صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

چهارشنبه ۵ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

طوفان توییتری؛ تلاش برای درنوردیدن واقعیت ها

-

پس از حمله تروریستی بر مکتب سیدالشهدا شوک بزرگ بر همه وجدان های بیدار به وجود آمد. اساسا درک این فاجعه برای کسانی که کمی به ارزش های انسانی می اندیشد دشوار است. من هرچه بر ذهنم و ضمیرم فشار می آورم نمی توانم این حادثه را در ذهنیت خود توجیه پذیر بسازم و برای آن منطقی که حداقل در خیال و تصور آدمی جا می گیرد بیابم. این پرسش آن قدر بزرگ هست که شاید از یک زاویه فراتر و بزرگ تر از اصل حادثه باشد. کسی که این حادثه را از دور تماشا می کند شاید نتواند درد کسی را که مثلا عزیزش را از دست داده است درک کند و بفهمد. اما از یک زاویه دیگر اگر او به درستی به عمق فاجعه نگاه کند شاید زخمی عمیق تر و دیرپاتر را احساس کند. احساس درد بیشتر از واقعیت و اصل حادثه برای کسانی که فرسنگ ها دورتر از کابل زندگی می کنند تنها به وسیله رسانه و وسایل ارتباط جمعی میسر است. از همین رو می تواند ادعا کرد که انسان در جهان امروز در یک تناقض بزرگ به سر می برد. از یک سو واقعیت ها واقعی تر از هر زمان دیگر برای انسان می رسد و از سوی دیگر در اوج شلوغی و ازدحام تنهاتر از همیشه است.
از دیروز تا کنون کمپینی به راه افتاده است تحت عنوان طوفان توییتری «نسل کشی هزاره ها را بس کنید». این اقدام جمعی و نمادین حکایت از اوج یک فاجعه دارد و آن کشتار یک نسل در طول تاریخ است. هزاره ها از زمان عبدالرحمن خان به این سو کشتارهای بزرگی را از سر گذرانده اند. اما احساس همگانی بر این است که این کشتارهای سیستماتیک به عنوان یک نسل کشی تمام عیار تا کنون ادامه دارد. متاسفانه پس از ظهور طالبان کشتارهای دسته جمعی و نسل به طرز وحشتناکی تداوم یافته است و هم چنان در حال انجام است. این نسل کشی امری تازه نیست و از یک و نیم قرن قبل تا کنون ادامه داشته است. اما هیچوقت به اندازه امروز واقعی نبوده است و در باره آن اطلاع رسانی نشده است.
امروزه به یمن وسایل ارتباط جمعی به خصوص شبکه های اجتماعی ارتباط هم گسترش یافته و هم سهولت غیر قابل تصور یافته است. به همین خاطر میکانیزم هایی چون طوفان توییتری و جنبش های فضای مجازی بیش از آن چه تصور می شود تاثیرگذار و فراتر از واقعیت است. مدعایی که تاثیرات دنیای مجازی را فراتر از واقعیت می پندارد صرفا گزافه نیست. کسانی که این روزها برای یادآوری قربانیان مکتب سیدالشهدا از طریق فضای مجازی تلاش می ورزند و داوطلبانه طوفان توییتری راه می اندازند احساس درد و رنج مضاعف می کنند. کسانی که به طور مستقیم در معرض خشونت قرار می گیرند پس از مدتی یا فراموش می کنند و یا حادثه و رنج ناشی از آن را از یاد می برند. اما کسانی که مصیبت با یک تصویر خشونت آمیز و یک اثر به جا مانده از یک حادثه تروریستی در ذهن شان حک می شود، هرگز آن را فراموش نمی کنند.
بودریار فیلسوف فرانسوی اصطلاحی برای شرح این قضیه به کار برده است که تمام دنیای رسانه و تکنولوژی را تفسیربردار کرده است: حاد واقعیت یا هایپر ریالیتی (Hyper Reality )این اصطلاح به این معنی است که گاهی یک رخداد فراتر از واقعیت جلوه می کند و تاثیرگذاری آن نیز فراتر از واقعیت و اصل حادثه است.
کسانی که این روزها وقت می گذارند و ساعت ها در شبکه های اجتماعی دردهای انسان ها را فریاد می کنند به نحوی درد مشترک و درد خویش را فریاد می کنند. به همین خاطر فضای مجازی و شبکه اجتماعی یک امکان جدید برای گفتگو فراهم کرده است. در چنین حالتی به همان اندازه که باید به انسان ها و کنشگران فضای مجازی خوش بین بود و به آن ها احترام گذاشت به همان اندازه باید به آنان بدبین بود و آنان را کارگزاران تخریب هویت ملی و ارزش های مشترک  دانست. تلاش برای دادخواهی انسان ها و متوقف کردن کشتارها و خشونت ها نوعی تلاش برای درنوردیدن واقعیت ها و حوادث تلخی است که همه روز رخ می دهند. به همین خاطر باید به آنان پیوست و همراه شد ولی از سوی دیگر نباید فراموش کرد که قواعد زندگی جدید از همین کنشگری ها بر می خیزند.

دیدگاه شما