صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۳۱ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ضرورت تجدید نظر در توافقنامه قطر

-

در تازه ترین رویداد در باره روند صلح افغانستان شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان در یک مصاحبه با الجزیره از رهبری جدید ایالات متحده خواسته است تا به مفاد توافقنامه قطر که میان ایالات متحده و گروه طالبان به امضا رسید پای بند باشد و آن را اجرایی کند. این در حالی است که دور دوم مذاکرات صلح در دوحه قطر شروع نشده به بن بست برخورده است و در عین حال وزیر خارجه حکومت بایدن گفته است که اگر نیاز باشد در متن توافقنامه قطر تجدید نظر خواهد کرد. 
پرسش این است که این توافقنامه چه چیزی در بطن دارد که هم پاکستان و هم طالبان چنان عاشق آن شده اند؟ این شیفتگی به قدری است که در دور اول نزدیک به سه ماه طول کشید و در تمام این سه ماه هیات طالبان پا را در یک کفش کرده بود که به جای هر چیزی دیگر حتی به جای قرآن شریف و شریعت اسلامی مبنای مذاکرات و توافقات بعدی توافقنامه امضاشده میان ایالات متحده و طالبان باشد.
واقعیت این است که توافقنامه قطر در یک فضای کاملا یک جانبه و کاملا به نفع طالبان به امضا رسید و در آن خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان و تعهداتی از سوی طالبان مبنی بر قطع ارتباط با گروه های تروریستی گنجانده شده بود. اما آن چه برای آینده روند صلح و دولت افغانستان بسیار خطرناک بود نام بردن از حکومت اسلامی پساتوافق و فقدان تذکر از نظام قانونی و مشروع فعلی افغانستان و هم چنین رهایی پنج هزار زندانی طالب بود. در تمام توافقنامه هیچ نامی از دولت و مردم افغانستان برده نشده است و همه چیز به مذاکرات و توافقات بعدی موکول گردیده است.
به نظر می رسد که شیفتگی طالبان و رهبران سیاسی پاکستان در همین نکته نهفته است که به زعم آنان دولت افغانستان در این توافقنامه دور زده شده و اکنون فرصت برای ایجاد یک حکومت اسلامی مورد نظر طالبان و پاسخده به پاکستان فراهم شده است. دولت پاکستان در طی ماه های اخیر برای متقاعدسازی گروه های سیاسی در افغانستان نیز تلاش های بی وقفه ای داشته است. سفرهای رهبران سیاسی به اسلام آباد و پذیرایی های گرم و بی سابقه از این رهبران از سوی پاکستان و وعده های چرب به آنان و کرنش همیشگی و خوشحالی این رهبران از این همه حاتم بخشی پاکستان، ظاهرا مسولان بلندپایه این کشور را نسبت به آینده مورد نظر خوش بین تر کرده است.
از نگاه پاکستان تنها سدی که اکنون باقی مانده است دولت مرکزی و مشروع افغانستان است. بسیار طبیعی است که به موازات تشدید خشونت ها و فشار جنگ بر دولت و نهادهای امنیتی افغانستان پاکستان برای پشت سر گذاشتن دولت افغانستان مصمم تر شده است. مسولان این کشور احساس می کنند که رهبری دولت افغانستان هرگز زیر بار یک انقطاع و گسست دیگر نخواهد رفت و از همین رو باید آنان را با فشارهای غیر مستقیم وادار به تسلیم و یا حداقل مذاکره کنند.
اکنون تنها راه برای دولت افغانستان این است که با تمام قدرت در برابر زیاده خواهی های طالبان و مداخلات آشکار پاکستان بایستد و افکار عمومی را نیز همراه خود بسیج کند. البته با توجه به تشتت و پراکندگی سیاسی که در افغانستان وجود دارد این کار سخت است ولی ذهنیت عمومی علیه طالبان و پاکستان است و مردم افغانستان می دانند که سال ها است قربانی سیاست های مداخله جویانه این کشور بوده است. به همین خاطر به راحتی پشت سر سیاست های استقلال طلبانه دولت بسیج خواهند شد.
البته دولت افغانستان نباید توافقنامه قطر را به عنوان یکی از مبانی توافقات و مذاکرات بعدی قبول می کرد؛ زیرا دولت افغانستان در آن اصلا حضور نداشته و هیچ گونه مکلفیت حقوقی و قانونی در برابر آن ندارد. توافقنامه قطر تنها یک چارچوب برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بوده و نه چیزی فراتر از آن.
قبلا نیز یک بار معاون دوم ریاست جمهوری خواهان تجدید نظر رهبری جدید ایالات متحده در مورد توافقنامه قطر شده بود و گفته بود که دولت افغانستان آن توافقنامه را نه امضا کرده و نه قبول داشته و نه اکنون مکلفیتی در برابر آن دارد. حال که وزیر خارجه حکومت بایدن نیز اظهار داشته است که ممکن است در مورد توافقنامه قطر تجدید نظر کند، زمان آن فرا رسیده است که دولت افغانستان در برابر این توافقنامه بی ارتباط با دولت افغانستان بایستد و روی بازنگری توافقنامه از سوی امریکا تاکید کند.

دیدگاه شما