صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۳۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

هیأت مذاکره کننده؛ فرصتی که باید از دست نرود

-

هیأت مذاکره کننده صلح پس از رخصتی بیست روزه به کابل بازگشتند و هیأت طالبان هم به دیدار مقامات بلندپایه پاکستان رفتند تا در مورد آینده صلح با آنها گفتگو کنند. این رخصتی فرصت مناسبی را فراهم می کند تا اعضای هیأت مذاکره کننده حکومت علاوه بر دیدار و مشوره با سران حکومت، دیدگاه ها و نظرات اقشار مختلف مردم را نیز به دست آورند.
صلح یک پروسه ملی است و به طور مستقیم بر زندگی مردم افغانستان تأثیر می گذارد، از اینرو باید دیدگاههای مردم در این پروسه مورد توجه قرار بگیرد. تصمیم گیری در غیاب مردم و بی توجهی کردن به خواست های آنها ممکن است در کوتاه مدت مهم تلقی نشود؛ اما در دراز مدت به شروع دور تازهای از جنگها و خشونتها می انجامد.
متأسفانه در جریان گفتگوهای صلح میان امریکا و طالبان، نقش مردم در پروسه صلح بسیار کم اهمیت جلوه داده شده بود و مردم در عمل از این پروسه غایب بودند؛ اما ترکیب هیأت دولت در مذاکرات صلح تا حدی این نقیصه را جبران کرد و برای مردم این اطمینان را به وجود آورد که این هیأت می تواند از حقوق مردم دفاع کرده و خواستهای آنان را در محافظت از دستاوردهای دو دهه اخیر، برجسته سازد.
هیأت گفتگو کننده دولت با وجودی برخی کاستیها، توانست از نظام جمهوری خوب دفاع کند و به گروه طالبان بفهماند که این هیأت در عین حالی که فراگیر و همه شمول بوده و از اقشار مختلف جامعه از جمله زنان نمایندگی می کند، در کل از چتر کلان نظام جمهوری اسلامی با قوت تمام دفاع می کند.
اکنون دور اول گفتگوها با توافق روی مواد طرزالعمل به پایان رسیده است، به زودی قرار است دور دوم گفتگوهای صلح روی آجندای اصلی آغاز شود.  پس بعد از این مذاکرات صلح مهمتر و سرنوشت سازتر برای شهروندان افغانستان است؛ از اینرو توقع  مردم این است که باید از جریان صلح آگاه باشند و خواستهای شان به صورت پیوسته در گفتگوهای صلح برجسته شود.
طالبان هرچند خود را متعلق به مردم افغانستان می دانند و می گویند که بخشی از مردم از آنها حمایت می کنند؛ اما روندهای سیاسی در قطر نشان داد که این گروه از پشتوانههای مردمی برخوردار نیستند و موضع آنها نیز هیچ ارتباطی به تقاضاهای سیاسی شهروندانس ندارد. لذا توقع مردم نه از طالبان که از هیأت دولت افغانستان است که به خوبی از طیف های مختلف اجتماعی نمایندگی کنند و خواست های واقعی مردم را در مذاکرات و موضع گیری های شان انعکاس دهند.
در مدت رخصتی، هیأت مذاکره کننده فرصت دارند تا نظریات طیف های مختلف اجتماعی را در مورد صلح و چارچوب آن بشنوند و به صورت منظم با کتله های گوناگون اجتماعی دیدار داشته باشند.
چند مسأله در محور باورهای مردم نسبت به آینده وجود دارد:
1- باور به این که تنها راه رهایی و ختم جنگ در افغانستان حاکمیت نظام دموکراسی و تأمین آزادی های اساسی شهروندان و تحقق عدالت و برابری در کشور است. زمان انحصارگرایی تمام شده و تاریخ زورگویی نیز گذشته است. راه تفاهم، مذاکره و پذیرش همدیگر، زمینه های زندگی مسالمت آمیز و سالم اجتماعی را در مناسبات مردمی و سیاسی فراهم می سازد.
2- باور به این که دستاوردهای دو دهه اخیر در زمینه آزادی، حقوق بشر، تأمین عدالت و مشارکت نسبی مردم، راه توسعه و پیشرفت اقتصادی، ثبات سیاسی و صلح پایدار را باز می کند و به همه شهروندان این امکان را فراهم می سازد که در توسعه و آبادانی کشور مطابق قانون سهیم شوند. نگاه های حذفی و چندگانه نسبت به شهروندان و تقسیم شهروندان به درجه یک، دو و سه، چرخه بحران و تداوم عقب ماندگی در کشور را طولانیتر کرده و آرامش و امنیت را از کشور سلب می کند.
3- باور به این که طالبان معتقد به صلح و زندگی آشتی جویانه در افغانستان نیستند و آنان می خواهند تمام حکومت را در سایه تفکرات افراطی تصاحب کنند. به این خاطر خوش بینی بیش از حد به آن گروه و یا دادن امتیازات بیشتر به آنها، نه تنها راه صلح را کوتاهتر نمی سازد که مسیر آن را پیچیده ترو طولانی تر خواهد ساخت.
4- باور به این که سرنوشت صلح در میدان های جنگ مشخص می شود و طالبان هم می خواهند آینده را نه در پشت میز مذاکره که در جبهههای جنگ رقم بزنند. بنابراین مردم در ابتدا خواهان آتش بس سراسری در افغانستان و ختم کشتار در کشور اند؛ اما چنانچه آن گروه به آتش بس موافقه نکنند، بهترین راه، تغییر استراتژی جنگ از حالت دفاعی به حالت تهاجمی و بسیج توده های مردمی علیه طالبان است.
5- باور به این که دیگر نظام شبیه به «امارت طالبان» در افغانستان جایگاهی ندارد. چنانچه به هر دلیلی این نوع نظامها در افغانستان تحمیل شود، احتمال شکل گیری جبهه های مقاومت بسیار بالا خواهد بود؛ بنابراین اعضای هیأت از همین ابتدا باید متوجه این موضوع باشند و از تغییر نظام جدا پرهیز کنند.
6- باور به این که طرح ایجاد حکومت مؤقت، یک تاکتیک خطرناک از سوی دشمن بوده و به نفع صلح و آینده مردم افغانستان نیست. طرف طالبان در مذاکرات سیاسی باید حکومت و مردم افغانستان باشد و هیأت هم باید از حکومت و مردم به صورت مشترک نمایندگی کند.

دیدگاه شما