صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ضرورت تدوین اصول اساسی برای مذاکرات صلح

-

دیروز معاون دوم رییس جمهور در دیدار با سفیر انگلستان مقیم کابل از ضرورت حفاظت از قانون اساسی و ارزش های مندرج در آن در روند صلح سخن گفت. در مقابل سفیر انگلستان نیز، که به نحوی نظرات وی دیدگاه های اتحادیه اروپا و سازمان ناتو را نیز بازتاب می دهد، بر تداوم حمایت از دولت افغانستان و حفظ ارزش های مندرج در قانون اساسی و دستاوردهای دو دهه پسین افغانستان تاکید کرده است. اکنون با توجه به جریان کند مذاکرات به دلیل دیدگاه های متحجرانه طالبان و عدم مشاهده تغییر در این گروه، پرسش اساسی برای مردم افغانستان این است که قیمت صلح با طالبان چه خواهد بود؟ این سوال از آن حیث اهمیت دارد که اخیرا نگرانی هایی در میان اقشار مختلف مردم افغانستان به وجود آمده و هم چنین زمزمه هایی از آمدن حکومت موقت یا عبوری سر زبانها افتاده است.
واقعیت این است که در طول دو دهه گذشته بیش از هر طرف دیگر، طالبان از روند صلح سود برده است و بر دیدگاه ها و مطالبات این گروه تروریستی تمکین شده است. اگر متن توافقنامه ایالات متحده و طالبان را دقیق مطالعه کنیم و روند مذاکرات در دور اول را مد نظر قرار دهیم، نشان می دهد که این گروه از هیچ یک از مدعیات و مطالبات خود دست بر نداشته است و تا کنون تمام خواسته های خود را به کرسی نشانده است. عدم نام بردن از دولت مشروع افغانستان در متن موافقتنامه، رهایی بیش از شش هزار زندانی خطرناک، قبولاندن توافقنامه میان این گروه و ایالات متحده به عنوان یکی از مبانی توافقات و مذاکرات بعدی، تبدیل شدن طالبان از گروه تحت تعقیب و شامل لیست سیاه به یک گروه سیاسی و دیپلماتیک، قباحت زدایی از وجهه تروریستی طالبان در عرصه جهانی و... از مهم ترین دستاوردهای طالبان در روند صلح بوده است. اما در مقابل مردم و دولت افغانستان حداقل تا کنون نه تنها هیچ دستاوردی از روند صلح نداشته؛ بلکه وضعیت امنیتی بدتر شده است و خشونت ها و جنگ به شدت افزایش یافته است و خروج نیروهای آمریکایی به عنوان حامی اصلی نهادهای امنیتی افغانستان در صدر اولویت آن کشور قرار گرفته است.
بنابراین روند جاری صلح بیانگر آن است که همه چیز مطابق میل طالبان و حامیان آن به پیش می رود. همین روند همه را نگران کرده است و قرینه روشن بر واقعی بودن این نگرانی ها است. از همین رو اکنون دولت افغانستان باید برای روند مذاکرات و توافقات احتمالی یک چارچوب روشن و اصول مشخصی را به عنوان اصول معامله ناپذیر ترسیم کند. دو سال قبل و پیش از آن که جریان صلح به شتاب کنونی بینجامد متنی به عنوان «اصول اساسی دولت افغانستان در روند صلح» تهیه شد و مورد توافق اکثریت جناح های سیاسی قرار گرفت؛ ولی از دو سال به این طرف که روند صلح شتاب بیشتر گرفت کسی از اصطلاحاتی چون اصول اساسی و یا خطوط قرمز سخن نمی گوید. زیرا در این صورت مقامات حکومت از سوی رسانه ها و اپوزیسیون متهم به کارشکنی در روند صلح می شوند.
اکنون آشکار شده است که در افکار و باورهای طالبان هیچ تغییری نیامده است و همه اعضای هیات مذاکره کننده دولت جمهوری اسلامی افغانستان بر این امر اجماع دارند، لذا دولت افغانستان باید در برابر زیاده خواهی های طالبان اصول اساسی را به عنوان اصول مذاکره ناپذیر و یا خطوط قرمز تعیین کند. زیرا هم طالبان و هم بسیاری از کسانی که به عنوان اپوزیسیون در داخل نظام فعالیت می کنند به دنبال نوعی نظام عبوری و یا موقت هستند. همه ما می دانیم که هرگونه انقطاع و گسست در قانون اساسی موجود به مثابه فروپاشی نظام سیاسی افغانستان است. نظامی که به قیمت خون صدها هزار انسان و تحمل جنگ چهل ساله به دست آمده است.
هیچ کس در افغانستان حاضر نیست که شیرازه نظام سیاسی از هم بپاشد و مردم افغانستان یک گسست تاریخی دیگر را تجربه کنند. همه می دانیم که طالبان به چیزی جز برقراری امارت اسلامی به سبک خویش راضی نیستند. بنابراین اگر به صلحی تن دهد تنها در صورت تسلیمی و بیعت همه مردم به آنان است. بسیار طبیعی است که مردم افغانستان چنین قیمتی را برای یک صلح شکننده و ناپایدار نمی پردازد و هرگز حاضر نیستند که در برابر چنین معامله ای سر فرود آورند. از همین رو دولت افغانستان اولا باید اصول و موارد مذاکره ناپذیر خود را تعیین کند و ثانیا مردم را به دنبال آرمان های بزرگ تاریخی شان بسیج کند.

دیدگاه شما