجه پاکستان در سفرش به ایالات متحده این حرف را تکرار کرد و کاهش خشونتها در افغانستان را یک گام مثبت در راستای صلح تلقی کرده بود. چند تن از نمایندگان کشورهای حامی افغانستان نیز در نشستی که هفته پیش در قطر داشتند از طرح کاهش خشونت استقبال کرده بودند. اما اکنون حکومت افغانستان اصرار دارد که باید برای شروع مذاکرات بین الافغانی به جای کاهش خشونتها، آتشبس صورت گیرد. بر اساس گفتههای معاون دوم رییس جمهور گروه طالبان با طرح کاهش خشونت میخواهد جامعه جهانی را فریب دهد و از صلح واقعی فرار کنند.
حال پرسش اساسی این است که واقعا کاهش خشونت به چه معنی است؟ این پرسش از آن جهت اهمیت دارد که تا کنون در روند صلح افغانستان و همچنین در ترمینولوژی جنگ و صلح چنین تعبیری بیپیشینه است. زیرا واقعا مفهوم محصل و مشخصی ندارد. به عنوان مثال آتشبس معنای روشن دارد و به معنای توقف جنگ در یک مدت معینی است. هرچند این مدت بسیار کم به اندازه یک ساعت باشد. اما کاهش خشونت واقعا مفهومی است که نمیتوان حداقل در حال حاضر برای آن معنای روشن و واقعی تصور کرد.
گروه طالبان تا کنون از همه ابزارهای خشونت علیه دولت و مردم افغانستان و در همه حالات استفاده کرده است. از ترور، رهزنی، گروگانگیری، اختطاف، جنگ مسلحات در جبهات جنگ، حملات انتحاری در همه نقاط افغانستان، تخریب زیرساختهای اقتصادی و راههای ترانسپورتی و تخریب اموال عمومی تا توطیهچینی علیه منافع ملی افغانستان از طریق تبلیغات روانی، نفرت افکنی مذهبی و قومی، تضعیف بنیادهای نظام سیاسی افغانستان و بسیاری از کارکردهای تروریستی و جنایتکارانه طالبان در زمره خشونتهایی محسوب میشوند که این گروه به گونه شبانه روزی انجام میدهد. حال پرسش این است که کاهش خشونت کدام یک از مراحل و یا اعمال تروریستی طالبان را شامل میشود؟
تا کنون هیچیک از طرفهای اصلی منازعه افغانستان به شمول گروه طالبان و یا کشورهای حامی طالبان و یا اعضای جامعه بین المللی و همکار افغانستان که از کاهش خشونت ابراز خرسندی کرده اند، کمترین توضیحی در باره کاهش خشونت ارایه نکرده اند و هم نمیتوانند. بنابراین کاهش خشونت واقعا دارای معنای روشن و دارای مصادیق عینی در روند صلح و جنگ چهلساله کشور ما نیست. وقتی پرسش از کاهش خشونت بیمعنا و بدون مصداق عینی میماند، پرسش دوم مطرح می شود؛ هدف طالبان از مطرح کردن مقوله بی معنا و بدون مصداق چیست؟
متاسفانه نخستین سناریوی احتمالی این است که این کلام بیمفهوم را سازمانهای استخباراتی حامی طالبان در دهان این مرده متحرک گذاشته اند. تا هم حسن نیت و هم موثریت خود را در نزد جامعه بین المللی اثبات کنند. به احتمال قوی از برخی کشورهای حامی طالبان و حامیان منطقهای این گروه تعهد گرفته شده است که حداقل به مدت نامعلوم و کوتاهی از برخی حملات تروریستی طالبان کاسته شود تا در سایه آن مذاکرات بین الافغانی آغاز گردد. بدون تردید این مرحله یک گام مهم حداقل به لحاظ افکار عمومی و یک دستاورد بزرگ در پروسه صلح افغانستان تلقی خواهد شد.
دومین سناریو این است که گروه طالبان در یک مخمصه گیر افتاده است و با مطرح کردن چنین اصطلاح بی مفهوم به جلو فرار میکند. همان تحلیلی که از سوی دولت افغانستان ارایه میشود. همه میدانند که طالبان به لحاظ زیرساختهای افکار عمومی و پایگاههای اجتماعی در روزگار بدی به سر میبرند. هیچکس نمیتواند برای جنگ و آدم کشی که بیش از دو دهه است توسط طالبان در افغانستان راه انداخته شده است، یک دلیل عقلانی و قناعتبخش پیدا کند. تنها شعار طالبان از اول تا حالا جهاد علیه فساد و دشمنان مردم افغانستان بوده است. اما دو دهه است که چیزی جز کشتار مردم افغانستان و انواع جنایت علیه بشریت در سایه جهاد و شعار محو فساد صورت نمیگیرد. آخرین نمونه آن کشتار یک خانواده مظلوم در بغلان است که حتی به فرزند چهلروزه او هم رحم نکرده اند.
واقعیت این است که عمر پروژه جهاد طالبانی به پایان رسیده است و این گروه نیز نمیتواند دیگر در سایه این شعار فریبنده به بقای خود ادامه دهد. اگر این گروه به جای کاهش خشونتها به آتشبس تن دهد، تمام دلایل این گروه برای این جنگ بی معنی و غیر انسانی علیه مردم افغانستان، رنگ خواهد باخت و فلسفه اصلی تداوم کشتار مردم از بنیاد فرور خواهد ریخت. از همین رو طالبان و حامیان منطقهای آن اکنون کاهش خشونتها را مطرح کرده اند و خوب است که برای آن مصادیقی نیز تعیین کنند. تا مردم افغانستان بدانند که کاهش خشونت به چه معنی است؟

دیدگاه شما