صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۷ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

افزایش نگرانی ها در دور دوم مذاکرات صلح

-

نزدیک به دو هفته است که هیات های مذاکره کننده دولت جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان به قطر رسیده اند تا دور دوم مذاکرات را عملا شروع کنند و آجنداهای جدیدی را مورد بحث قرار دهند. اما به نظر می رسد که مذاکرات عملا آغاز نگردیده است و دو طرف به طور رسمی بر سر یک میز هنوز حاضر نشده اند. حتی بخشی از هیات طالبان و رییس هیات این گروه هنوز در پاکستان حضور دارند و به محل مذاکرات نرسیده اند. اگرچه گفته می شود که گروه های تماس از سوی دو طرف در محل مذاکرات چندین بار با همدیگر نشسته اند و مذاکرات مقدماتی و ناقص را شروع کرده اند. اما اصل مذاکرات و با حضور تمام هیات دو طرف شروع نشده است و هر روز حرفی نو از دوحه به رسانه ها درز می کند. دور دوم مذاکرات نه تنها هنوز نتوانسته است فضای تفاهم و مصالحه را تقویت کند بلکه بر ابهامات و نگرانی ها افزوده است.
نخستین نگرانی که اخیرا تقریبا همه سیاستمداران افغانستان یا علیه آن و یا به نفع آن موضع گرفته اند، زمزمه هایی در مورد حکومت موقت است. قبلا گزارش هایی نشر شد مبنی بر این که آقای خلیلزاد در آخرین سفر خود به افغانستان از حکومت موقت سخن به میان آورده است و نظرات آنان را جویا گردیده است. طبیعی است که سیاستمداران به فراخور منافع شخصی و حزبی خود یا از حکومت موقت استقبال کرده اند و یا علیه آن موضوع گرفته اند. هم چنین اخیرا طرحی نیز از درون مذاکرات صلح به بیرون درز کرده است که گویا قدرت میان طالبان و دولت فعلی به شکل 50 در 50 باید تقسیم گردد و برای اجرای چنین تفاهماتی یک حکومت موقت مورد قبول هر دو طرف به وجود آید. برخی از سیاستمدارانی که در طی سال های اخیر با ارگ ریاست جمهوری زاویه پیدا کرده اند و یا منافع خود را در وضعیت انراشیک می بینند نیز یا علنا و یا در خفا خواهان حکومت موقت شده اند.
بسیار بدیهی است که حکومت موقت رفتن به قهقرا و تن دادن به یک انقطاع دیگر است. شکی نیست که اگر شیرازه نظام از هم بگسلد و یک نظم جدید تحت هر عنوانی باشد افغانستان را به نقطه صفر می کشاند و احتمالا جنگ های فرقه ای و قومی از نو شروع خواهد شد. کسانی که ساده لوحانه به سخنان مسولان همسایه جنوبی و یا دیگر بازیگران پشت پرده گوش می دهند اساسا در پی منافع ملی و ثبات سیاسی در کشور نیستند. بلکه به دنبال منافع تنظیمی و خانوادگی خویش هستند. از این رو خواب حکومت موقت توسط کسانی که در چپاول مردم نقش اصلی داشته اند یک گرانی اساسی در مقطع کنونی است.
نگرانی دوم که در این روزها در حال اوج گرفتن است و همه را نگران کرده است افزایش خشونت ها توسط طالبان است. اکنون که فصل زمستان است و به طور معمول افراد گروه طالبان باید در این فصل در مدارس پاکستان باشند، برعکس حضور آنان در جبهه های جنگ بیشتر شده است. به نظر می رسد با آب شدن برف ها و فرارسیدن فصل بهار خشونت ها به شدت افزایش یابد. ماه های اخیر نشان داد که طالبان یک برداشت اشتباه از فصل مذاکره دارند و فکر می کنند هرچه خشونت ها را تشدید کنند امتیازات بیشتر به دست می آورند. همین استراتژی جدید طالبان به نظر می رسد که در ماه های آینده رونق بیشتر پیدا کند. زیرا از هم اکنون جنگ ها و خشونت ها در شهرها افزایش یافته است و ما شاهد گسترش جنگ در سراسر کشور هستیم.
از سوی دیگر خروج نیرهای آمریکایی از افغانستان بر اساس توافقی که با طالبان در دوحه  داشته اند در حال تکمیل شدن است و طالبان از این خروج برداشت دیگر دارند. از نگاه آنان اکنون دشمن اصلی را با شکست مواجه کرده اند و باید تمام فشارها را سر حکومت بیاورند تا اهداف دیگر طالبان محقق گردد.
هم چنین هرچه زمان مذاکرات بیشتر شود وضعیت فرسایشی تر و هماهنگی ها میان هیات مذاکره کننده دولت کمتر می گردد. برخی اظهار نظرها پس از اتمام دور اول مذاکرات از سوی اعضای هیات مذاکره کننده به طور واضح نشان از تفرقه و شکاف های عمیق میان عقبه های سیاسی اعضای هیات مذاکره کننده داشت. در روزهای اخیر برخی از چهره های سیاسی آشکارا به نفع طالبان موضع گرفته اند و از مواضع آنان دفاع کرده اند. در حالی که هیات طالبان با چنین سرنوشتی مواجه نیست. زیرا آنان متحد و یک پارچه در صحنه حضور دارند و چیزی برای باختن هم ندارند. حامیان بین المللی و منطقه ای طالبان نیز پشت سر آنان در حال آموزش طالبان هستند و مترصد هستند تا از اوضاع پیش آمده به نفع خویش بهره برداری کنند.
با توجه به نگرانی های موجود و نگرانی های احتمالی دیگر دولت افغانستان باید هم آمادگی های لازم را برای جنگ بگیرد و هم به دنبال تقویت اجماع سیاسی باید باشد. متاسفانه در روزهای اخیر برخی مشکلات میان حکومت و پارلمان نیز به وجود آمد که هرگز به نفع کشور نبود و باید از چنین رویارویی ها جلوگیری به عمل آید.

دیدگاه شما