صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

اجماع سیاسی در لویه جرگه مشـورتی صـلح

-

لویه جرگه مشورتی صلح با حضور بیش از 3400 تن از نمایندگان مردم و با حضور اقشار مختلف برگزار شد و به مهم ترین آجندای آن یعنی رهایی 400 تن زندانی خطرناک طالب رای مثبت داد. این جرگه علاوه بر شکستن یک بن بست مهم در روند صلح و مذاکرات بین الافغانی به موارد مهم دیگری نیز اشاره کرده است که به نحوی می تواند پالیسی و استراتژی دولت افغانستان در پروسه صلح نیز باشد. حمایت از نظام جمهوری، قانون اساسی، ارزش های حقوق بشری، آزادی های مدنی، حقوق زنان، نهادهای امنیتی، آتش بس فوری، قطع مداخلات خارجی در افغانستان و... بخش های مهم قطعنامه پایانی لویه جرگه مشورتی صلح است.
در ابتدای مطرح شدن برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح از سوی رییس جمهور سوالات زیادی در مورد چرایی آن مطرح بود. اما اکنون که این جرگه در مدت کم و با موفقیت های بزرگ همراه شد، آن سوالات دیگر مطرح نیست و حتی مخالفان برگزاری لویه جرگه تا حد زیادی سکوت کرده اند.
در موفقیت برگزاری لوی جرگه و برآیندهای مثبت آن اکنون تردیدی وجود ندارد و موفقیت آن بیش از حد انتظار بود. اما مهم ترین پیامد و بزرگ ترین موفقیت آن ایجاد یک اجماع سیاسی کلان بر محوریت دولت افغانستان بود. برگزاری یک اجلاس کلان ملی در مدت بسیار کم، تامین امنیت تمام اشتراک کنندگان و انتقال مناسب آنان به کابل، خنثی کردن چندین خطر و تهدید امنیتی، تعیین اصول اساسی دولت و چارچوب مذاکرت بین الافغانی، نقش پررنگ و جدی زنان در این جرگه، برداشتن مهم ترین مانع شروع مذاکرات بین الافغانی و گرفتن بهانه از دست طالبان و اشتراک اقشار مختلف جامعه افغانی در آن تنها بخشی از موفقیت های لویه جرگه مشورتی صلح سال 1399 بود. اما مهم ترین نتیجه مثبت آن ایجاد اجماع سیاسی کلان برای نخستین بار در کشور بود.
واقعیت این است که در سال های گذشته و به خصوص پس از شروع مذاکرات میان ایالات متحده و طالبان در قطر، این گروه بیشترین سود را از پراکندگی سیاسی در افغانستان و در درون نظام سیاسی موجود برده است. در این مدت طالبان از یک گروه تروریستی تحت تعقیب تبدیل به یک گروه سیاسی در برابر دولت افغانستان گردید. تا جایی که در یک سال اخیر دولت افغانستان به گونه معناداری به حاشیه رانده شد و ایالات متحده و طالبان در غیاب یک طرف اصلی یعنی دولت افغانستان به توافقات مهمی دست یافتند. در این مدت رسوایی های سیاسی زیادی به بار آمد و چندین نشست بی نتیجه که چیزی جز تقویت طالبان درپی نداشت، راه اندازی گردید. نشست های مسکو، اسلام و قطر در حالی برگزار شد که طرف جناح های سیاسی داخل نظام کم ترین همسویی را با همدیگر نداشتند.
فقدان اجماع سیاسی در طی سال های گذشته نظام سیاسی موجود را به قهقرا برد و طرف مقابل از این وضعیت به خوبی استفاده کرد و به تقویت مواضع خویش پرداخت. علاوه بر آن جامعه بین المللی و همکاران خارجی دولت افغانستان نیز مواضع خود را به نفع طالبان تغییر دادند. تحت فشار قرار دادن دولت افغانستان از طریق قطع کمک ها و آزاد کردن بیش از 5هزار زندانی طالب علی رغم عدم مکلفیت قانونی دولت نسبت به آن، بخشی از پیامدهای منفی عدم اجماع سیاسی و پراکندگی در درون نظام سیاسی افغانستان بود.
اکنون که لویه جرگه مشورتی توانسته است برای نخستین بار در این مقطع حساس اجماع کامل سیاسی را به وجود آورد، بر دولت افغانستان و هیات مذاکره کننده و جناح های سیاسی است که از این برآیند نیک جرگه به خوبی محافظت کنند و نگذارند که اختلافات و تفرقه گذشته بر آنان غالب گردد.
اگرچه همان طور که رییس جمهور غنی نیز در سخنان اختتامیه خود گفت که هنوز ابهامات زیاد در روند صلح و گفتگوهای بین الافغانی وجود دارد ولی فرض را بر این می گیریم که به زودی گفتگوهای بین الافغانی شروع می شود و بر سر مهم ترین مسایل افغانستان گفتگوها صورت می گیرد. بدیهی است که در یک طرف دولت افغانستان با قانون اساسی موجود، دستاوردهای دو دهه اخیر و مدعی ارزش های حقوق بشری قرار دارد و در طرف دیگر طالبان با گفتمان قرون وسطایی امارت اسلامی  و با یک سابقه خونین. اگر پراکندگی در گذشته سبب تقویت طالبان گردید ولی از این به بعد ممکن است به از دست دادن خیلی از ارزش های انسانی مندرج در قانون اساسی موجود افغانستان منجر گردد. بنابراین اجماع سیاسی که در لویه جرگه مشورتی صلح به وجود آمده است ارزشمند است و باید از آن به خوبی محافظت گردد.

دیدگاه شما