صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۲۹ حوت ۱۴۰۲

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

پنج سال سرنوشت ساز دیگر

-

دیروز رییس جمهور غنی و معاونانش با حضور مهمانان داخلی و خارجی مراسم ادای سوگند وفاداری برگزار کردند. مهمترین شاخصه این مراسم این بود که تحت تاثیر فضای مخالفت رقیب وی عبدالله عبدالله و شبیهسازی مراسم سوگند وفاداری توسط تیم انتخاباتی ثبات برگزار شد و در ابتدا تا حدودی از پرستیژ آن کاسته بود. به خصوص که هواداران تیم ثبات مثل دوره کمپینهای انتخاباتی در فضای مجازی فعال بودند. اما با شروع مراسم که راس ساعت سه بعد از ظهر آغاز گردید و حضور پررنگ مهمانان خارجی و سفرای کشورهای جهان مقیم کابل فضا به کلی تغییر کرد و رسانههایی که پیش از آن تصاویر هر دو مراسم را به طور همزمان نشر میکردند، تنها به نشر زنده مراسم تحلیف رییس جمهور غنی پرداختند و شبیهسازی مراسم تحلیف در سپیدار را قطع کردند. در هر صورت علیرغم چالشهایی که ممکن است از همین ناحیه متوجه حکومت پنجساله دوم رییس جمهور گردد، چالشهای بزرگ دیگری نیز وجود دارد که اگرچنانچه تیم دولتساز در پنج سال آینده از این چالشها عبور کند، یک مقطع تاریخی و سرنوشتساز را رقم خواهد زد.
مهمترین چالش پیش روی حکومت در آینده روند صلح و مدیریت مصالحه ملی به گونهای است که هم ارزشهای مندرج در قانون اساسی ما و هم دستاوردهای دو دهه پسین مردم افغانستان حفظ شود و هم این حکومت به وعدههایی که به مردم داده است، عمل کند و صلح و آرامش را به ارمغان بیاورد. بدون تردید جمع این چالشها کار سادهای نیست و نیاز به اراده قوی و از خودگذری و همچنین تاب آوردن زیر فشارهای ناشی از این چالشها به کار است. ترس اصلی مردم افغانستان از همین نقطه است که با توجه به چالشهای متعددی که افغانستان دارد ممکن است در پروسه صلح که طرف اصلی آن گروه طالبان با داعیه امارت اسلامی است، یک بار دیگر کشور به گذشته تاریک و جنگهای خانمانسوز داخلی دهه هفتاد برگردیم.
واقعیت این است که اندیشیدن به آینده و فایق آمدن به چالشهای پیش رو برای هر کسی اگر محال نباشد، مایوسکننده است. جامعه جهانی پس از بیست سال حضور اکنون کم کم بساط خود را جمع میکند و تصمیم دارند که از افغانستان خارج شوند. این خروج تقریبا فصل رهاشدگی افغانستان تحت حاکمیت دولت اسلامی مجاهدین را در ذهنها تداعی میکند. برخی نشانهها حاکی از آن است که ایالات متحده به عنوان تصمیمگیرنده اصلی در این زمینه در حال خروج است و ممکن است افغانستان را به حال خودش رها کند. در این صورت است که بیم یک بازگشت دیگر به گذشته و یک انقطاع تاریخی دیگر متصور است. افغانستان کشوری با گسستهای تاریخی است. حداقل تاریخ معاصر افغانستان چنین روندی را گواهی میدهد. هر بار که ما در مرحلهای قرار گرفته ایم که از مقاطع انارشیستی قبلی عبور کنیم، عاملی پیدا شده است که همه چیز را بهم زده است.
روند مصالحه ملی و ادغام گروههای مسلحی که به چیزی جز تاسیس یک دولت اسلامی به سبک خود راضی نیستند، در روندهای سیاسی اینده بدون شک دشوار و سخت خواهد بود. حمایتهای منطقهای از گروه طالبان و انگیزههای کافی برای تداوم بحران در افغانستان در عمق استراتژی کشورهای همسایه بر دشواری کار میافزاید. شقاق و نفاق داخلی در درون نظام که اکنون به گونه دیگر کلید خورده است بر دشواری عبور از وضع موجود نیز افزایش خواهد داد.
اما نشانههایی نیز وجود دارد که امیدواریها را زیادتر و مسیر آینده را روشن تر میکنند. بدون شک نخستین نشانه مثبت فقدان یک بستر اجتماعی و سیاسی برای حضور دو باره تروریسم و احیانا یک نظام سیاسی به سبک نظام امارت اسلامی است. مردم افغانستان تجربه حکومت طالبان را از سر گذرانده است و حتی تصور بازگشت حکومت طالبان برای هر افغان سخت است چه رسد به این که به چنان نظامی تن دهد. علاوه بر آن آگاهی و رشد فرهنگ عمومی مردم و نهادینه شدن آزادیهای مدنی و سیاسی در کشور در طی سالهای اخیر شرایطی را فراهم کرده است که طالبان را در هر صورت در خود هضم کرده و استحاله میسازد.
مساله مهم دیگر استقبال جامعه جهانی و کشورهای منطقه از انتخابات افغانستان و حمایت آنها از تصمیم کمیسیونهای انتخاباتی است. در مراسم تحلیف رییس جمهور غنی تقریبا تمام نمایندگیهای سیاسی خارجی مقیم کابل اشتراک ورزیده بودند و پس از مراسم دیروز تبریک گفتن سران کشورها و نهادهای بین المللی شروع شد. استقبال دیروز سفرای کشورهای خارجی و نهادهای بین المللی از اشتراک در مراسم تحلیف ارگ، نشانه روشن از حمایت مجدد بین المللی از حکومت جدید افغانستان است.
در هر صورت پنج سال آینده حکومت جدید افغانستان به رهبری رییس جمهور غنی با مشکلات و چالشهای زیادی مواجه است. ولی امید می رود که جناحهای سیاسی برای ساختن آینده کشور بیش از گذشته از منافع شخصی و جناحی بگذرند و کشور را از ورطه فعلی نجات بخشند. گذر دادن کشتی شکسته افغانستان از تحولات سیاسی پنج سال آینده سخت است ولی سرنوشتساز و تاریخی خواهد بود.

دیدگاه شما