صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ضرورت تجدید نظر در روابط با ایالات متحده

-

پس از نزدیک به بیست سال حضور در افغانستان اکنون ایالات متحده تصمیم گرفته است که تا ماه سپتامبر سال جاری تمام نیروهای خود را از افغانستان خارج کند. پس از اعلان این موضوع از سوی جوبایدن، کشورهای عضو ناتو نیز یکی پس از دیگری اعلان کردند که نیروهای خود را از افغانستان خارج می کنند و افغانستان را مثل گذشته یک بار دیگر به حال خود رها می کنند. در این که افغانستان طی بیست سال گذشته با حمایت جامعه جهانی و به خصوص ایالات متحده مسیر کنونی را پیموده است تردیدی وجود ندارد. در این بیست سال مناسبات عمیق سیاسی، امنیتی و حقوقی میان دو کشور به وجود آمده است. حداقل دو پیمان امنیتی و استراتژیک میان ایالات متحده و افغانستان در سال های گذشته به امضا رسیده است که عمق استراتژیک مناسبات دو کشور را ترسیم می کرده است. اکنون پرسش این است که سرنوشت این دو پیمان و نیز سرنوشت مناسبات دو کشور چه خواهد شد؟
در این که در متن موافقت نامه امنیتی و پیمان استراتژیک میان ایالات متحده و افغانستان چه مواردی وجود داشت و چه تکالیف و حقوقی را بر هر دو کشور وضع می کرد مهم نیست. بلکه مهم این است که ایالات متحده اکنون با تصمیمات یک جانبه در مورد صلح با طالبان و امضای موافقتنامه با این گروه به جای دولت افغانستان و تصمیم مبنی بر خروج کامل نیروهایش از افغانستان بر تمام مناسبات گذشته و قراردادهای این کشور با افغانستان خط بطلان کشیده است.
در موافقتنامه امنیتی که میان ایالات متحده و افغانستان پس از به قدرت رسیدن رییس جمهور غنی در سال 1393 خورشیدی در کابل به امضا رسید دو نکته اساسی وجود داشت که مبنای مناسبات دو کشور را شکل می داد. احترام به حاکمیت ملی افغانستان و دفاع از کشور در برابر تهدیدهای امنیتی روح موافقتنامه امنیتی میان دو کشور را تشکیل می ساخت. به همین خاطر نوع مناسبات نیز متفاوت بود. اما اکنون با توجه به نادیده گرفتن این دو هدف اساسی در مناسبات دو کشور و تصمیمات یک جانبه اخیر به نظر می رسد زمان تغییر در مناسبات میان دو کشور نیز فرا رسیده است.
واقعیت این است که در طول دو سال گذشته ایالات متحده در روند مذاکرات با طالبان و برخورد با دولت افغانستان به گونه ای عمل کرده است که تمام قواعد سیاسی را نادیده گرفته است. ایالات متحده در این مدت برخلاف تمام موازین بین المللی و برخلاف روح موافقت نامه های میان دو کشور با طالبان به عنوان یک گروه تروریستی که هیچ مشروعیتی در نظام سیاسی افغانستان ندارد توافقنامه صلحی را به امضا رسانده است که حتی موجودیت دولت افغانستان را با تهدید جدی مواجه می سازد. در این مدت دولت مشروع و قانونی افغانستان در تمام روند مذاکرات به حاشیه رانده شد و در متن توافقنامه دوحه امارت اسلامی، هرچند به طور ضمنی، در برابر نظام سیاسی موجود به رسمیت شناخته شد. این عمل سبب گردید که گروه طالبان که هم چنان دست به انفجار و خشونت علیه مردم افغانستان می زند تبدیل به یک گروه سیاسی مدعی حاکمیت افغانستان شوند.
با امضای توافقنامه میان ایالات متحده و گروه طالبان و توافقات پنهانی فراتر از این توافقنامه به نظر می رسد که موجودیت نظام سیاسی افغانستان در خطر افتاده است. این خطر تنها از طریق صلح و مذاکرات جاری و نادیده انگاشتن قانون اساسی افغانستان نیست. بلکه تلاش جدی از سوی طالبان با حمایت کشورهای حامی این گروه اکنون در جریان است تا بخش هایی از افغانستان را به تصرف خویش درآورد. گزارش های جدی امنیتی وجود دارد که گروه طالبان با حمایت برخی از کشورهای همسایه تصمیمات جدید نظامی گرفته است و قصد شروع یک جنگ تمام عیار علیه نیروهای امنیتی افغانستان را دارد. تشدید جنگ و خشونت از سوی طالبان در حین روند مذاکرات نشان دهنده تهدید جدی امنیتی افغانستان از ورای مرزهای کشور ا ست. در حالی که در موافقتنامه امنیتی میان دو کشور تصریح شده بود که در چنین حالاتی ایالات متحده باید از نیروهای امنیتی افغانستان حمایت کند اما اکنون این حمایت عملا بر داشته می شود.
در هر صورت با تصمیم ایالات متحده مبنی برخروج کامل از افغانستان و زیر پا گذاشتن تمام مناسبات حقوقی و قانونی میان دو کشور به نظر می رسد که زمان برای ایجاد چارچوب های جدید حقوقی میان دو کشور نیز فرا رسیده است. افغانستان نباید از این پس به منویات ایالات متحده به خصوص در روند صلح تمکین کند و به طور یک جانبه مواردی را به اجرا بگذارد که هیچگونه چارچوب حقوقی و قانونی در باره آن ها وجود ندارد. از این رو روابط با ایالات متحده نیازمند تغییر جدی در چارچوب های حقوقی، سیاسی و استراتژیک است.

دیدگاه شما