صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

پاکستان و مشروعیت بخشی به طالبان

-

پاکستان در روزهای گذشته از اعضای ارشد دفتر قطر طالبان به اسلام آباد دعوت کرده است. وزیر خارجه این کشور هدف از این دعوت و سفر را گفتگو در باره روند صلح افغانستان و نیز شروع مذاکرات بین الافغانی خوانده است. جالب این است که پیش تر از سفر این هیات،  پاکستان تحت فشار سازمان های بین المللی از جمله کارگروه اقدام ویژه مالی، تعدادی از رهبران گروه طالبان و از جمله ملا عبدالغنی برادر را که رهبری این هیات را به عهده دارد تحریم کرده بود. تحریم و سپس شکستن تحریم توسط پاکستان معنای خاص دارد و به نظر می رسد پاکستان تعمدا می خواهد نشان دهد که طالبان برای این کشور تا چه اندازه مهم است و چه جایگاهی در عمق استراتژی این کشور دارد.
پاکستان با دعوت از رهبران طالبان به این کشور آن هم به خاطر گفتگو با این گروه تروریستی به دنبال این است که موقعیت بین المللی طالبان را تحکیم بخشد و مشروعیت بیشتر به آن فراهم کند. گروه طالبان که تا پیش از توافقنامه صلح با ایالات متحده یک گروه تروریستی به شمار می رفت و اکثر رهبران آن در لیست سیاه سازمان های بین المللی قرار داشتند، اکنون تبدیل به یک گروه سیاسی و حتی در حد یک دولت در تبعید صعود کرده است. اگر وضعیت چند سال قبل طالبان را با وضعیت فعلی آن از نگاه بین المللی مقایسه کنیم هرگز قابل قیاس نیست و طالبان به گونه غیر قابل تصور در صحنه بین المللی مورد توجه قرار گرفته است.
اگرچه زمینه این حضور بین المللی را ایالات متحده و مشخصا اقای زلمی خلیلزاد از طریق گفتگوهای قطر و امضای توافقنامه با این گروه فراهم کرده است. ولی نقش اصلی را در تمام این فرایند پاکستان داشته است. بر اساس برخی معلومات و نیز شواهد عینی سازمان استخباراتی پاکستان، آی اس آی، از نخستین سال های جهاد افغانستان و سربرآوردن گروه های جهادی در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی، نوعی قرارداد محرمانه داشته است که بر اساس آن پاکستان در منطقه حافظ منافع ایالات متحده باشد و در قبال آن ایالات متحده این کشور را در افغانستان آزادی عمل تام بدهد. پاکستان از روزی که به بهان اشغال افغانستان زمینه حضور خود را در افغانستان فراهم کرده است هیچ ماموریتی جز تخریب افغانستان و تقویت گروه های خرابکار نداشته است.
کشورهای منطقه و همسایگان افغانستان از جمله پاکستان بیش از چهار دهه است که از بحران و تداوم بحران در افغانستان مراقبت می کنند و هیچ برنامه ای دیگری ندارند. تداوم بحران و ویرانی افغانستان و فقدان یک حکومت مقتدر در افغانستان در عمق پلان استراتژیک پاکستان قرار دارد. در عصر جهاد نیز همان کارهایی را که امروز طالبان می کنند، گروه های جهادی نیز می کردند. اکنون طالبان جایگزین نیز درست به همان دلیل جهاد شب و روز به قتل و کشتار و ویرانی کشور مشغول هستند. ایدئولوژی جهاد تا کنون در نزد مردم عقب مانده و متعصب افغانستان رنگ نباخته و هم چنان باعث ویرانی است. اما اکنون با توجه به گسترش اطلاعات و سرعت گردش اخبار، ممکن است این سامانه ویرانی قداست خود را از دست بدهد. به همین خاطر به نظر می رسد پاکستان راهی دیگری برای تسلسل منازعه و تداوم بحران در افغانستان جستجو می کند.
مشروعیت بخشی به طالبان و از سوی دیگر تقویت گروه های تروریستی با نام های دیگر می تواند این روند تخریبی را هم سرعت ببخشد و هم برای سال های پس از طالبان نیز استمرار دهد. اگر طالبان به عنوان گروه متحجر موفق شود که یک حکومت استبدادی را در افغانستان شکل دهد، مسلمان بحران در وجود آن هم چنان ادامه خواهد یافت. حتی اگر موفق به تشکیل حکومت نشود حداقل حکومت فعلی و نظام سیاسی موجود را تضعیف خواهد کرد. به موازات این پروسه گروه های تروریستی دیگری سر برخواهند آورد که بسیار خشن تر از طالبان خواهد بود. درست همان چیزی که سازمان های استخباراتی مخفی شده در پشت گروه های تروریستی می خواهند.
پاکستان اساسا با دعوت از اعضای قطر گروه طالبان به اسلام آباد می خواهد نشان دهد که مثلا در تجهیز و تمویل تروریسم دست ندارد و از سوی دیگر برای این گروه مشروعیت بین المللی کسب کند. به همین خاطر زمینه سفر آنان را به تهران و برخی کشورهای دیگر منطقه فراهم می کند. هم چنین دعوت از چین در همین راستا است که به موازات این تلاش ها و در پشت این فعل و انفعالات به دنبال تداوم بحران و تقویت سامانه های بحران زا در افغانستان است.

دیدگاه شما