صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۷ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

دشواری اصلی دور دوم مذاکرات صلح

-

بنا است که امروز اعضای هیات مذاکره کننده دولت جمهوری اسلامی افغانستان به دوحه قطر برسند و با رسیدن هیاتهای دو طرف، دور دوم مذاکرات باید شروع گردد. در اصل شروع مذاکرات ظاهرا کدام مشکلی نیست و هر دو طرف طبق توافق قبلی در تاریخ معین گفتگوها را آغاز خواهند کرد. اما مشکل اصلی برای دور دوم آجندای مذاکرات است. با توجه به این که قبلا هم طرف دولت افغانستان و هم طرف طالبان فهرست بلندی از موضوعات را برای بحث پیش کش کرده اند، تعیین عناوینی که هم بر اساس واقعیتهای موجود در اولویت افغانستان باشد و هم در اولویت هر دو جانب شامل گردد بسیار دشوار خواهد بود. طبیعی است که هم اکنون سیل خون به شکل روزمره در افغانستان جاری است. بدون شک عامل اصلی نیز طالبان است. تعارفات مطبوعاتی که این گروه نیز در یک سال اخیر یاد گرفته است و از مسولیت وقایع تروریستی و خون بار شانه خالی میکند تنها یک ادعای پوچ است و هرگز راست نیست.
از نگاه دولت افغانستان چنان که قبلا در فهرست دولت شامل نیز گردیده است، نخستین موضوعی که پیش از هر چیزی دیگر باید در آجندا گرفته شود بحث روی آتش بس و میکانیزمهای کاهش خشونت است. عقل و منطق انسانی نیز همین را اقتضا میکند که وقتی خون در حال فوران است، هیچ گونه امیدی به صلح نباید داشت و تمام این همه مصارف و هزینههای گزاف برای صلح نتیجه نخواهد داد. افغانستان هم اکنون دچار زخم خونچکان است و باید در وهله نخست خونریزی توقف کند و سپس در باره موضوعات دیگر بحث صورت گیرد. این که طالبان  از زیر بار خشونتهای اخیر به خصوص جنایت علیه خبرنگاران و فعالان مدنی و حقوق بشری شانه خالی می کنند، یک دروغ محض است و عدم هرگونه حمله تروریستی بر نیروهای امریکایی در یک سال گذشته نشانه روشن بر این است که همه جنایتها و ترورهایی که در افغانستان صورت میگیرد توسط طالبان انجام میگیرد.
از سوی دیگر طالبان در صدر لیستی که برای اجندای مذاکرات صلح ارایه کرده اند، مساله نظام سیاسی و بحث بر سر میکانیزمهای یک ساختار سیاسی را پیشنهاد کرده اند. پذیرش این خواست طالبان تمام روند صلح و آن چه را تا کنون پیموده شده است در مخاطره جدی و در معرض نابودی کامل قرار میدهد. زیرا فاصله گفتمان جمهوریت که هیات مذاکره کننده از آن نمایندگی میکند و گفتمان امارت که گروه طالبان از آن نمایندگی میکند، بسیار بعید است. اساسا فاصله میان جمهوریت و امارت به اندازه یک تاریخ است. تاریخ سیاسی در اروپا قرنها طول کشیده است تا مردم بر روی یک میکانیزم سیاسی به نام جمهوریت و یا دموکراسی توافق کرده اند و این میکانیزم علی رغم قرائتهای متعدد از آن هیچ مخالفی ندارد. زیرا حداقل شاخصهای دموکراسی مورد توافق و اجماع همگان است. مهمترین شاخص جمهوریت اراده مردم و تعیین سرنوشت ملتها توسط آرای شهروندان است. انتخابات به مثابه یکی از مظاهر اصلی دموکراسی اکنون توسط هیچ کسی جز گروه های افراطی و تروریستی چون طالبان تخطیه و رد نمیشود. مگر آن که کسی که با چنین روندی مخالفت می کند یک انسان بیمار و روانی باشد.
اکنون طالبان به مثابه انسانهایی که از دوره عصر حجر سربرآورده اند و با هرگونه پیشرفت و ترقی انسانی مخالف هستند با دموکراسی و انتخابات نیز مخالفت شدید دارند. متاسفانه مساله اینجا است که هیچ قدر مشترکی میان هیات دولت جمهوری اسلامی افغانستان و طالبان در زمینه نوعیت نظام سیاسی وجود ندارد. یافتن قدر مشترک و توافق بر اساس مشترکات از پیش شرطهای برقراری صلح است که میان دو طرف فعلی وجود ندارد. طالبان فقط به دنبال قبضه کردن قدرت است و نه به آموزههای دینی پای بند هستند و نه به میکانیزمها و سازوکارهای انسانی برای مدیریت کشور.
بنابراین مشکل عمده در دور دوم مذاکرات تعیین آجندا است و این که از کدام نقطه باید شروع کنند. اگر از آتش بس فوری شروع نگردد و بر روی قطع خونریزی و کاهش خشونتها توافق صورت نگیرد، تمام گفتگوهایی که تا کنون صورت گرفته است عبث خواهد بود. تعیین آجندا و نقطع عزیمت دور دوم مذاکرات مشکلترین مرحله صلح خواهد بود که امیدواریم هیات جمهوری اسلامی افغانستان بر سر آتش بس پافشاری کند و جامعه بین المللی نیز در این زمینه تلاش کند تا گروه طالبان پیش از هر چیز بر کاهش خشونت و توقف خون ریزی و عدم انجام حملات کور تروریستی قناعت کند. همان چیزی که خواست اصلی مردم افغانستان است. امیدواریم همگان بر این خواست انسانی مردم افغانستان احترام بگذارند و این ماشین کشتار را متوقف سازند.

دیدگاه شما