در روزهای اخیر وضعیت بیماران کرونایی در کشورهای اطراف افغانستان به خصوص در سه کشور هندوستان، ایران و پاکستان تبدیل به بحران شده و کرونا در این کشورها به شکل سرسام آور در حال گسترش است. ابتلای بیش از 360هزار نفر و جان باختن بیش از 3هزار نفر در یک روز در هندوستان تنها در عالم خبرنویسی بر زبان راندنش راحت است وگرنه در عالم واقعیت یک فاجعه به تمام معنی و یک رخداد وحشتناک است. هم چنین آمار و ارقام در دیگر کشورهای همسایه افغانستان که عمدتا موج سوم کرونا را تجربه می کنند در حد بی سابقه رسیده است. بنابراین باید حق بدهیم که این وضعیت یک سراسیمگی و کوهی از نگرانی ها را بر سر ما آوار کند. اما مهم این است که در چنین وضعیتی نباید دچار موج منفی خبرها و اطلاعات گمراه کننده شویم و در این باره بیش از هر کس و نهاد دیگر مسولان سکتور صحت و نهادهای صحی مخاطب اصلی هستند. زیرا هرچه خبرها و اطلاعات گمراه کننده و اغراق آمیز باشد به همان میزان مدیریت موج جدید دشوار می شود و مردم و بازار ممکن است آسیب بیشتر ببینند. چنان که اطلاعات گمراه کننده در موج اول آسیب های جدی را بر اقتصاد عمومی وارد کرد.
یاد ما نرفته است که در نخستین روزهایی که جلسات کمیته اضطراری مبارزه با کرونا تحت ریاست معاون دوم رییس جمهور برگزار می شد مسولان بخش صحی به خصوص وزیر صحت عامه آن زمان به گونه ای گزارش می دادند که هر لحظه فاجعه را در پیش چشمان خود می دیدیم و تصور اجساد بر زمین مانده قربانیان برای هر کدام ما رعب آور بود. بر اساس سناریوهایی که وزارت صحت در آن زمان با آب و تاب در محافل و مجالس تکرار می کرد پیش بینی می شد که شهرهایی منتهی به ایران به خصوص شهر هرات ممکن است مملو از اجساد قربانیان کرونایی شود و قربانیان به حدی باشد که نهادهای مسول قادر به جمع آوری اجساد نباشند. در آن زمان گفته می شد که اساسا افغانستان نباید توقع رسیدگی صحی به مبتلایان را داشته باشد بلکه تنها برای جمع آوری اجساد و کفن و دفن اموات برنامه ریزی کنیم. به همین خاطر بود که بودجه هنگفتی برای یک شفاخانه عاجل در نظر گرفته شد و معلوم نیست که این شفاخانه چقدر به کار بخش صحی هرات آمد. همین اطلاعات گمراه کننده و مدیریت شتاب آلود وضعیت کرونا و اختصاص میلیون ها افغانی بودجه به این بخش و سوء استفاده  های بی حدوحصر در تمام ولایات از بودجه کرونا نخستین قربانی را از وزارت صحت گرفت و وزیر صحت آن زمان برکنار شد. هم چنین موج منفی اطلاعات گمراه کننده بسیار زود دومین قربانی را نیز گرفت و وزیر صحت بعدی نیز به طرز بی پیشینه ای از سمتش برکنار شد و تبدیل به یک غایله سیاسی نیز گردید.
علاوه بر قربانی شدن وزیران صحت دوران کرونایی، اطلاعات گمراه کننده و اغراق آمیز آسیب های بسیار جدی در بخش خصوصی و معیشت مردم وارد کرد. چندین ماه قرنطین مطلق و تعطیلی بازار نه تنها صاحبان مشاغل و بازاریان را آسیب زد بلکه زندگی میلیون ها انسان را فلج کرد و به طور روشن به گسترش فقر و فلاکت عمومی انجامید. متاسفانه وضعیت معیشت عمومی نسبت به سال گذشته بسیار تفاوت کرده و اکثریت قاطع مردم افغانستان با یک فقر بی پیشینه مواجه گردیده اند. بخشی از عوامل این فقر عمومی ناامنی و خشکسالی های متداوم شمرده شده است ولی عامل مهم در این زمینه تعطیلی های مکرر ادارات و بازار به دلیل گسترش بیماری کرونا بوده است. طبیعی است که عامل همه این ها اطلاعات غلط، گمراه کننده و اغراق آمیز مسولان سکتور صحت بوده است. بعدا معلوم گردید که دلیل آن همه اطلاعات گمراه کننده و اغراق آمیز بدست آوردن بودجه بیشتر در بخش صحت و حیف و میل آن ها بوده است. چنان که هم اکنون صدها پرونده قطور حیف و میل بودجه کرونا در نهادهای قضایی کشور در حال بررسی هستند.
در این روزها نیز با موجی از اخبار منفی و اغراق آمیز در باره شیوع مجدد کرونا مواجه هستیم. وضعیت به گونه ای است که باید مسولان تدابیر جدی بیندیشند و نگرانی داشته باشند. چون کشورهای اطراف و همسایگان افغانستان در حالت بحران به سر می برند. اما این وضعیت نباید سبب شود که اخبار گمراه کننده به خورد مردم و مسولان داده شود و در سایه آن مدیریت وضعیت جدید کرونایی دچار مشکل گردد. اکنون پس از چندین دور تجربه در زمینه مدیریت بیماری کرونا باید آمار و ارقام درست و واقعی به مردم رسانده شود و از هرگونه اطلاعات گمراه کننده و هراسناک پرهیز گردد. تا وضعیت سال گذشته تکرار نشود و مردم از آسیب های روانی و پیامدهای منفی کرونا در امان بمانند.