صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

شنبه ۱۵ ثور ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

سال بد ناشران و کتاب ‌فروشان

سال بد ناشران و کتاب ‌فروشان نویسنده : حسین معرفت

در جوی شیر، نزدیک مرکز شهر، جاییکه مرکز اصلی ناشران و کتابفروشان پایتخت دانسته میشود، کتابها در قفسههای دوکانها وکانتینرهای آهنی و بالای کراچیهای چیده شدهاند. کتابفروشان میگویند که بیشتر این کتابها از ایران و پاکستان وارد کشور میشوند و برخی هم در چاپخانههای داخل کشور به چاپ میرسند.
در نزدیکی بازارک کتاب جویشیر، انتشارات سعید، یکی از بنگاههای نشراتی کشور با کرایه گرفتن دو منزل یک ساختمان بساط کارش را پهن کردهاست. آقای عبدالله سعید مسوول این انتشارات امسال دستآورد خوبی نداشته است. میگوید:«همهگیری کرونا و قرنتین به کار ما خیلی آسیب وارد کرد. ما 80 فیصد تاوان کردیم. کرایه ساختمان و معاش کارمندان را پرداخت کردیم، در حالیکه فروش بسیار ناچیز بود».
اما آنچه که سبب نجات کار و کسب آقای سعید از رکود کامل شده، فروش کتاب بهصورت آنلاین بوده است:«خوشبختانه در اواخر خرید و فروش آنلاین کتاب رونق گرفت و مردم بدون نیاز به بیرون شدن از خانه و طی مسافت، کتابی را که میخواستند دروازه منزل تحویل میگرفتند. ما توانستیم از این طریق به کار خود ادامه بدهیم.»
مارکیت ملی در پل سرخ یکی از مراکز دیگر انتشاراتی در کابل است. منزل اول و تحتانی این مارکیت به کتابفروشان و سازمانهای انتشاراتی اختصاص یافته است. با توجه به نزدیکی آن به بیشتر دانشگاههای خصوصی و  همچنان تجمع و گشت و گذر فرهنگیان در این ساحه، بازار مارکیت نسبت به مرکزهای مشابه، پررونقتر است. اما اکنون که از دروازهی مارکیت که وارد شویم، خبری از جنب و جوش نسبی سابق نیست. سالهای گذشته عصرها مارکیت شلوغ میشد. فرهنگیان، دانشجویان و کتابخوانان در رفتوآمد بودند و پیشروی قفسهها کتابها را ورق میزدند یا روبروی میز فروشندگان بر سر قمیت کتاب با آنان چانه میزدند.
داخل مارکیت میروم و از پیشروی کتابفروشیها یکی یکی رد میشوم. دروازهی یک کتابفروشی بسته است. یکی از فروشندگان در حال مرتب کتابهایش است و آن یکی همسایهاش با موبایل سرگرم است. دور میزنم و وارد اولین کتابفروشی سمت راست میشوم. عبدالله، فروشندهی انتشارات نسل نو پشت میزش نشسته و چای مینوشد. سلام و علیکی میکنیم و در مورد کار و بار امسال میپرسم. راضی نیست. میگوید:«در سالهای گذشته ما روزانه حدود 40 جلد کتاب فروش داشتیم، امسال دو سه ماه هیچ فروشی نداشتیم. حالا هم روزانه بیشتر از 10 الی 15 جلد فروش نداریم.»
در منزل تحتانی، پیش دروازهی نشر واژه، جاییکه چندی پیش میز کتابهای تخفیف داده شده قرار داشت، بوجیهای کتاب کنار هم قرار گرفته اند. کارمندان این موسسه در حال بستهبندی کتابها برای انتقال به دانشگاه کابل اند. قرار است نمایشگاه ده روزه کتاب در آنجا برگزار شود. ناشران امیدوارند از این نمایشگاه دستآوردی خوبی داشته باشند.
همهگیری ویروس کرونا تاثیرات زیادی بر تمامی عرصههای مختلف زندگی داشت، از سیاست تا تجارت و از آموزش و پرورش تا زندگی خصوصی. در این میان صنعت چاپ و نشر نیز دچار آسیب جدی گردید. در افغانستان، که فرهنگ خوانش بهصورت بایستهی آن نهادینه نشده است، ناشران و کتابفروشان همواره از کمرونق بودن کار شان شکایت داشتهاند. امسال اما بهدلیل همهگیری ویروس کرونا ظاهرا اوضاع بدتر از هر زمانی بوده است.