دیروز معاون دوم رییس جمهور در جمع سارنوالان کشور گفت که طالبان منطق جنگ را از دست داده اند و اکنون پس از توافق این گروه با ایالات متحده دیگر بهانه ای برای جنگ باقی نمانده است. به گفته معاون رییس جمهور طالبان زمانی به بهانه حضور خارجی ها و به قول آنان کفار در افغانستان جنگ می کردند و این جنگ را جهاد نیز نامیده بودند. اما اکنون که پس از توافق طالبان و ایالات متحده در سه ماه گذشته تا کنون حتی یک نیروی خارجی در افغانستان زخم نیز بر نداشته است ولی در مقابل کشتار و قتل مردم افغانستان چندین برابر شده است دیگر جایی برای جنگ باقی نمی ماند.
متاسفانه باید اذعان کنیم که از روزی که طالبان با ایالات متحده در قطر توافقنامه صلح میان این دو جانب را امضا کرده اند هیچ حادثه ای علیه نیروهای آمریکایی صورت نگرفته است که این موضوع البته جای خوشحالی دارد. زیرا نیروهای ایالات متحده و همکاران بین المللی افغانستان بر اساس چارچوب های حقوقی و قانونی در افغانستان حضور یافته بودند و طبیعی است که این حضور دایمی نیست و بالاخره روزی باید خاک افغانستان را ترک کنند. از این رو جنگ تروریسم علیه نیرهای امنیتی افغانستان و همکاران بین المللی آن از ابتدا نیز نامشروع بود و اکنون نیز نامشروع است.
ما خوشحال می شویم که هیچ کسی در افغانستان از سوی گروه های تروریستی و افراطی چون طالبان مورد تعرض قرار نگیرد و افغانستان نه تنها برای شهروندان کشور بلکه برای هر کسی که در این سرزمین به سر می برد مکانی امن باشد. دلیل اصلی حمله ایالات متحده به افغانستان در سال 2001 نیز مبارزه با تروریسم و  نابودی لانه های تروریسم در افغانستان بوده است. اکنون که طالبان به عنوان بارزترین گروه تروریستی که در آن سال ها به القاعده پناه داده بود و اکنون نیز هنوز با این گونه گروه های تروریستی رابطه نزدیک دارد با ایالات متحده توافقنامه صلح امضا کرده است دیگر ظاهرا نباید بهانه ای برای جهاد باقی مانده باشد. به خصوص که طالبان با افتخار اعلان می کنند که نه تنها به این توافقنامه هم چنان پابند هستند بلکه آن را مبنای توافقات بعدی در زمینه نظام سازی برای افغانستان قرار می دهند.
با توجه به تحولاتی که در ماه های اخیر در روند صلح به وجود آمده است اصل جهاد از منظر طالبان باید مفهوم خود را از دست داده باشد. اکنون تقریبا همه می دانند که طالبان تنها برای کسب قدرت مافیایی خود می جنگند و جهاد در نزد این گروه تنها یک بهانه است. اکنون طالبان در هیچ نقطه ای از شهرهای مهم افغانستان حضور ندارند. بلکه مانند دزدان و قطاع الطریق ها در مناطق بیابانی راه های مردم عادی و ملکی را می گیرند و باج گیری می کنند. در سال های اخیر بخشی از عواید طالبان از همین طریق جمع آوری می شود. طالبان در مسیرهای بیابانی و برخی مناطق منتهی به شهرها محصول وضع کرده و از هر مسافر و هر وسیله نقلیه مبالغ تعریف ناشده ای به عنوان محصول دریافت می کنند و از این طریق به حیات خویش ادامه می دهد.
هم طالبان و هم حامیان این گروه باید اذعان کنند که اکنون دچار یک جنگ فرسایشی شده اند که به مرور معنای خود را حتی در نزد پیروان بی سوادش از دست می دهد و این گروه تبدیل به یک گروه راهزن و مخالف  اصول انسانی شناخته می شود. اگرچه بازی های بین المللی به گونه ای پیش می رود که حامیان طالبان این گروه را می خواهند تبدیل به یک جناح سیاسی و شریک قدرت بسازند و برای چهره جنگی آن الترناتیف های جدیدی دست و پا کنند. ولی زمینه اجتماعی طالبان به شدت آسیب دیده است و تشدید جنگ های اخیر پس از توافق با آمریکا منطق این گروه دچار تناقض های جدی شده است. دقیقا به همین خاطر است که علی رغم سرعت گرفتن ماشین جنگی طالبان، اما منطق این گروه برای تداوم جنگ و خشونت به شدت فقیر و تهی از معنی شده است.
از این رو خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان یک فرصت مهم را برای صلح فراهم می کند. زیرا این خروج نشان می دهد که دیگر بهانه ای برای جنگ باقی نمانده است و نیروهای حاضر در صفوف طالبان نیز باید این مساله را درک کنند. به خصوص که گزارش های دقیق می رساند که خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان به معنای قطع حمایت های این کشور و جامعه بین المللی از نهادهای امنیتی افغانستان نیست. به علاوه این که بسیاری از کشورهای همکار افغانستان در بخش حفظ دستاوردها و نهادهای اساسی نظام موجود کاملا با افغانستان هم نظر هستند. هم چنین اگر اجماع به وجود آمده در برابر طالبان در قطر را نیز در کنار این فاکتورها قرار دهیم، موضع طالبان برخلاف شگردهای تبلیغاتی این گروه بسیار ضعیف دیده می شود. از این رو شعارهای میان تهی چون جهاد دیگر نمی تواند از لحاظ عقبه تیوریکی ماشین جنگی طالبان را استوار نگه دارد.