صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

سه شنبه ۴ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

افغانستان و تغییر رهبری در ایالات متحده

-

سرانجام پس از چند روز تاخیر ریاست جمهوری جو بایدن در ایالات متحده مسجل و قطعی گردید. صرف نظر از این که دونالد ترامپ رییس جمهور قبلی این کشور چه عملکردی در سیاست ورزی داشت و چرا شکست خورد، این تغییر برای افغانستان معنای دیگری دارد و زمینه تغییرات مهمی در سیاست های این کشور نسبت به افغانستان خواهد داشت. به همین خاطر رهبری دولت افغانستان ظاهرا از این تغییر بسیار خوشحال به نظر می رسد.
دونالد ترامپ نسبت به افغانستان و قضایای آن کاملا بیگانه بود و ظاهرا هیچ علاقه ای هم نداشت که بیشتر در این زمینه بداند و بر اساس یک تصمیم معقول و استراتژیک عمل کند. به همین خاطر او همانطور که در سیاست های داخلی خود دچار اشتباهات فاحش گردید و سرانجام در این انتخابات باخت، نسبت به افغانستان نیز اشتباهات بیشتری را تکرار کرد. بر اساس نوشته جان بولتون مشاور امنیت ملی پیشین ایالات متحده ترامپ زمانی در یک جلسه گفته بود که رییس جمهور غنی زمین های طالبان را غصب کرده و از پول آن ها در دبی قصرهای مجلل برای خود ساخته است. شاید در شناخت بیگانگی و ناآشنایی ترامپ با مسایل افغانستان همین یک فقره خنده دار کافی باشد.
ترامپ به بهانه این که سربازان آمریکایی را از افغانستان به خانه بر می گرداند و این کشور را از یک مخمصه طولانی مدت می رهاند، اقداماتی انجام داد که افغانستان را به شدت متضرر کرد. گماشتن زلمی خلیلزاد به عنوان یک آمریکایی افغان تبار که حب و بغض های بسیار نسبت به مردمان این سرزمین دارد و باز گذاشتن دست او در همه مسایل و تصمیم گیری ها کاری بود که همه دستاوردهای ایالات متحده در بیست سال گذشته را به شدت زیر سوال برد.
واقعیت این است که متاسفانه در طی دو سال اخیر اقدامات ایالات متحده و شخص فرستاده سبب شد که طالبان از یک گروه تروریستی تحت تعقیب به یک گروه سیاسی چانه زن در عرصه های سیاسی و بین المللی تجدید حیات کند. طالبان توانست همه افراد خطرناک خود را از تعقیب سازمان های بین المللی نجات دهد و برای رفت و آمد به همه کشورها به صورت رسمی راه های دیپلماتیک پیدا کند. این گروه تحت فشار ایالات متحده بیش از شش هزار زندانی خطرناک خود را از زندان های افغانستان رهانید که اکثر آن ها اکنون به جبهه های جنگ علیه دولت افغانستان بر گشته اند. ایالات متحده با طالبان توافقنامه ای را امضا کرده است که در آن امارت اسلامی به مثابه نوعی از سیستم سیاسی و به عنوان یک طرف مهم قضیه شناخته شده است. در این توافقنامه هیچ نامی از دولت افغانستان برده نشده است و تنها از حکومت اسلامی پساتوافق سخن به میان آمده است. امری که اکنون طالبان محکم گرفته اند و حاضر نیستند تا پذیرش این توافقنامه از سوی دولت افغانستان به میز مذکرات حاضر شوند. طالبان در طی این دو سال به شدت تقویت شده است و اکنون هم در جبهه های جنگ و هم در سنگر مذاکره تبدیل به یک طرف غیر قابل انکار شده است.
تمام آن چه گفت شد محصول کار آقای خلیلزاد و رهبری دونالد ترامپ بر ایالات متحده بود. اکنون که به جای آقای ترامپ جوبایدن و دموکرات ها بر کرسی ریاست جمهوری ایالات متحده نشسته اند، ضمن این که افغانستان و جهان یک نفس راحت می کشد، خیلی از کارهای دیگر نیز است که باید دولت افغانستان انجام دهد. زیرا دموکرات ها به لحاظ سیاست خارجی همواره با جمهوری خواهان متفاوت می اندیشیده اند و بیشتر بر مبنای آیدیال ها و ارزش های انسانی عمل می کرده اند.
نخستین کاری که دولت افغانستان باید انجام دهد هیات مذاکره کننده را از قطر بخواهد به افغانستان  و تا هر زمانی که طالبان حاضر نشده اند بر سر میز حاضر نشود. این کار باید در روزهایی که غور و هلمند و تخار و یا دانشگاه کابل و یا کورس کوثر دانش مورد حمله قرار گرفتند، انجام می یافت.
دولت افغانستان به موازات به دست گرفتن ابتکارات صلح، محل مذاکرات را از قطر به یک کشور بی طرف اروپایی منتقل کند. طبیعی است که اگر هیات در قطر بماند ممکن است با پراکندگی و نفاق مواجه گردد. در همین زمینه دولت افغانستان نباید به هیچوجه توافقنامه ایالات متحده و طالبان را محور برای مذاکرات بعدید قرار دهد. زیرا بعدا در دام آن خواهد افتاد.
هم چنین دولت افغانستان به خاطر جبران آسیب هایی که در روند صلح دیده است می تواند دیپلماسی خویش را با محوریت ارزش های مندرج در قانون اساسی موجود، دستاوردهای دو دهه اخیر و حفاظت از حقوق زنان، آزادی های مدنی و بیان شروع کند و رهبری جدید ایالات متحده را مجاب سازد تا تغییرات اساسی را در روند صلح به وجود آورد. تا هم مردم افغانستان را در حمایت از ارزش های دموکراتیک قناعت دو باره دهد و هم از نابودی دستاوردهای ایالات متحده در مبارزه با تروریسم جلوگیری کند.

دیدگاه شما